LIVE. Van Ranst: "Begrip voor aanpassing test- en quarantainestrategie, maar extra risico” - Frankrijk breekt nieuw besmettingsrecord door omikron

In een vraaggesprek met de krant Le Parisien heeft de Franse president Emmanuel Macron dinsdag gezegd dat hij vastbesloten is om de ongevaccineerden "tot op het einde te willen pesten door hen zoveel mogelijk de toegang tot activiteiten in het sociaal leven te beperken".

"De niet-gevaccineerden, ik heb veel zin om hen te pesten. En we zullen dat ook tot op het bot blijven doen. Dat, dat is de strategie", zei het Franse staatshoofd. 

De Amerikaanse president Joe Biden verwacht dat de anticoronapillen van farmaceut Pfizer het aantal slachtoffers en ziekenhuisopnames als gevolg van het coronavirus drastisch zullen verlagen. Zijn regering heeft de bestelling verdubbeld tot 20 miljoen.

Toezichthouder FDA gaf kort voor kerst al de goedkeuring voor het gebruik van de Paxlovid-pillen, die vooral zijn bedoeld voor patiënten die veel risico lopen. 

In het Verenigd Koninkrijk is er een kans "om van die omikrongolf af te raken" zonder het land weer op slot te doen. Dat heeft premier Boris Johnson op een persconferentie gezegd.

Ondanks de enorme stijging van het aantal besmettingen is er een "substantieel" niveau aan immuniteit onder de bevolking, aldus de Conservatieve regeringsleider. Er zijn wel meer ziekenhuisopnames door de omikronvariant, maar er belanden minder mensen op intensieve zorgen en ook het sterftecijfer ligt lager. "Daarom denken we dat deze evenwichtige aanpak de juiste is", zegt Johnson. 

De komende weken zullen wel "een uitdaging" worden en wegens afwezigheden van personeel zullen sommige diensten verstoord zijn, zo erkende hij. Johnson kondigde aan dat hij zijn bewindsploeg morgen zal voorstellen om door te gaan met Plan B-maatregelen, zoals het dragen van mondmaskers op sommige plaatsen, thuiswerk waar mogelijk en het gebruik van vaccinpaspoorten om toegang te krijgen tot een aantal gelegenheden. 

Vanaf volgende week zullen er bovendien dagelijkse tests komen voor werknemers in belangrijke sectoren, zoals de voedselverwerking en de grenswacht. De regering heeft daarvoor zowat 100.000 werknemers in essentiële functies geïdentificeerd. 

De eerste minister legde verder de klemtoon op het belang van de boostervaccins. Hij stelde dat 90 procent van de Covid-patiënten op intensieve zorgen niet gevaccineerd is. Hij roept de bevolking dan ook op om een derde prik te laten zetten. 

Het aantal faillissementen lag het voorbije jaar, ondanks de coronapandemie, op het laagste peil sinds 2000. Volgens studiebureau Graydon waren er in 2021 6.918 faillissementsvonnissen. Dat zijn er 12,8 procent minder dan in 2020 en 41,5 procent minder dan in het laatste "normale" jaar 2019. In het laatste kwartaal van vorig jaar was er weer een lichte stijging merkbaar, "maar wel nog ver onder de niveaus van voor de crisis", klinkt het.

Dat er minder bedrijven failliet gingen, wordt verklaard door de beschermingsmaatregelen van de overheid. Het gaat dan bijvoorbeeld over een verlenging van het overbruggingsrecht voor zelfstandigen, uitstel, verlaging of vrijstelling van de RSZ-betaling, crisisleningen of de uitbreiding van technische werkloosheid, illustreert Graydon.

In Vlaanderen waren er vorig jaar 3.659 faillissementsuitspraken, 13,1 procent minder dan in 2020 en 36,5 procent minder dan 2019. Het gaat om het laagste aantal sinds 2001. De provincie Antwerpen blijft koploper, met 1.265 faillissementen, gevolgd door Oost-Vlaanderen (812). In het Brussels gewest werden vorig jaar 1.359 bedrijven failliet verklaard. In Wallonië waren er 1.830 faillissementsvonnissen, een daling met ruim 12 procent op jaarbasis.

