HERLEES. Ziekenhuizen bereiden zich voor op worstcasescenario - Athene vordert privéartsen op om in openbare ziekenhuizen te werken

De Griekse regering treft voorbereidingen om artsen met een privépraktijk naar openbare ziekenhuizen te sturen. De druk op de gezondheidszorg neemt toe door de verspreiding van de besmettelijkere omikronvariant van het coronavirus.

Het ministerie van Gezondheid kan beslissen welke artsen vanaf 12 januari nodig zijn en hen een brief sturen waarin ze verzocht worden in ziekenhuizen van de overheid aan de slag te gaan. Er zijn vooral anesthesisten en longartsen in het noorden van Griekenland nodig, werd op een staatsradiozender gezegd.

Eerder riep de regering tientallen privéartsen op om in november 2021 in de openbare gezondheidszorg in Thessaloniki aan het werk te gaan.

Het aantal mensen dat ziek wordt door omikron leidde tot een oververzadiging van Griekse ziekenhuizen, vooral in noordelijke regio's. De voorbije weken werden 30.000 tot 50.000 nieuwe besmettingen per dag geteld in het land met 11 miljoen inwoners.

De zorgsector is in de weer met het opstellen van een noodplan met verschillende fases. Op die manier hoopt men toch enigszins voorbereid de omikrongolf in de ziekenhuizen tegemoet te zien. Margot Cloet, de topvrouw van zorgkoepel Zorgnet-Icuro, roept alvast op om geen tijd te verliezen. "De piek in de ziekenhuisopnames wordt binnen de twee weken verwacht, dus dan moeten we volgende week al stevig beginnen afschalen." Op die manier zouden bepaalde zorgen opnieuw uitgesteld kunnen worden.

Viroloog Steven Van Gucht kondigde na afloop van het Overlegcomité aan dat gezondheidsinstituut Sciensano tegen eind januari een piek in het aantal ziekenhuisopnames verwacht van 400 tot 1.300 per dag. In het ergste scenario zouden de ziekenhuizen dan al snel in de problemen komen, want momenteel zijn er maar zo'n 7.000 bedden beschikbaar.

In dat scenario zouden de ziekenhuizen - net als tijdens de eerste golf - grotendeels op slot gaan en zou er zelfs getrieerd moeten worden wie nog behandeld zou worden. Daarom herhaalt Cloet haar oproep voor een politiek richtlijnenkader dat bovendien ook heel duidelijk naar de bevolking gecommuniceerd moet worden. "Op die manier is er een eenduidige manier waarop beslissingen genomen worden, al blijft het finaal de arts die aansprakelijk blijft", aldus Cloet.

Veel rek zit er sowieso al niet meer op het personeelsbestand, want de ziekenhuizen worden nu al geconfronteerd met een grote uitval. "Bovendien is het ook niet zo dat er nog vrachtwagens met personeel kunnen worden ingereden, want alle mogelijkheden zijn zo goed als uitgeput", benadrukt Cloet.

Volgens de topvrouw van Zorgnet-Icuro valt er dan ook geen tijd te verliezen. Het noodplan zou er dan ook al voor het volgende Overlegcomité moeten komen. Cloet hoopt uiteraard wel dat het worstcasescenario finaal geen realiteit zal worden. 

Een vierde prik voor iedereen valt niet uit te sluiten en zou aan de orde kunnen zijn, maar het is nu nog te vroeg om daarover uitspraken te doen. Dat zegt Wouter Beke aan VTM Nieuws. De Vlaamse minister van Volksgezondheid vroeg intussen een advies aan de Hoge Gezondheidsraad over een vierde prik voor personen met onderliggende aandoeningen en bewoners van woonzorgcentra. 

Voor mensen met een verzwakte gezondheid wil Beke die vierde prik eind deze maand al. Voorraden zijn er in ieder geval genoeg. "Het gaat om de mensen die in september als eerste groep hun derde prik gekregen hebben. Zij lijden aan een chronische aandoening of hebben een verzwakt immuniteitssysteem. Daardoor zijn ze veel vatbaarder om bij een besmetting in het ziekenhuis terecht te komen", klinkt het.

