Wereldvermaard viroloog Peter Piot: ‘Hoog tijd voor een coronabarometer’

Bij het Overlegcomité afgelopen donderdag bogen de verschillende regeringen van dit land zich over een ‘coronabarometer’. Coronacommissaris Pedro Facon stelde een eerste model met drie alarmniveaus voor, afhankelijk van het aantal contacten bij de huisarts en de situatie in de ziekenhuizen. Op basis daarvan zouden maatregelen kunnen worden geactiveerd. Meteen bleek dat er, vooral vanuit de regio’s, nog heel wat politieke weerstand is.

Toch komt die barometer er best zo snel mogelijk, zegt Peter Piot (72) in een interview in Het Laatste Nieuws, samen met zijn Amerikaanse vrouw Heidi Larson (64). Beiden zijn wereldautoriteiten in de virologie. Piot was een van de ontdekkers van ebolavirus in de jaren 70, leidde UN-Aids en adviseert nu Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen. Larson stichtte onder meer het Vaccine Confidence Project, dat vaccintwijfel bestrijdt.

‘Nieuwe fase’

Volgens Piot zijn we in het Westen in een nieuwe fase beland, omdat zoveel mensen een vaccin gekregen hebben. “We neigen het in de waan van de dag te vergeten, maar stel je eens voor dat die vaccins er nog niet waren. Dan was omikron een totale ramp geworden die onze ziekenhuizen zou overrompelen”, zo zegt hij.  

Maar evengoed op sociaal vlak en wat betreft coronamaatregelen hebben we een hele evolutie doorgemaakt. “We keren niet meer terug naar die straffe lockdowns en zullen wel een modus vivendi vinden om met het virus om te gaan”, zegt Piot. “Het is hoog tijd om zo’n barometer boven te halen, die kan bepalen welke regels wanneer in werking treden. Dat geeft mensen - ook de beleidsverantwoordelijken - houvast.”

‘We zijn er nog niet’

In het interview geeft Piot toe dat hij met de komst van de vaccins geloofde dat de coronacrisis onder controle zou worden gebracht. “Ik was optimistisch. Maar toen veranderde het virus”, zegt hij. Ook al is de omikronvariant mogelijk minder schadelijk, we zijn er nog niet, volgens de viroloog. “De ziekenhuisopnames stijgen nog.”

De boel laten betijen is daarom sowieso een slecht idee, vindt hij. “Het is simpele wiskunde. Als omikron half zulke ernstige gevolgen heeft als delta maar dubbel zo besmettelijk is als die variant, dan is de druk op de ziekenhuizen ook groot. Dan riskeren we weer dat mensen daarvan de dupe worden omdat de non-covidzorg moet wijken. Daar praten we niet genoeg over: verstoorde kankerbehandelingen, uitgestelde operaties.”

Piot verwacht niet dat het virus verder muteert tot een variant die weer meer ziekmakend is. “Ik denk dat de kans eerder klein is, maar Covid-19 heeft mij nog al op het verkeerde been gezet. Het is mogelijk, maar ik ben geen doemdenker. We moeten blijven vaccineren en ik verwacht dat de vaccins ook nog beter worden.”