Doden bij protest in Kazachstan, door Rusland geleid militaire bondgenootschap stuurt hulp

Acht agenten en leden van de nationale garde zijn omgekomen bij de ongeregeldheden en 317 anderen raakten gewond, meldde het ministerie van Binnenlandse Zaken volgens Russische nieuwsberichten. Het staatshoofd heeft tegen de “terroristische dreiging” de hulp ingeroepen van Rusland, Armenië, Kirgizië, Tadzjikistan en Wit-Rusland, landen waar Kazachstan een militair bondgenootschap (CSTO - Collective Security Treaty Organisation) mee vormt. Hij sprak onder anderen met de Russische president Vladimir Poetin en zijn Wit-Russische ambtgenoot Alexandr Loekasjenko.

Voorzitter Nikol Pasjinian van de CSTO, tevens premier van Armenië, liet via Russische media weten dat “voor beperkte tijd vredestroepen” naar Kazachstan worden gezonden. Hoeveel militairen er gaan en wanneer is onduidelijk.

Tokajev riep op televisie op tot kalmte, maar het protest breidt zich over het land uit. Kwade demonstranten namen woensdag de controle over van het vliegveld van de grootste stad Almaty. Alle vluchten zijn voorlopig geannuleerd. Ook werd een overheidsgebouw in de stad bestormd en in brand gestoken. Betogers staken voorts een woning van de president in brand. Hij ontkende geruchten dat hij het land zou verlaten.

Protesten zijn zeldzaam in de uitgestrekte voormalige Sovjetstaat, die groter is dan West-Europa. De verdubbeling van de prijs van lpg is weliswaar teruggedraaid, maar de geest lijkt uit de fles. De politie probeert met traangas en flitsgranaten de protesten te onderdrukken. De president waarschuwde dat de veiligheidstroepen keihard gaan optreden en dat overtreders “zo hard mogelijk” worden gestraft. Onbevestigde berichten spreken van honderden gewonden onder betogers. Het leger zette manschappen in bij gevechten buiten Almaty.

De onvrede richt zich ook op Tokajevs nog altijd machtige voorganger, Noersoeltan Nazarbajev. Van hem zou een standbeeld omver zijn getrokken.

De regering van het autoritair bestuurde land is afgetreden. Vicepremier Smajlov Alichan Aschanovitsj en de demissionaire ministers blijven hun taken uitvoeren tot er een nieuwe regering is.

De Verenigde Staten en de Verenigde Naties riepen de Kazachse autoriteiten op zich terughoudend op te stellen. Rusland sprak de hoop uit dat de situatie snel normaliseert. De Europese Unie riep op tot terughoudendheid en de-escalatie.