De bouwsector bleef de belangrijkste leverancier van faillissementen in 2021. Vorig jaar gingen er 1.437 bouwondernemingen over de kop: net iets meer (+2,4 procent) dan in 2020 maar nog altijd 31,1 procent minder dan in 2019. Bij de horeca was er ten opzichte van 2020 een verdere daling (-25,7 procent) van het aantal faillissementen. Ten opzichte van 2019 gaat het zelfs om een halvering. Op de derde plaats staat de kleinhandel, met 708 bedrijven die in 2021 over de kop gingen, nog altijd 45 procent minder dan in 2019.

Door het stijgende aantal coronabesmettingen slaagt het contactonderzoek er niet meer in om iedereen op te bellen en bereikt het momenteel bepaalde doelgroepen per sms. Contacttracing is overgeschakeld op een stappenplan met prioriteiten dat bepaalt wie op welke manier wordt geïnformeerd. Dat meldt het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid.

Tijdens de piek van de vierde golf was het niet mogelijk om alle besmette personen en hun hoogrisicocontacten telefonisch te informeren over de isolatie- of quarantaineverplichtingen. Sinds ongeveer 20 december slaagde het Vlaamse contactonderzoek er opnieuw in om iedereen telefonisch te bereiken. Dat kwam enerzijds door de aanwerving van extra personeel en anderzijds door het dalende aantal besmettingen.

Momenteel moet contacttracing schakelen. "De voorbije dagen ondervond het contactonderzoek opnieuw een sterke stijging van het aantal uit te voeren opdrachten", klinkt het bij Zorg en Gezondheid. Ondertussen werd er ook een stappenplan uitgewerkt om de opdrachten volgens een bepaalde prioriteit uit te voeren.

Aan de hand van vijf stappen wordt besloten wie op welke manier wordt bereikt. Sinds vandaag gaat contactopvolging over naar stap drie. Die houdt in dat contactonderzoek besmette personen wel opbelt, maar hun contactpersonen een sms krijgen. Bij stap vier worden enkel de meest prioritaire personen opgebeld, zoals niet-gevaccineerden en personen met een hoge virale lading.

Besmette personen kunnen sinds begin december ook zelf hun contactpersonen doorgeven via een webformulier, het zogenaamde "Citizen Form". 

Meerdere Britse ziekenhuizen hebben de alarmbel geluid omdat ze wegens de verspreiding van de omikronvariant met een tekort aan beschikbaar personeel te maken krijgen. Dat meldt de Britse omroep BBC.

Minstens acht ziekenhuisstichtingen, sommige daarvan bestaan uit meerdere ziekenhuizen, hebben een 'kritiek incident' gemeld. Met die procedure geven Britse ziekenhuizen aan dat ze vrezen noodzakelijke behandelingen niet langer te kunnen waarborgen.

"In verschillende delen van de gezondheidszorg bevinden we ons momenteel in een crisistoestand", zegt Matthew Taylor van NHS Confederations, dat verschillende organisaties uit de Britse gezondheidssector vertegenwoordigt. "Sommige ziekenhuizen bellen uitgeputte personeelsleden op met de vraag om hun vrije dagen te laten vallen, zodat de kerntaken uitgevoerd kunnen worden."

Eerste minister Boris Johnson waarschuwde maandag al dat er nog wekenlang sprake zou zijn van een "aanzienlijk druk" op het Britse gezondheidssysteem. 

Ondanks een recordaantal nieuwe besmettingen verzet de Britse regering zich voorlopig nog tegen een nieuwe verstrenging van de coronamaatregelen. Minister van Volksgezondheid Sajid Javid heeft wel verklaard dat vrijwilligers, gepensioneerde werknemers en militairen ingezet kunnen worden om de overbelaste gezondheidsdiensten te ondersteunen.

