Voormalige veiligheidschef is gearresteerd in Kazachstan, situatie in het land blijft erg gespannen
Terwijl steeds meer Russische troepen het land binnentrekken, lijken er nu ook interne spanningen in het regime in Kazachstan aan de oppervlakte te komen. Het gewezen hoofd van de binnenlandse inlichtingendiensten Karim Masimov is gearresteerd op verdenking van "verraad". Masimov was een naaste medewerker van de vorige president Noersoeltan Nazarbajev.
In de economische hoofdstad Almaty heerst vandaag een gespannen sfeer, maar zou er geen protest meer zijn. Leger en oproerpolitie hebben het centrale plein en de omliggende straten onder controle.
BEKIJK - De Kazachse ordetroepen lijken de situatie in de hoofdstad stilaan te controleren. Ze krijgen daarbij hulp van Russische soldaten, die onder meer de luchthaven veilig stellen:
Hoe het elders in het land is, is niet duidelijk, want veel communicatie is nog altijd afgesloten. Wel zijn steeds meer Russische troepen aangekomen op vraag van het belaagde regime. In een telefoongesprek heeft president Kassym-Zjomart Tokajev zijn Russische collega Vladimir Poetin overigens bedankt voor de militaire steun en gezegd dat de situatie stilaan stabieler wordt.
Binnen dat regime in Kazachstan zijn er nu blijkbaar barsten ontstaan. Vandaag zijn Karim Masimov en een aantal van zijn medewerkers gearresteerd op verdenking van "verraad". Wat dat precies inhoudt, is niet duidelijk. Masimov is een vertrouweling van gewezen president Noersoeltan Nazarbajev en was twee keer premier. Lange tijd was hij chef van de machtige binnenlandse inlichtingendienst NKB of Nationaal Veiligheidscomité, maar na het begin van het protest werd hij ontslagen door huidig president Kassym-Zjomart Tokajev. (Lees verder onder de foto).
Neemt regime afstand van Nazarbajev?
Opvallend is dat diens voorganger Nazarbajev vandaag de bevolking heeft opgeroepen om het regime te steunen. Nazarbajev was de voorbije dagen het belangrijkste mikpunt van de betogers die hem verweten een autoritair en corrupt regime tot stand gebracht te hebben.
Nazarbajev was als communistisch partijsecretaris al de baas in Kazachstan toen dat nog een Sovjetrepubliek was en werd na de onafhankelijkheid in 1991 de eerste president. Hij regeerde met harde hand tot 2019 toen hij het presidentschap in handen gaf van zijn medestander, huidig president Tokajev. Nazarbajev bleef als voorzitter van de erg invloedrijke veiligheidsraad echter een vinger in de pap houden, maar enkele dagen geleden heeft Tokajev ook die functie overgenomen.
Oude wijn in nieuwe...?
Of dat nu betekent dat de huidige machthebbers nu afstand nemen van Nazarbajev en zijn familie die grote delen van de op olie drijvende economie in handen hebben genomen, moet nog blijken. Een precedent is er mogelijk in buurland Oezbekistan.
Na het overlijden van de almachtige leider Islam Karimov in 2016 schoof het regime Shavkat Mirzijojev naar voor als opvolger. Die heeft sindsdien een erg beperkte economische liberalisering doorgevoerd en toplui en familieleden van Karimov aan de kant geschoven of vervolgd. Onder hen Gulnara Karimova, een dochter van Karimov, die veroordeeld is voor corruptie. De brede kern van het regime in Oezbekistan is onder Mirzijojev nog steeds aan de macht met "nieuwe, jongere mensen".