Coronapillen: wat doen ze, wat zijn de bijwerkingen en wanneer kunt u er kopen?

Wat zijn ‘coronapillen’?

Al van in het begin van de coronacrisis gingen wetenschappers wereldwijd op zoek naar de coronapil. Nu zijn de eerste medicijnen tegen het coronavirus ook echt in aantocht. De komst van antivirale pillen moet besmette mensen voortaan voor een zware ziektelast behoeden. Ze voorkomen dat het coronavirus zich door het lichaam verspreidt als iemand besmet is geraakt. Het grote voordeel is dat ze niet via infuus moeten worden toegediend maar dat mensen ze thuis kunnen gebruiken, op voorschrift van de huisarts.

Wanneer zijn coronapillen in ons land beschikbaar?

De Belgische overheid heeft bij farmabedrijven Pfizer en Merck telkens 10.000 behandelingen van hun coronapillen aangekocht. Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) heeft voorlopige goedkeuring gegeven voor het gebruik van deze pillen, waardoor ze in noodgevallen ingezet kunnen worden. Op definitieve goedkeuring is het dus nog even wachten, maar Dirk Ramaekers, hoofd van de in december opgerichte Taskforce Covid-Therapeutics, hoopt deze maand al coronapillen in te zetten voor thuisgebruik.

Voor wie zijn de pillen bedoeld?

De coronapillen zijn in eerste instantie bedoeld voor risicopatiënten. “De problemen doen zich meestal voor bij de oudere populatie met onderliggende aandoeningen, mensen vanaf 40 à 50 jaar”, zei Ramaekers eerder tegen Het Belang van Limburg. De pillen zijn volgens hem een bijkomende beschermingslinie voor patiënten die al besmet zijn.

Hoe werkzaam zijn ze?

Het middel van Merck, Molnupiravir, vermindert het risico op hospitalisatie of overlijden bij volwassenen met milde tot gemiddelde ziekte met 30 procent, volgens testresultaten. Dat is minder dan een eerdere schatting, waarbij nog sprake was van een reductie met 48 procent.

Uit een klinische studie bij volwassenen met een hoog risico op symptomatische Covid-19 bleek dat het Pfizer-medicijn Paxlovid de kans op ziekenhuisopname en overlijden met 89 procent vermindert. Het medicijn moet dan wel binnen enkele dagen na de eerste symptomen worden toegediend.

Viroloog Steven Van Gucht (Sciensano) liet zich in De Morgen al optimistisch uit over de resultaten van Pfizer, al wou hij de pil geen ‘gamechanger’ noemen. “In een gecontroleerde omgeving blijkt de medicatie goed te werken, maar ik wil afwachten of dit straks ook het geval is in de echte wereld.”

Zijn er bijwerkingen bekend?

De meest voorkomende bijwerkingen van de coronapil van Pfizer zijn smaakverlies, diarree en overgeven. Het EMA waarschuwt dat het middel niet gecombineerd kan worden met een aantal andere medicijnen. Ook wordt het afgeraden tijdens de zwangerschap of voor vrouwen die proberen zwanger te worden. Het middel remt mogelijk de groei van de foetus, suggereren labstudies.

In een klinische proef met het Merck-medicijn rapporteerde zowel de placebogroep als de molnupiravirgroep bijwerkingen. De placebogroep meldde er zelfs iets meer. Maar Merck heeft niet bekendgemaakt over welke bijwerkingen het gaat.

Hoeveel kost een behandeling met coronapillen?

De hoge kosten zorgen ervoor dat ons land terughoudend is om veel antivirale middelen in te slaan. Het is dus onwaarschijnlijk dat ze straks massaal verdeeld zullen worden.

Omdat de prijs deel uitmaakt van de contracten met de fabrikanten, wil Ramaekers niets kwijt over de kostprijs. Op het internet circuleren prijzen van 700 dollar (620 euro) voor een behandeling van Merck en 530 dollar (470 euro) voor die van Pfizer.

Werken ze ook tegen de omikronvariant?

Over de effectiviteit van de coronapillen tegen de omikronvariant is nog maar weinig bekend. Maar zowel Merck als Pfizer lieten al weten dat ze verwachten dat de werking van hun geneesmiddelen niet sterk onder omikron zullen lijden.

“Bij de meeste coronavarianten zijn er veranderingen op het niveau van het stekeleiwit, waar ook de vaccins op gebaseerd zijn”, legde Dirk Jochmans, onderzoeksmanager bij het Rega Instituut, eerder uit in deze krant. “Het middel van Pfizer richt zich echter op het kopieersysteem van het virus, dat veel stabieler is.”