Nederlandse scholen delen wél gratis zelftests uit: “Ligt bij ons niet op tafel”, zegt Ben Weyts

Onze overheid wil dat ouders hun lagere schoolkinderen eenmaal per week testen, met een zelftest. Bij de apotheker kost die acht euro, in grootwarenhuizen tussen drie en vier euro. Voor gezinnen met meerdere kinderen lopen die kosten al gauw op. “De federale overheid kan die zelftests voor kinderen niet gratis ter beschikking stellen”, zei minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) donderdagavond. Hij suggereerde dat lagere niveaus (Vlaams of gemeentelijk) dat misschien wel kunnen.

LEES OOK: OPROEP. Ga jij je kind wekelijks testen of niet?

De Nederlandse overheid raadt sinds de herfst ouders ook aan hun schoolkinderen geregeld te testen. Begin december kondigde de overheid dan aan: “Leerlingen van groep 6, 7 en 8 (bij ons is dat vanaf het vierde leerjaar, red.) kunnen zichzelf voor ze naar school gaan twee keer per week testen met gratis zelftesten. Die krijgen ze via school. Leerlingen nemen deze preventieve test thuis zelf af. Of met hulp van ouders of verzorgers.”

Jessy Burgers, onderwijsspecialist bij de Nederlandse krant De Telegraaf, zegt dat de Nederlandse scholen die tests niet zelf moeten betalen. “Ze krijgen ze gratis toegeleverd door het ministerie van Onderwijs. Die tests moeten dus niet van het schoolbudget worden betaald.”

Teruggeven indien niet gebruikt

De Vlaamse Karen Huismans uit Baarle-Nassau stuurt haar dochter Vera (10 jaar) naar de Uilenpoort-school in het Nederlandse deel van Baarle-Nassau. “Mijn dochter krijgt inderdaad gratis zelftests op haar school. Twee weken voor het ingaan van de vervroegde kerstvakantie kreeg ze een pakketje van vijf tests mee, van het merk Healgen Rapid Covid Test. Wij hebben haar ermee getest. Leuk is natuurlijk anders, voor een kind. Maar uiteindelijk viel het wel mee. Nee, de school controleert niet of je kind getest is of niet. Zij vraagt wel de tests terug mee te geven wanneer je ze niet gebruikt, zodat ze die dan aan wel-gebruikers kan geven. Ik heb er natuurlijk geen cijfers over, maar mijn aanvoelen is toch dat veel ouders die tests gebruiken voor hun kinderen. Ze gratis aanbieden kan voor sommigen een prikkel zijn om te testen; het bezwaar van de extra kost is weggevallen.”

De Vlaamse Greetje Brans woont in Eindhoven. Aan Het Belang van Limburg vertelt ze hoe ze in Nederland omgaan met het advies lagere schoolkinderen te testen: “In het begin was hier ook tegenkanting, maar de meeste ouders zijn gemilderd. Er is niets verplicht, maar als ik naar mijn omgeving kijk, denk ik dat zo’n 90 procent van de ouders het doet. Toch zeker één keer per week.”

Vlaming Kristof Jacobs, docent politieke wetenschappen aan de universiteit van Nijmegen, zegt dat in Nederland niet alleen de schoolkinderen, maar ook het onderwijzend personeel gratis zelftests krijgen. "Die maatregel is vorige zomer al ingevoerd.”

Geen Vlaamse plannen

Hoe zit het bij ons? Komen er ook gratis zelftests in de lagere scholen? Michel Devoldere, woordvoerder van Vlaams onderwijsminister Ben Weyts (N-VA): “Bij ons ligt dat niet op tafel. Hier hebben elf ministers opgeroepen om zelftests te doen, maar geen enkele heeft al initiatief genomen om die gratis ter beschikking te stellen. Ook op ons kabinet zijn er geen plannen om de zelftests gratis via de scholen te gaan verspreiden.”

Donderdag suggereerde minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) dat de verdeling van gratis zelftests misschien op gemeentelijk niveau kan. Nathalie Debast, woordvoerster van de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeentes, betwijfelt dat: “Wij krijgen geen signalen dat bij gemeentes de vraag leeft: Hoe moeten we gratis zelftests gaan voorzien? Dit is een heel andere situatie dan destijds met de mondmaskers. Die waren toen niet of amper voorhanden. Gemeentes maakten er toen een erezaak van hun inwoners aan een mondmasker te helpen. Nu zijn de zelftests voldoende beschikbaar. Voor mensen met een laag inkomen zelfs aan een gunsttarief. Gemeentes voelen nu veel minder de aandrang om bijvoorbeeld een groepsaankoop te organiseren.”