Volgt de rest van de bevolking dan meteen ook voor die vierde prik? "Ik kan daar niet op vooruitlopen, maar wil het ook niet uitsluiten. Ik denk dat dat best wel eens aan de orde zou kunnen zijn", aldus Beke.

Zullen het dan vaccins worden die aangepast zijn aan de varianten? "De farmaceutische bedrijven hebben zulke aangepaste vaccins aangekondigd, maar die bestaan op dit moment nog niet. De Hoge Gezondheidsraad kan na beraadslaging met de experten oordelen of we daarop moeten wachten." 

Die adviezen voor de vierde prik zouden er volgende week al moeten zijn. De beslissing volgt daarna. Voor tieners van 11 tot 17 jaar ligt ook een boostervaccin op tafel.

Citigroup geeft zijn werknemers nog tot en met volgende week om zich te laten vaccineren tegen het coronavirus. Wie zich tegen dan niet schikt naar de verplichting zal de deur gewezen worden. Dat blijkt uit een mededeling aan het personeel van de Amerikaanse grootbank die persbureau Bloomberg kon inkijken.

Eind oktober was Citigroup de eerste van de grote banken op Wall Street die een vaccinatieverplichting tegen het coronavirus aankondigde voor zijn personeel in de Verenigde Staten. Intussen geeft de groep zijn werknemers nog tot en met volgende week, daarna komt ze in actie.

Wie na 14 januari nog niet is ingeënt, wordt meteen op onbetaald verlof gestuurd. Aan het einde van de maand volgt ontslag. "Je bent welkom om voor andere functies bij Citi te solliciteren in de toekomst, zolang je je schikt naar ons vaccinatiebeleid", luidt het in de memo.

Momenteel is meer dan 90 procent van de zowat 70.000 werknemers in de VS gevaccineerd. Wie een bewijs kan voorleggen dat hij/zij om medische of religieuze overwegingen geen coronavaccin kan krijgen, werd ook vrijgesteld. 

Duitsland heeft een versoepeling van de quarantaineregels aangekondigd. Dat werd beslist na overleg tussen de deelstaat- en de federale regeringen.

Duitsland verkort de quarantaineperiode van veertien naar tien dagen. Bij een negatieve test zouden de Duitsers al na dag zeven uit isolatie mogen. Mensen die het boostervaccin hebben gekregen, moeten ook niet meer in quarantaine gaan bij een risicocontact.

Duitsland kiest daarentegen wel voor strengere regels binnen de horeca. Zo zouden Duitsers voor een restaurant- of cafébezoek zich moeten laten testen. Mensen die al een booster hebben ontvangen, krijgen daarvoor een uitzondering. Er geldt momenteel al een 2G-beleid voor de horeca: enkel gevaccineerden of mensen die recent herstelden van een besmetting mogen binnen. De extra testmaatregel komt hier nu bovenop.

KU Leuven-viroloog Johan Neyts denkt dat het tijd wordt om een vierde prik van het coronavaccin toe te dienen bij hoogbejaarden en de meest kwetsbaren. "Mensen in de woonzorgcentra hebben hun derde prik gehad in september. Ondertussen zijn we in januari dus die immuniteit van de antilichamen is aan het afnemen en dan kan je met de omikronvariant verwachten dat er in de woonzorgcentra ook uitbraken zullen zijn. Ik denk dat het stilaan nodig zal zijn om die hoogbejaarden nog eens te vaccineren met een vierde dosis", zegt hij in een gesprek met HLN LIVE. 

De Schotse politie gaat leden van bijzondere eenheden en agenten op proef inzetten om de lokale politiediensten te ondersteunen. Op die manier wil de politie een oplossing bieden voor de grote uitval bij het personeel, als gevolg van de verspreiding van de omikronvariant van het coronavirus. Dat meldt de Britse omroep BBC vrijdag.

