‘Al onze families zijn gebroken’: vrouwen in proces-De Pauw nemen het woord
‘De voorbije drie jaar waren de moeilijkste uit mijn leven’, zegt actrice Maaike Cafmeyer in een driedelige documentaire op Streamz waarin de vrouwen uit het proces tegen tv-maker Bart De Pauw voor het eerst het woord nemen in de media. Ook na het proces blijft de zaak een mediastrijd.
“Ik denk nog bijna dagelijks terug aan wat er gebeurd is”, zegt actrice Ella-June Henrard in de documentairereeks Het proces dat niemand wou over de zaak-De Pauw, die vanaf vandaag te zien is op Streamz. “Het heeft me getekend als wie ik nu ben, hoe ik me als vrouw voel en als acteur. Je zult me zelden of nooit nog echt vrouwelijk gekleed naar een set zien gaan. Ook al weet ik dat het niet zo is, ik wil op geen enkele manier nog het gevoel hebben dat ik dat soort gedrag uitdaag.”
“Het was hard om te horen dat we volgens de rechtbank niet letterlijk genoeg stop of nee hebben gezegd”, zegt actrice Lize Feryn. “Soms kreeg ik het gevoel dat wij ons moesten verantwoorden voor wat we gezegd of geantwoord hebben op zijn sms’en.”
Het is de eerste keer dat de vrouwen die tv-maker Bart De Pauw (53) beschuldigen van stalking het woord nemen in de media. De driedelige reeks werd gemaakt door Tess Uytterhoeven, die voor Woestijnvis in het verleden onder meer Topdokters en Ooit vrij maakte.
Eind november werd De Pauw door de correctionele rechtbank van Mechelen veroordeeld tot zes maanden cel met uitstel voor de belaging van vijf vrouwen en de cyberstalking van een van hen. Het gaat om actrices Liesa Naert (39) en Ella-June Henrard (28), om kleedster Ellen Lloyd (35) en om Els Talloen (37), een stagiaire die uit de media is gestapt. Ook zijn ex-zakenpartner werd erkend als slachtoffer.
De Pauw stond terecht voor de belaging van dertien vrouwen. Acht keer oordeelde de rechtbank dat er onvoldoende bewijs was om hem te veroordelen. Dat was onder meer het geval voor de actrices Maaike Cafmeyer (48) en Lize Feryn (28).
Het proces dat niemand wou mocht pas worden uitgezonden als de beroepstermijn in de zaak verstreken was. Dat gebeurde maandag.
‘Iedereen had een mening’
Tess Uytterhoeven, dochter van tv-maker Mark Uytterhoeven, startte in december 2020 al met gesprekken met de vrouwen, nog voor hun identiteit bekend werd bij het grote publiek. “Ik ken Bart De Pauw vanuit mijn jeugd - als kind ben ik zelfs nog met hem op skivakantie geweest - maar ik raakte pas echt geïnteresseerd in de zaak toen ik merkte dat iedereen een mening had over het nakende proces”, zegt Uytterhoeven.
Een jaar lang repte geen van de betrokkenen met een woord over de documentaire. “De vrouwen wilden hun verhaal weer zelf in handen nemen, ongeacht de uitspraak”, zegt de maakster, die benadrukt dat niemand in de documentaire daarvoor betaald werd.
De vrouwen die zich burgerlijke partij stelden, hebben er altijd een punt van gemaakt dat ze het proces niet in de media wilden voeren. Toch lijkt deze documentaire hun antwoord op de Telefacts-reportage van vorig jaar waarin Ines De Vos, de echtgenote van de tv-maker, haar verhaal deed. Die uitzending leidde tot controverse, omdat ze eenzijdig pro Bart de Pauw zou zijn.
Uytterhoeven ontkent dat haar docu een wederwoord is op Telefacts. “We waren al eerder met de opnames gestart”, zegt ze.
Echtgenote
In de documentaire wordt geciteerd uit de afgeluisterde telefoongesprekken tussen Bart De Pauw en zijn echtgenote - bij de start van het gerechtelijk onderzoek werd de gsm van de tv-maker vijf weken getapt - waarin het koppel zijn verdedigingsstrategie bespreekt. Uit die gesprekken blijkt dat De Vos op de hoogte was van naar wie haar echtgenoot sms’en had gestuurd.
“Het is choquerend dat je in die gesprekken ziet dat zijn vrouw beseft dat het fout is wat er is gebeurd, maar dat zij het wilde oplossen door de vrouwen zwart te maken, en niet door het gedrag van haar man aan te passen”, zegt Maaike Cafmeyer. “Ik begrijp dat ze moeder is van zijn kinderen en dat ze niet wil dat haar gezin kapot gaat.”