Op een dag tijd zijn in het Verenigd Koninkrijk 218.724 nieuwe gevallen en 48 Covid-overlijdens gemeld. 

Met nog drie maanden te gaan tot de presidentsverkiezingen is de Franse regering in het nauw gedreven door de oppositiepartijen. Die zijn erin geslaagd om de goedkeuring van een tekst om een vaccinatiepas in te voeren te vertragen.

De behandeling van het wetsontwerp - een van de pijlers van het coronabeleid van president Emmanuel Macron - had een formaliteit moeten zijn, omdat een meerderheid van de parlementsleden de tekst steunde. Te midden van een opflakkering van de pandemie streefde de regering naar een definitieve goedkeuring eind deze week, zodat de maatregel op 15 januari in werking zou kunnen treden. In de nacht van maandag op dinsdag weigerden 125 leden van de Assemblée nationale - tegen 121 - het debat voort te zetten, omdat er te weinig parlementsleden van de centrumrechtse meerderheid waren. De verrassende opschorting werd luid toegejuicht door de oppositie.

"We hebben gisterenavond een soort onverantwoordelijke vriendschap zien ontstaan tussen La France Insoumise (radicaal-links), Rassemblement National (van Marine Le Pen, radicaal-rechts) en de afgevaardigden van LR (rechts), om via een procedureslag de timing voor de goedkeuring van de vaccinatiepas te doen ontsporen", zei regeringswoordvoerder Gabriel Attal op radiozender France Inter.

Attal noemde de tekst "absoluut noodzakelijk", zeker omdat maandagavond meer dan 19.600 coronapatiënten in de Franse ziekenhuizen lagen. Volgens parlementaire bronnen worden de debatten dinsdagavond hervat. 

Na een paar weken van dalende coronabesmettingen gaan de coronacijfers in Nederland nu weer steil omhoog, ondanks de lockdown. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) registreerde in de afgelopen zeven dagen 113.554 positieve coronatesten, een toename van 35 procent ten opzichte van een week eerder.

Tussen maandagochtend en dinsdagochtend werden in Nederland 18.616 positieve uitslagen van coronatests geregistreerd. Dat is het hoogste aantal sinds 9 december, bijna een maand geleden.

De ziekenhuisopnames daalden nog wel: 981 mensen werden opgenomen in het ziekenhuis. Dat is 14 procent minder dan een week eerder. Van die mensen liggen er 164 op intensieve zorgen. Dat zijn de laagste opnamecijfers sinds eind oktober.

Terwijl de besmettingscijfers nu weer stijgen, is het sterftecijfer in Nederland nog wel relatief laag, met 189 gemelde sterfgevallen in de afgelopen week. Een week daarvoor werd nog van 272 mensen gemeld dat ze aan de gevolgen van Covid-19 waren overleden. Een week eerder werden 322 sterfgevallen gemeld. 

Het Zweedse koningspaar heeft gisterenavond positief getest op Covid-19. Dat heeft het koningshuis bekendgemaakt. Koning Carl Gustaf (75) en koningin Silvia (78), die drie keer gevaccineerd werden tegen het coronavirus, hebben volgens een persmededeling milde symptomen en stellen het naar omstandigheden goed. 

Het koningspaar heeft zich in isolatie geplaatst en de contactopsporing is bezig, luidt het ook.

In Nederland stijgt het aantal coronagevallen onder jongeren en jonge volwassenen snel. Verreweg de meeste besmettingen worden vastgesteld onder mensen van 15 tot en met 34 jaar. Dat komt naar voren uit de wekelijkse cijfers van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).