De omikronvariant heeft grote gevolgen voor de werking van de politie in Schotland. In de laatste week van 2021 waren ongeveer 1.700 politiemensen wegens corona op ziekteverlof of in afzondering geplaatst. Dat is ruim een derde meer dan een week eerder.

In totaal zullen zowat 600 mensen vanaf maandag de lokale politiediensten bijspringen. De bijkomende medewerkers zullen worden ingezet op de plaatsen waar ze het meest nodig zijn, zegt politiecommissaris Alan Speirs. 

In eerdere fases van de pandemie en tijdens VN-Klimaatconferentie in Glasgow heeft de Schotse politie ook al een beroep gedaan op bijzondere eenheden en op agenten die hun opleiding nog niet volledig hebben afgerond. 

Nu de regels rond quarantaine en testen zijn versoepeld, wint de zelftest meer en meer aan belang. Toch verwachten zowel de supermarkten als de apothekers geen bevoorradingsproblemen, zo klinkt het vrijdag unisono.

Bij de Apothekersbond APB klinkt het dat "de apothekers er alles aan zullen doen om maximaal tegemoet te komen aan de verhoogde vraag". Er zijn op dit moment geen signalen dat er een tekort zou zijn, al sluit woordvoerder Luc De Seranno niet uit dat individuele apothekers eventjes zonder stock zouden kunnen zitten.

Ook bij Colruyt, dat sinds begin december als eerste grote supermarktketen zelftesten aanbood, klinkt het dat er geen enkel bevoorradingsprobleem is. De zelftesten verkopen er als zoete broodjes, waardoor sommige winkels tegen de vroege namiddag uitverkocht zijn, maar die worden de dag nadien dan meteen weer aangevuld, klinkt het. Over hoeveel zelftesten al langs de kassa passeerden, wordt niet gecommuniceerd. "Het is een heel succesvol product, waar we ook een heel grote stock van hebben", wil woordvoerder Hanne Poppe enkel kwijt.

Drogisterijketen Kruidvat, die als eerste naast de apothekers zelftesten op de markt bracht, zegt ook geen stockproblemen te verwachten. "We hebben meer dan voldoende voorraad", aldus een woordvoerder. Kruidvat omschrijft zichzelf als "de grootste verkoper van zelftesten in België" met gemiddeld 100.000 verkochte testen op weekbasis. Vorige week steeg dat cijfer zelfs naar 130.000. 

In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wordt de vaccinatie van Brusselse kinderen tussen de 5 en 11 jaar vanaf maandag uitgebreid naar 7 vaccinatiecentra en vanaf 11 januari aangeboden in verschillende ziekenhuizen. In 9 dagen tijd zijn al meer dan 1.000 kinderen gevaccineerd. 

De proeffase van de vaccinatie van kinderen tussen de 5 en 11 jaar die op 22 december 2021 gelanceerd werd in Pacheco en op het einde van deze week afloopt, kende volgens de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie (GGC) een groot succes. Op twee dagen tijd waren alle beschikbare vaccinatieslots gereserveerd. Zowat 1.029 kinderen werden er in 9 dagen tijd gevaccineerd. Dat komt neer op een gemiddelde van 114 kinderen per dag.

"Dankzij deze proeffase hebben we heel positieve lessen geleerd, zoals de grote waarde van het werk en de aanpak van het medisch personeel dat gewend is om met kinderen te werken", zegt Fatima Boudjaoui van de GGC. "Zij bouwden een goede band op met de kinderen die zich kwamen vaccineren door ze gerust te stellen en vertrouwen te wekken." De GGC is nu op zoek naar nieuwe medewerkers uit de medische sector die gewend zijn om met kinderen te werken, zoals kinderartsen, verpleegkundigen en spoedartsen.

Bovendien zorgde het Smurfenuniversum volgens de GGC voor een ludieke sfeer. De andere centra worden ook versierd met de kleine blauwe mannetjes. Er zullen ook aparte vaccinatiecabines voorzien worden voor de kinderen, zoals in het centrum van Pacheco reeds het geval is.

