‘Omikron zal stevig circuleren in het onderwijs’: scholen herstarten volgende week zonder concrete plannen

Ondanks een aantrekkende omikrongolf zal het onderwijs maandag, na de kerstvakantie, gewoon kunnen herstarten zoals gepland. De ministers van Volksgezondheid en Onderwijs beslisten dinsdag dat dat zelfs kan met iets soepeler quarantaineregels. Tot voor kort moesten in de basisschool klassen in afzondering zodra er twee besmettingen waren. Dat wordt nu opgetrokken naar vier. In het secundair onderwijs zullen de quarantaineregels gelden die ook in de rest van de samenleving van kracht zijn.

Achter het akkoord schuilen geen virologische maar veeleer praktische en politieke overwegingen. De ministers van Onderwijs willen zoveel mogelijk les op school laten doorgaan en vermijden dat al te veel leerlingen in quarantaine digitaal les moeten volgen. Bovendien moet de maatregel de druk op de CLB’s, die instaan voor het testen en de contacttracing, beheersbaar houden.

Voortaan zullen klassen dus minder snel in quarantaine moeten. De vraag is hoe de besmettingen ontdekt zullen worden. Voor leerlingen vanaf zes jaar geldt een mondmaskerplicht, waardoor ze als laagrisicocontacten worden gezien. Ook kleuters zullen in die categorie vallen, als de klas goed verlucht is. Als een klasgenoot positief test, worden andere leerlingen dus niet meteen ook getest. Bijzonder veel besmettingen zullen onopgemerkt blijven.

Late reactie

“Dat was met delta ook al het geval”, nuanceert Sciensano-viroloog Steven Van Gucht. “Laten we eerlijk zijn: je moet al vier besmettingen hebben voor de klas sluit, tegen die tijd zit het virus al overal in de klas. Dat is een heel late reactie. Omikron zal stevig circuleren in het onderwijs. Maar als je kijkt naar gegevens uit het buitenland, zie je dat deze variant al bij al mild verloopt bij kinderen. Ik denk dus niet dat er een extra probleem is.”

“We zitten in goede omstandigheden om de scholen te openen, maar het is wel met toegeknepen billen”, zegt biostatisticus Geert Molenberghs (UHasselt/KU Leuven), die betrokken was bij het overleg. “Als leerlingen het masker correct dragen, heb je natuurlijk wel bijkomende bescherming.”

Voor Stefan Grielens, algemeen directeur van het Vrij CLB Netwerk, scheppen de covidmaatregelen in de brede samenleving de mogelijkheid om de scholen open te kunnen houden. “We zullen die maatregelen dus nog een tijd moeten aanhouden. In alle eerlijkheid denk ik niet dat de scholen het grootste probleem zullen zijn. Omikron lijkt geen zware gevolgen te hebben bij leerlingen, en de meeste leerkrachten hebben intussen een boosterprik gekregen. De vraag zal zijn hoe besmettingen wegen op de organisatie. Als er veel klassen sluiten, zorgt dat voor veel druk op de school.”

Feit blijft dat de scholen zullen herstarten middenin de opmars van de erg besmettelijke omikronvariant. De infectiecijfers schieten de lucht in. Niemand kan voorspellen waar de piek ligt, maar zeker is dat ook op de scholen de besmettingen als een lopend vuurtje rond zullen gaan. Om de risico’s in te dijken wil de politiek meer inzetten op preventieve covidtests. Dat moet toelaten om besmettingen sneller te vinden.

Alleen ontbreekt voorlopig ieder concreet plan voor preventieve tests. Op school of in de klas zullen de tests alleszins niet uitgevoerd worden. In plaats daarvan wordt aan ouders gevraagd om zondag een sneltest af te nemen bij hun kinderen, en dat daarna regelmatig te herhalen. Geheel vrijblijvend weliswaar - logisch, want er is ook geen intentie om bij te springen in de kosten. Ouders moeten de tests zelf betalen. Het resultaat moet overigens ook nergens geregistreerd worden. Het is met andere woorden erg onzeker of de oproep veel zoden aan de dijk zal brengen, want zelftests zijn in ons land nog steeds relatief duur.