Starten de scholen beter wat later? Onderzoekers stellen van wel na nieuwe studie
Krijg jij je tiener niet op tijd wakker om naar school te gaan? Volgens een nieuwe studie is dat niet zo gek, want die stelt dat langer slapen een bijzonder positieve impact heeft op het welzijn van jongeren. De onderzoekers suggereren dan ook dat het wijs zou zijn om de schooluren wat te verlaten. Slaapexpert Annelies Smolders licht toe.
Toen de scholen hun deuren sloten door corona, was dat niet makkelijk: noch voor ouders, noch voor tieners. Maar volgens een nieuwe Zwitserse studie had het verplichte thuisblijven ook minstens één voordeel, voor de jongeren dan toch. Omdat ze hun lessen van thuis uit konden volgen en geen tijd verloren met op en af naar school te reizen, konden ze tijdens de eerste coronagolf een stuk langer slapen. En dat langer slapen had tal van positieve effecten op hun fysieke en mentale welzijn als gevolg, zo bevestigt Oskar Jenni van de Universiteit van Zürich (UZH), een prof gespecialiseerd in kindergeneeskunde.
75 minuten langer slapen
In de studie werden zo'n 3.600 middelbare scholieren uit Zurich ondervraagd over hun slaappatroon en andere gedragingen die met hun gezondheid te maken hebben. De resultaten hiervan werden vergeleken met een eerdere studie bij 5.300 studenten uit 2017, toen corona nog geen ding was. Daaruit bleek dat de studenten die hun lessen van thuis uit volgden ten gevolge van de lockdown in totaal zo'n negentig minuten langer sliepen dan de controlegroep. Verder gingen ze ook wel vijftien minuten later naar bed, waardoor ze in totaal vijfenzeventig minuten meer slaap haalden per dag.
De alcohol- en cafeïneconsumptie daalde sterk bij tieners die van thuis uit les volgden en daardoor langer konden slapen.
Maar dat is niet alles. Naast meer slaap observeerden de onderzoekers nog meer positieve veranderingen bij de tieners. Jenni: “Hun levenskwaliteit verbeterde aanzienlijk op het gebied van gezondheid, en hun alcohol- en cafeïneconsumptie daalde sterk.” Wat verder opviel was dat de tieners beter in hun vel leken te zitten. “De groep die tijdens de lockdown van thuis uit les volgde, gaf hogere waarden aan bij vragen zoals ‘zich fit en goed voelen’, ‘vol energie zitten’, ‘genoeg tijd voor zichzelf hebben’ en ‘in staat zijn in hun vrije tijd de dingen te doen die zij willen doen’.”
Op sociaal vlak ervoeren de jongeren wel negatieve effecten, maar dat is natuurlijk niet zo gek aangezien er een lockdown in voege was. “Ze voelden zich vaker eenzaam en droevig, en hadden het gevoel dat ze minder plezier maakten met vrienden, in vergelijking met de groep bevraagde studenten uit 2017.”
Later naar school?
Volgens Jenni is het duidelijk dat het sluiten van de schooldeuren heel wat negatieve effecten had op tieners, maar dat de extra slaap die ze hierdoor kregen hen wel bijkomende voordelen opleverde. “Hoewel de lockdown nefast was voor het mentale welzijn en de fysieke gezondheid van heel wat jongeren, onthult deze studie toch een groot voordeel", aldus Jenni. “Onze bevindingen tonen duidelijk aan dat later beginnende schooluren, naast meer slaap, tal van voordelen zouden kunnen opleveren voor jongeren.”
(Lees verder onder de foto.)
En dit is lang niet de eerste studie die een dergelijke richting uit wijst. Verschillende onderzoeken suggereerden de laatste jaren al dat onze scholen beter wat later zouden beginnen, ten voordele van het mentale, maar dus ook het fysieke welzijn van jongeren. Zo zou het hun alertheid en welbevinden kunnen verbeteren, terwijl ze er beter door zouden slapen en studeren en meer concentratie zouden hebben.
Latere slaapfase
De studie geeft ook hier een verklaring voor: “Doordat de scholen sloten, waren studenten beter in staat om hun slaappatroon af te stemmen op de latere slaapfase van adolescenten”, aldus Jenni.
Slaapexpert Annelies Smolders bevestigt dat: “Tijdens de puberteit zijn tieners voor een tijdje avondtypes. Dat betekent dat hun lichaam later gaat afkoelen, dat ze later melatonine (het natuurlijke stofje dat ons in slaap helpt vallen, red.) beginnen aan te maken én er ’s ochtends ook langer over doen om te ontwaken. Het is dus logisch dat veel jongeren zo moeilijk uit hun bed raken. Je ziet dat ook tijdens de examens: als ze die ’s ochtends afleggen, wordt er vaak niet opperbest gepresteerd. Als je hen een paar uur later aan het werk zet, verloopt het meestal stukken beter.”