In de afgelopen week is het coronavirus vastgesteld bij 9.402 mensen van 15 tot en met 19 jaar. Dat is het hoogste aantal voor die leeftijdsgroep sinds half juli. Vergeleken met een week eerder steeg het aantal positieve tests onder die jongeren met iets meer dan 90 procent. Bij 20- tot en met 24-jarigen steeg het aantal nieuwe gevallen met 79 procent naar 13.764. Ook dat is het hoogste aantal voor die groep sinds half juli. Bij 25- tot en met 29-jarigen bedroeg de stijging 63 procent en bij 30- tot en met 34-jarigen 43 procent.

Ook bij mensen van middelbare leeftijd neemt het aantal positieve tests toe. Zo steeg het aantal gevallen onder vijftigers met bijna 60 procent.

Het aantal coronagevallen onder kinderen daalt juist snel. In de afgelopen week zijn iets meer dan 6.000 kinderen van onder de 10 positief getest, 33 procent minder dan een week eerder.

In de Indiase hoofdstad New Delhi zal tijdens de weekends een lockdown worden ingesteld. De overheid wil op die manier de "zorgwekkende" stijging van het aantal coronabesmettingen tegengaan. De 20 miljoen inwoners van New Delhi zullen van vrijdagavond tot maandagochtend thuis moeten blijven. Er geldt enkel een uitzondering voor werknemers met een essentieel beroep. Hoe lang de maatregel van kracht blijft, is niet meegedeeld.

Eerder had was in de hoofdstad ook al een avondklok ingesteld. De cafés en restaurants hebben hun capaciteit moeten halveren. 

De verdere verstrenging is een gevolg van de stijging van het aantal coronagevallen, onder druk van de besmettelijkere omikronvariant. Ook Arvind Kejriwal, de regeringsleider in de hoofdstelijke regio, heeft dinsdag bekendgemaakt dat hij het coronavirus heeft opgelopen. Hij heeft last van "milde symptomen". 

Ook na de jaarwissel blijft de Britse premier Boris Johnson achtervolgd worden door vermoedelijke overtredingen van de coronaregels. Volgens de krant The Mirror zou Johnson na een hoogrisicocontact bij het opnemen van zijn nieuwjaarstoespraak eind 2020 niet in quarantaine zijn gegaan.

Johnson zou zich toen op minder dan twee meter afstand bevonden hebben van een cameraman die geen mondmasker droeg en nadien positief testte op Covid-19. Volgens de toenmalige regels zou een hoogrisicocontact dan tien dagen in quarantaine moeten, iets wat Johnson dus niet zou hebben gedaan.

Een woordvoerder van de Britse regering ontkende dat het contact zo nauw was en voegde eraan toe dat het ook minder dan 15 minuten duurde, waardoor Johnson niet in quarantaine is gegaan. Volgens The Mirror suggereren foto's op het officiële account van Downing Street op het Flickr-fotonetwerk echter een langer en nauwer contact.

De afgelopen weken drongen meerdere onthullingen van The Mirror en andere Britse media Johnson in het nauw. Zo zouden tijdens de strikte lockdown in het land eind 2020 meerdere kerstfeestjes hebben plaatsgevonden in Downing Street.

Eén prik en je bent voor de rest van je leven beschermd tegen het coronavirus. Klinkt als een droom? Als het aan een team van onderzoekers in Tokio ligt, komt die uit. Al zal het nog even wachten zijn op dat ‘droomvaccin’. 

De autoriteiten van de Duitse deelstaat Baden-Württemberg (zuidwesten) hebben betogers tegen de coronamaatregelen gewaarschuwd dat ze niet de straat op mogen gaan zonder toestemming voor hun bijeenkomsten, nadat maandag meer dan 50.000 mensen hadden betoogd tegen de beperkingen.

De Belgische Vereniging van Artsensyndicaten (BVAS) heeft dinsdagmiddag geprotesteerd voor het kabinet van minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit). De artsenvereniging eist meer inspraak in het coronabeleid. "De GEMS wordt asymmetrisch gedomineerd door virologen en biostatistici. De stem van mensen uit de eerste linie wordt niet gehoord", klinkt het.