Hevige neerslag herinnert Pepinster aan onverwerkt trauma: ‘We moeten geloven dat de geschiedenis zich niet zal herhalen’

“Ik was ervan overtuigd dat het opnieuw zou gebeuren.” Aan een tafel van het Aziatisch restaurant dat haar ouders in het centrum van Pepinster uitbaten, probeert Maud (15) zich dapper voor te doen. Toch heeft ze slapeloze nachten achter de rug. Maandag waarschuwden de Waalse overheid en het KMI dat er ten zuiden van de Samber en de Maas veel regen zou vallen, waardoor verschillende Waalse rivieren uit hun oevers konden treden. 

De herinnering aan de verwoestende watersnood in juli veroorzaakt bij de tiener en haar familie heel wat stress. Hoewel deze keer slechts een derde van de neerslag uit de vorige crisis voorspeld werd, is Kemei Zhan (45) ervan overtuigd dat de regio niet klaar is om alweer een tegenslag te verwerken. “We zijn een van de weinige restaurants die er nog zijn in Pepinster. Als de rivier op dezelfde manier uit haar oevers zou treden als tijdens de zomer, overleven we dat niet.”

In de belangrijkste winkelstraat wordt duidelijk waarom Zhan zo bezorgd is over de weerbaarheid van het dorp. In de meeste etalages van handelszaken zijn enkel nog achtergebleven meubelstukken en loshangende elektriciteitskabels te zien. De voorgevels van verschillende verwoeste huizen tonen hoe mensen op zoek zijn naar een koper voor hun woning. 

Al heeft het gemeentebestuur toch een poging gedaan om de sfeer in het dorp wat op te leuken. Net naast de kerk staat een gigantische kerstboom waar kosten noch moeite voor gespaard werden. ‘Houd moed’, leest een graffititekening op de gebarricadeerde voordeur van een huis dat een eindje verderop staat. Met daaronder een geplastificeerde brief die aangeeft dat het gebouw onbewoonbaar is.

“Telkens als het regent, houden we allemaal onze adem in”, vertelt Marie Renard (57). Zij werkt al meer dan dertig jaar in een lokale apotheek, die door de overstromingen tijdelijk naar een container op het dorpsplein verhuisde. In juli maakte ze tijdig de beslissing om het dorp te verlaten, waardoor ze aan het ergste leed kon ontsnappen en geen trauma opliep. Al zag ze wel hoe heel wat mensen een andere inschatting maakten en besloten om in de Vesder-vallei te blijven. “De communicatie van de overheid kwam pas laat op gang, waardoor velen in levensbedreigende situaties belandden. Ik maak me zorgen omdat ik niet zeker weet of crisisbeheerders het de volgende keer wel goed zullen aanpakken.”

Niet iedereen is even bang voor het hoge waterpeil. “We moeten geloven dat de geschiedenis zich niet zal herhalen”, vertelt Françoise Peters (50) vanuit het pas heropende immokantoor in het centrum van de stad. Ze is druk in de weer en haar aandacht dwaalt regelmatig af naar haar telefoon, die nooit lijkt stil te staan. “25 jaar geleden werd het centrum van Theux verwoest door een gasexplosie. Dat was vreselijk, maar vandaag is er van die schade niets meer te zien. We moeten hopen dat ook ons dorp straks weer heropleeft.” Vastberaden loopt ze naar het raam en wijst ze naar haar lichtpunten. “Er is sinds kort weer een Aziatisch restaurant en ook de kapper heropende. Dat geeft me moed.”

Haar energie is niet vanzelfsprekend. Na de overstromingen was de materiële schade het minste van haar zorgen. Tijdens een reddingsmissie sloeg het bootje dat haar broer uit het centrum van Pepinster moest wegbrengen om. Zijn lichaam werd pas dagen later teruggevonden. 

Wanneer ze over hem vertelt, kijkt ze op van het scherm van haar telefoon. Even is ze stil en knijpt ze haar keurig opgemaakte ogen samen, waarna ze diep inademt en voortgaat. “Ik heb nooit overwogen om uit Pepinster te vertrekken, daarvoor ben ik te sterk met dit dorp verbonden. Misschien overstromen onze kelders ooit nog een keer, maar ik denk echt dat we geen ergere watersnood hoeven te verwachten.”

In zijn woning aan de oever van de Vesder vertelt Jean Larbalestrier, een kwieke zestiger, dat niet al zijn buren dezelfde vechtkracht hebben. Hij loodst ons naar zijn achtertuin, waar de gevels van de nabijgelegen woningen verdwenen zijn. Hij wijst naar de achtergelaten keukens en de slaapkamers die met bruine smurrie bedekt werden. “Ik heb geen contact meer met mijn buren, maar ik denk dat velen niet de moed kunnen opbrengen om hier opnieuw te komen wonen.”

Aan de uitgang van de container waar het Rode Kruis levensmiddelen uitdeelt, wordt duidelijk waarom. Victor Joseph, een late zeventiger met een voedselpakket onder de arm, vertelt hoe het water in zijn woning in juli twee meter hoog stond. “Mijn huis is verwoest en we hebben geen auto, het is dus niet zo makkelijk om aan voeding te komen. Mijn vrouw is nog zo dik”, waarna hij demonstratief een pink in de lucht steekt. Hoop voor de toekomst heeft de man nauwelijks. “Al onze spullen zijn kapot en we hebben geen gas in ons huis. Ik weet niet hoe het nu verder moet.”