De 3.20 uur durende documentaire zoomt in op hoe de vrouwen het proces beleefd hebben. Een dashboardcamera filmde hoe ze die ochtend van het proces naar de rechtbank reden, zichzelf achter een mondmasker verschuilend voor de persfotografen aan de deur. “Ik was misselijk van de zenuwen die ochtend”, zegt Lize Feryn daarover.
Er wordt in drie afleveringen uitgebreid teruggeblikt op de feiten. Belangrijke afwezige is Bart De Pauw, die niet wilde meewerken aan de documentaire. Ook zijn advocaten hebben nergens een wederwoord.
Waar in het vonnis verwezen wordt naar de liefdesrelatie die er tussen Maaike Cafmeyer en de tv-maker bestond, betwist de actrice in de docu dat er ooit een vriendschap tussen hen geweest is. “Hij weet niet eens of ik een kat of een hond heb”, aldus Cafmeyer. “Er is inderdaad iets gebeurd dat niet had mogen gebeuren, maar wij hebben geen langdurige relatie of affaire gehad.”
Hebben ze gezegd dat ze zijn gedrag niet fijn vonden, vraagt Tess Uytterhoeven aan de vrouwen. “Nu, op mijn 39ste, zou ik hem waarschijnlijk wel blokkeren”, zegt Liesa Naert. “Maar ik was jong. Ik vermoedde geen kwaad opzet. Ik was beleefd, en dankbaar. Zo ben ik opgevoed.”
Schrik
De kijker krijgt te zien hoeveel impact de zaak heeft gehad op de vrouwen. “Ineens was ik blootgesteld aan heel veel haat”, zegt Feryn. De actrice leest berichten voor waarin mensen schrijven dat ze walgelijk en laf is en dat ze nooit meer naar een serie zullen kijken waarin ze meespeelt. Ze kreeg ook dreigbrieven, die ze voor de camera laat zien. “Het is een heel eng gevoel dat mensen ook je adres kennen.”
De actrices vertellen hoeveel schrik ze hadden van de media en hoe er gegraven werd in hun privéleven. “Mijn ex-man die ik al zeventien jaar niet gesproken had, werd gecontacteerd door de advocaten van De Pauw om een boekje over mij open te doen”, zegt Maaike Cafmeyer. De documentairemakers gaan verder niet in op die bewering.
“De voorbije drie jaar waren de moeilijkste uit mijn leven”, zegt Cafmeyer. “Al onze families zijn gebroken. Mijn mama heeft 27 kapelletjes nagenoeg in brand gestoken met de kaarsjes die ze voor mij gebrand heeft.”
Maar het proces is niet voor niets geweest, vinden de vrouwen. “Dit was niet het proces van de verliezers, zoals er soms gezegd wordt”, zegt Helena De Craemer (28), die in 2017 stage liep bij Koeken Troef, het productiehuis van De Pauw. “Ik vind het een overwinning dat ik heb kunnen zeggen wat ik wilde. En de maatschappij heeft ook gewonnen als vrouwen in de toekomst sneller hun mond opentrekken.”
“Ik geloof dat wij verwezenlijkt hebben dat mensen vaker over deze thematiek zullen praten, discuteren en ruziemaken”, zegt Cafmeyer.
Ella-June Henrard vertelt dat ze België een tijdje ontvlucht is en pas een dag voor het proces de andere vrouwen heeft ontmoet. Maar hoe ze verder met elkaar in contact zijn gekomen en wat er achter de schermen gebeurde bij de mislukte bemiddelingspoging met De Pauw, komen we niet te weten.
De documentaire wordt uitgezonden op Streamz, maar is van de hand van Woestijnvis. Dat is opvallend, want verschillende programma’s waarbij De Pauw grensoverschrijdend gedrag stelde - Willy’s en Marjetten, Het geslacht De Pauw en de film Loft - zijn ook gemaakt door dat productiehuis.
Even opvallend: over Woestijnvis wordt in de docu amper gerept. In 2007 kaartte toenmalige stagiaire Els Talloen als eerste het gedrag van De Pauw aan bij Woestijnvis-baas Wouter Vandenhaute, nadat die haar bestookt had met ongewenste sms’en en onaangekondigde bezoekjes thuis. In de documentaire zegt Talloen dat er volgens haar wel een gesprek is geweest met de tv-maker. Hoewel verschillende Woestijnvis-medewerkers zijn ondervraagd, is nooit uit het dossier gebleken wat er in dat gesprek precies gezegd is. De documentaire geeft daar geen antwoord op.
“We hebben beslist om alleen de rechtstreekse betrokkenen aan het woord te laten”, zegt Tess Uytterhoeven. “Het zou vollediger zijn om Bart De Pauw ook aan het woord te laten, maar hij wilde dat helaas niet.”
Voor de vrouwen is het nog altijd niet te laat voor een gesprek. “De Pauw zou zijn positie kunnen omdraaien als hij zijn excuses aanbood”, zegt Lize Feryn.