Regering krijgt culturele rebellie niet onder controle
plusartikels
Nieuw besluit draait sluiting cultuursector terug: theaters en bioscopen mogen weer open
Zondag werd in Brussel geprotesteerd tegen de sluiting van de cultuursector — © Kristof Vadino
De Raad van State schorst de sluiting van de cultuursector, omdat de beslissing ‘disproportioneel’ is en ‘niet steunt op adequate motieven’. Het kernkabinet heeft daarom afgesproken dat er een nieuw Koninklijk Besluit komt, dat zal toelaten dat theaterzalen en bioscopen tot 200 bezoekers mogen verwelkomen. In de praktijk komt dat neer op een terugdraaiing van de sluiting.
De Raad van State schorst de sluiting van de cultuursector, waartoe het Overlegcomité vorige week besloot. Dat vernam De Standaard. ‘De Raad heeft voorlopig geoordeeld dat die maatregel disproportioneel is en dat de bestreden handeling niet steunt op adequate motieven waaruit opgemaakt zou kunnen worden waarom het bezoeken van culturele voorstellingen bijzonder gevaarlijk zou zijn voor de volksgezondheid’, zo vat de instelling haar beslissing samen.
De sluiting van de andere binnenactiviteiten blijft behouden. De gevolgen gaan onmiddellijk in, blijkt uit het arrest. Dat betekent in principe dat culturele instellingen vanaf nu de deuren opnieuw kunnen openen. Het arrest telt 38 pagina’s en is ruim gemotiveerd.
Overlegcomité
Het kernkabinet, met daarin de premier en de verschillende vice-premiers van alle federale regeringspartijen, heeft daarom afgesproken dat er een aangepast Koninklijk Besluit moet komen. Dat zal dan voorschrijven dat theaters en bioscopen mogen openblijven, zij het met een beperking van maximaal 200 bezoekers. Dat moet wel nog bekrachtigd worden in een elektronisch overlegcomité. Dat is vernomen via het kabinet van vicepremier Georges Gilkinet (Ecolo).
Afspraak is wel dat er volgende week een evaluatie komt van de epidemiologische situatie. Daar zal ook bekeken worden welke afspraken op lange termijn met de zalen moeten worden gemaakt. Het gaat dan om regels op het vlak van bijvoorbeeld ventilatie.
Pandemiewet
De Raad van State wijst er in de uitspraak om te beginnen op dat beperkingen op fundamentele rechten en vrijheden noodzakelijk, pertinent en proportioneel moeten zijn. Die voorwaarden zijn ook opgenomen in de pandemiewet, waarop de coronamaatregelen steunen. Diezelfde pandemiewet legt ook veel nadruk op expertenadvies.
De expertengroep Gems had in een eerste fase geadviseerd om enkele ingrepen te doen maar onder meer de toenmalige maatregelen in de cultuursector in stand te houden, tot de besmettingen opnieuw de hoogte in zouden gaan. Als de overheid van die aanbeveling wil afwijken, moet ze dat ‘bijzonder’ motiveren, stelt de Raad van State.
‘Het wordt niet bestreden dat de omikronvariant erg besmettelijk is en kan leiden tot overbelasting ziekenhuizen’, stelt de Raad. ‘De sluiting van voorzieningen kan gerechtvaardigd zijn, als andere minder aantastende maatregelen de verspreiding niet gevoelig kunnen vertragen.’ Maar dat bewijst de overheid volgens de Raad niet.
Niet zoals feesten of evenementen
Volgens de Raad kan de cultuursector niet zomaar gelijkgesteld worden met andere binnenactiviteiten, zoals feesten of evenementen, wegens maatregelen als afstand, mondmaskers, ventilatie en het gebruik van het CST. ‘Het bestreden besluit verklaart niet hoe deze sluitingsmaatregel voor cultuurruimtes de enige mogelijke was om het doel te bereiken.’
‘Het bestreden besluit toont niet hoe theaterzalen bijzonder gevaarlijk zouden zijn voor de volksgezondheid en het leven van personen, in die mate dat een sluiting noodzakelijk is. Ook al is de omikronvariant besmettelijker, moet nog concreet worden aangetoond dat de sluitingsmaatregel onontbeerlijk is.’
Bioscopen
Het koninklijk besluit dat de beslissingen van het Overlegcomité van vorige week omzet, bevat een artikel dat het volgende stelt: ‘De binnenruimten van inrichtingen of van onderdelen van inrichtingen die behoren tot de culturele, feestelijke, recreatieve of evenementensector zijn gesloten voor het publiek, behoudens voor de door dit besluit toegelaten activiteiten.’
De Raad van State besliste dat het woord ‘culturele’ daaruit geschrapt wordt. Een tweede deel van het artikel somt op welke binnenruimtes zeker toe moeten, zoals pretparken, bowlingzalen of casino’s, maar ook bioscopen. Aan dat tweede deel van het artikel raakt de Raad van State niet. Cinema’s moeten dus voorlopig gesloten blijven. Maar in het nieuwe besluit zal ook dat herbekeken worden, klonk het dus na het kernkabinet van dinsdag.
De Raad van State heeft zich tot nu toe redelijk mild opgesteld voor de vrijheidsbeperkende coronamaatregelen. Eind vorig jaar veegde de Raad wel het verbod op religieuze erediensten van tafel, de eerste nationale coronamaatregel die hij verwierp. Tientallen spoedprocedures leidden de afgelopen maanden allemaal tot een afwijzing, op een lokale schorsing na.
Veel van die arresten over de coronamaatregelen sprak de Raad uit in algemene vergadering, waarbij een grote groep van Nederlands- en Franstalige rechters een oordeel velt. Dit arrest is afkomstig van één Franstalige kamer binnen de Raad.