Vanaf volgende week maandag wordt de vaccinatiecampagne voor kinderen op grotere schaal uitgerold. Naast het vaccinatiecentrum Pacheco ontvangen vanaf dan ook de vaccinatiecentra Anderlecht, Vorst, Militair Hospitaal Koningin Astrid, Molenbeek, Ukkel en Sint-Pieters-Woluwe kinderen. 

De mondmaskerplicht in de klas voor scholieren vanaf zes jaar blijft behouden. De Raad van State is niet ingegaan op de vraag van twee leerlingen om de maatregel te schorsen. De leerlingen konden het rechtscollege niet overtuigen van de uiterst dringende noodzakelijkheid van de schorsing.

"Uit geen enkel bijgebracht document blijkt dat het voor een beperkte termijn dragen van een mondmasker door kinderen vanaf de leeftijd van zes jaar een gezondheidsrisico zou inhouden of zodanige onherstelbare onomkeerbare schade in de vorm van een 'reëel risico op leerachterstand' met zich zou meebrengen dat een onmiddellijk ingrijpen van de rechter te verantwoorden is", luidt het in het arrest.

Lees ook: Geen mondmasker op lagere school meer? Acteur Mathijs F. Scheepers (47) vecht de verplichting aan bij Raad van State: “Maatregel is compleet buiten proportie”

Nu het quarantainebeleid aangepast is, stelt viroloog Steven Van Gucht voor dat volledig gevaccineerden zich na een hoogrisicocontact houden aan een pseudoquarantaine van tien dagen. Tijdens zo'n pseudoquarantaine werk je thuis, ga je niet op restaurant of op café en beperk je je dichte contacten zonder mondmasker, legde de viroloog uit op de wekelijkse persconferentie van het Nationaal Crisiscentrum.

Dinsdag beslisten de ministers van Volksgezondheid van ons land dat wie minder dan vijf maanden geleden de laatste dosis van de basisvaccinatie of een boosterprik ontving, vanaf 10 januari niet langer in quarantaine moet na een hoogrisicocontact. De maatregel geldt ook voor jongeren tussen twaalf en zeventien jaar oud, die hun basisvaccinatie kregen, ongeacht de datum van vaccinatie. De enige voorwaarde is dat de betrokkene geen symptomen vertoont. 

Maar "het quarantainebeleid is niet aangepast omdat de risico's veranderd zijn", zei Van Gucht . "Een vijfde van de volledig gevaccineerden raakt na een hoogrisicocontact toch besmet met het coronavirus." 

Het Covid Safe Ticket is een "objectieve, noodzakelijke en proportionele" maatregel. Dat heeft het Luikse hof van beroep beslist. De Waalse regering krijgt dus gelijk van de rechter.

De vzw Notre bon droit en drie burgers hadden een klacht ingediend bij de rechtbank van eerste aanleg in Namen, omdat ze meenden dat het CST, dat sinds 1 november in gebruik is in Wallonië, illegaal was. De Naamse rechtbank had geoordeeld dat het Waalse decreet met betrekking tot het gebruik van het CST wel degelijk in tegenspraak was met het Europees recht en het legaliteitsbeginsel schond. De maatregel werd als niet proportioneel beschouwd.

Het Waalse gewest moest van de rechter binnen de zeven dagen stoppen met de illegale praktijken, op straffe van een boete van 5.000 euro per dag vertraging.

Het gewest ging in beroep tegen het vonnis. Het hof van beroep in Luik gaf nu de Waalse regering dus gelijk. Zelfs al is de invoering van het CST een beperking van de vrijheden, is de maatregel "objectief, noodzakelijk en proportioneel". 

Het Overlegcomité probeert al voor de derde keer een coronabarometer op te stellen. "Als we dat niet op het volgende Overlegcomité kunnen afkloppen, dan is dat toch wel echt een politieke mislukking." Dat heeft federaal minister van Volksgezondheid gezegd in De Ochtend op Radio 1. "Maar ik zeg niet dat het gaat lukken", vervolgde de minister.