Dat de tieners beter functioneerden als ze wat langer konden slapen, is dus zo gek niet, en dit onderzoek wakkert zo opnieuw het debat aan over het startuur van de scholen.
Poll
Vindt u dat de scholen later zouden moeten beginnen?
-
Ja (63%)
-
Nee (37%)
Lees ook :
Laat school om 10 uur beginnen en je krijgt gezondere tieners met betere resultatenLaat school om 10 uur beginnen en je krijgt gezondere tieners met betere resultaten
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Betrapt door je kind tijdens seks: wat dan? “Als je het voorval doodzwijgt, geef je het verkeerde signaal”
-
PREMIUM
De volgorde waarin je geboren bent, bepaalt je persoonlijkheid. “Het oudste kind is magisch”
De oudste zus is de geboren leider. De jongste broer is de grappige losbol. Dat beeld je je niet in: je positie in het gezin bepaalt echt een groot deel van je karakter. Een gezinstherapeut schetst hoe de oudste, middelste of jongste zijn je vormt voor het leven. Waarom je meer stress voelt dan anderen. Of sneller emotioneel bent. “Het jongste kind is gewoon dat anderen voor hen zorgen.” -
PREMIUM
Mentale zorg wordt broodnodig, maar wachttijden zijn ellenlang: “Zelfs voor een suïcidale jongere is er nergens plaats”
Terwijl corona verder woedt, gaan steeds meer alarmsignalen af. Want het aantal Belgen met mentale problemen neemt toe, maar onze mentale zorg kan niet volgen. Dat kan het al een hele tijd niet: hulpbehoevende jongeren en volwassen kwamen al voor de pandemie op lange wachtlijsten terecht. Met het gevolg dat hun problemen verergeren of ze elders suboptimale hulp zoeken. “Zelfs voor een ernstig suïdale jongere is er nergens plaats. ‘Probeer volgende week nog eens’, krijgt dat gezin te horen.” -
-
PREMIUM
EXCLUSIEF. Gwendolyn Rutten (48) en dochter Juliette (20). “Er is een verschil tussen mijn mama en de politica”
-
HLN Shop
Op safari in de Benelux: vijf zinderende ervaringen om na te jagen
Hou je van natuur en avontuur, staat een safari vermoedelijk hoog op je bucketlist. Geen tijd/budget om af te reizen naar Afrika? Het perfecte plan B bevindt zich net over de grens, in Hilvarenbeek: in de Beekse Bergen onderneem je een safari met alles erop en eraan zonder op het vliegtuig te moeten stappen. HLN Shop geeft een checklist mee van wat je niet mag missen op je Nederlandse dan wel Afrikaanse safaritocht. -
Mijnenergie
Klopt jouw energiefactuur wel helemaal? En hoe betwist je een te hoge afrekening?
Af en toe berichten media over absurd hoge energiefacturen die bijvoorbeeld het gevolg zijn van een nulletje te veel of een vergeten komma. Dergelijke frappante fouten spot je als klant meteen. Maar soms duiken er ook afwijkingen op, die – hoewel ze minder in het oog springen - je toch een aardige duit kosten. Hoe stel je deze vast en op welke manier kan je ze aanvechten? Mijnenergie.be helpt je stap voor stap. -
OPROEP. Wij zoeken de mooiste brieven en knutselwerkjes voor Sinterklaas
-
Livios
Is een architect verplicht als je je woning wil renoveren?
-
Leraren krijgen nieuwe input voor lessen over seks bij tieners. “Je moet ook praten over wanneer het fout loopt”
Jongeren praten nog steeds moeizaam over onderwerpen zoals abortus en tienerzwangerschap. Ondanks de 2.936 Belgische meisjes onder de twintig jaar die zwanger werden in 2021. Daarom lanceert Sensoa met andere vzw’s een nieuw lespakket. Vrijblijvend maar broodnodig. “De scholen beslissen zelf hoe ze lesuren invullen, wij hebben er geen controle over.” -
PREMIUM
Sonja en Ronny hebben twee extra pleegkinderen: “Iedere maand krijgen we een vergoeding, maar schooluitstapjes zijn niet inbegrepen”
Meer dan 8.000 kinderen in Vlaanderen wonen bij een pleeggezin. Ook Sonja (43) en Ronny (46) uit Tongeren vangen naast hun eigen kinderen nog twee extra kinderen op. Maar hoeveel geld krijgen ze daar nu voor? En wat als het niet klikt met een kind? Het koppel geeft samen met Jan Brocatus van Pleegzorg Vlaanderen een antwoord op de vragen waar je altijd al nieuwsgierig naar was. “De biologisch ouders houden hun zeg op bepaalde vlakken.” -
PREMIUM
EXCLUSIEF. Sandra Bekkari (49) en dochter Anna (18): “Mensen veronderstellen dat wij leven op een appel en blad sla”