Spanje wil coronavirus monitoren als gewone griep. ‘Ze zijn hier al een hele tijd mee bezig’

Twee weken geleden vertelde je dat je misschien op het centrale plein van Madrid Nieuwjaar zou vieren. Is dat nog doorgegaan?

‘Ik ben er langsgelopen eerder op de avond, maar het was toch wel erg druk. Om negen uur stond het hele plein al vol, terwijl het echte feest pas om middernacht los zou barsten. Daaraan merk je wel dat mensen hier niet vreselijk bang zijn om besmet te raken.

‘Hetzelfde zag je bij de Driekoningenparade, dat is een groot kinderfeest hier, vergelijkbaar met Sinterklaas. Dit jaar moest het anders en kleiner gevierd worden dan normaal, maar er mochten alsnog duizenden mensen komen. Langs de route stonden ouders met hun kinderen te dringen om een glimp op te vangen van de optocht.’

Premier Pedro Sánchez zei vrijdag: ‘We moeten leren leven met het coronavirus zoals we dat met veel andere virussen doen.’ Wat betekent dat concreet?

‘Spanje wil binnenkort gaan werken met een ander monitoringssysteem voor het coronavirus. De ontwikkeling van dat systeem begon al in de zomer van 2020 en zit nu in zijn laatste fase. Ze zijn er dus al even mee bezig, maar een soortgelijk systeem bestond al voor de griep.

‘In het griepseizoen worden er in Spanje altijd een aantal ziekenhuizen en huisartsenposten aangewezen die hun griepgevallen door moeten geven. Op basis daarvan wordt een landelijk beeld gemaakt. Dat willen ze binnenkort ook met corona gaan doen. Dan hoeven ze dus niet meer elk geval te noteren en door te geven.

‘Als de ziekenhuizen niet meer overstromen, waarom zou je dan nog iedere besmetting doorgeven? Of iedereen zich bij de huisarts laten testen? Of bron- en contactonderzoek doen? Als het virus minder ernstig wordt, is al die logistiek en administratie niet meer nodig, vinden ze hier.’

De besmettingen en ziekenhuisopnames lopen de laatste dagen hard op in Spanje, is het dan niet belangrijk om goed zicht te houden op de verspreiding van het virus?

‘Zeker, dus voorlopig zal het nieuwe systeem nog niet ingevoerd worden. Dat gebeurt pas als corona echt een endemische ziekte is geworden. Zover zijn we nu in Spanje nog niet.

‘De besmettingen en ziekenhuisopnames lopen inderdaad op, maar er zijn in verhouding veel minder mensen met ernstige klachten dan in eerdere golven. En in de ziekenhuizen is het krapper bij de gewone ziekenboeg dan op de ic.’

Neemt de regering wel maatregelen om dat tegen te gaan?

‘Dat is in Spanje vooral een zaak van de regio’s. In Catalonië bijvoorbeeld is de situatie nu behoorlijk ernstig, daar bezetten covidpatiënten 40 procent van de ziekenhuisbedden. Dus is de horeca dicht en is er een nachtklok van kracht in gebieden met de meeste besmettingen.

‘Maar in Madrid laat het regiobestuur het wat meer lopen, ook al zijn er veel besmettingen. Zeker van mensen die met de jaarwisseling naar een feestje zijn geweest hoor je vaak dat ze corona hebben opgelopen, en de verkoop van zelftests gaat door het dak. Maar strengere maatregelen blijven voorlopig uit. Je moet nu buiten een mondmasker op, maar daar blijft het bij. De horeca is gewoon open.

‘De vele besmettingen zorgen op sommige plekken wel voor personeelsproblemen, al scheelt het dat de isolatieregels behoorlijk soepel zijn. Als je in contact bent geweest met iemand die positief is getest, hoef je in de meeste regio’s niet eens in isolatie. Je wordt dan alleen aangespoord om wat voorzichtiger te zijn en niet met je 90-jarige oma thuis af te spreken.

‘Je kan de situatie in bijvoorbeeld Madrid vergelijken met die in Engeland. Daar heeft premier Boris Johnson luid aangekondigd dat ze in een nieuwe fase zijn beland met nauwelijks maatregelen. Hier is het niet zo expliciet gezegd, maar het beleid gaat wel die kant op. Spanje is overigens niet het enige land dat probeert om er met zo min mogelijk maatregelen doorheen te komen. Frankrijk en Engeland doen dat ook. Spanje is dus niet the odd one out deze keer, dat is Nederland met zijn strenge lockdown.’

Wanneer kunnen we de invoering van dat nieuwe systeem  verwachten?

‘Dat zal nog wel even duren. De hoop is dat over ongeveer een week een piek in besmettingen wordt bereikt, waarna de daling inzet. Dan zouden zoveel mensen besmet zijn geraakt, dat we in combinatie met de hoge vaccinatiegraad in een stabiele fase komen.

‘Daarna, als er zekerheid is dat nauwgezette monitoring niet meer nodig is, kan het nieuwe systeem worden ingevoerd.’