"Ik denk dat we nu beseffen dat er een reset nodig is van de methode", legde de minister uit. Dat de beslissing van het vorige Overlegcomité om de deuren van de cultuursector dicht te gooien disproportioneel was, wil minister Vandenbroucke niet gezegd hebben. "Ik denk dat de beslissing overgekomen is als oneerlijk, als buiten proportie", zei minister Vandenbroucke daarover. "Ik heb na de beslissing van de Raad van State meteen contact gezocht met de cultuursector: laat ons een nieuwe methode zoeken, laat ons op zoek gaan naar een stappenplan waarmee we aangeven wat men kan verwachten voor de toekomst", vervolgde de minister. 

Dat stappenplan, dat is de derde poging om een coronabarometer in te stellen. Zo'n barometer werkt met verschillende niveaus. "Je maakt een onderscheid tussen zeer ernstig, ernstig en de zaken zijn onder controle. Afhankelijk van dat niveau van dreiging, van dat risico zet je pakketten aan maatregelen klaar. Die zijn bekend, die zijn besproken", verduidelijkte minister Vandenbroucke. De eindbeslissing ligt bij het Overlegcomité. "We kunnen echt niet denken dat we ooit op automatische piloot kunnen vliegen, we zullen de situatie telkens moeten beoordelen", zei de minister. "Het belangrijke is dat de maatregelen klaarstaan in de steigers." Dat brengt perspectief, klinkt het.

Circa tweehonderd militairen zijn in ziekenhuizen in Londen aan het werk gegaan om er het gebrek aan personeel te helpen verlichten. Onder de militairen die te hulp schieten, zijn artsen van het leger.

De coronamaatregelen die mensen verplichten zich te isoleren leiden ook bij de nationale gezondheidsdienst NHS tot personeelsgebrek en zetten de zorg onder grote druk. De dominerende coronavariant omikron blijft ondertussen voor enorme aantallen besmettingen zorgen.

Geluk bij een ongeluk is volgens de Daily Mail dat omikron veel mildere aandoeningen veroorzaakt en veel mensen gevaccineerd zijn. Coronapatiënten die in het ziekenhuis belanden, kunnen veel eerder naar huis dan bij eerdere pieken van het virus. 

Dat is in alle leeftijdsgroepen het geval. Patiënten van boven de 80 jaar oud bijvoorbeeld worden nu gemiddeld vijf dagen in het ziekenhuis verpleegd volgens de krant. Dat was bij de vorige golf elf dagen. Het percentage Covid-19 patiënten dat aan de aandoening overlijdt, ligt in Engeland nu rond de 0,15 procent. Tijdens de dodelijkste pieken van het coronavirus was dat twintig keer meer, rond de 3 procent. 

Vanaf maandag 10 januari laat het UZ Brussel tijdelijk geen bezoek meer toe, gezien de aanhoudende druk op het ziekenhuis, de soepelere test- en quarantaineregels en de grote besmettelijkheid van de omikronvariant.

Het ziekenhuis beseft dat dit een grote impact heeft op patiënten en bezoekers, maar "wil zijn patiënten, bezoekers en medewerkers zo optimaal mogelijk beschermen tegen dit toch wel heel besmettelijke virus", klinkt het in een mededeling op de website.

Er gelden enkele uitzonderingen voor specifieke diensten en omstandigheden, bijvoorbeeld in palliatieve context. "Familieleden worden in dat geval verder ingelicht via de verpleegeenheden over de bezoekvoorwaarden en ontvangen dan een rode bezoekerskaart", aldus het UZ. Enkel die rode kaarten gelden nog als toegangsbewijs vanaf maandag, de groene bezoekerskaart is niet langer geldig. In het kinderziekenhuis KidZ Health Castle mogen broers en zussen niet op bezoek te komen, tenzij in uitzonderlijke omstandigheden. Voor ouders of andere begeleiders zijn er specifieke regelingen.