NAVO-baas waarschuwt voor ‘reëel risico op conflict’ na overleg met Rusland

De Amerikaanse viceminister van Buitenlandse Zaken Wendy Sherman laat weten dat het Kremlin tijdens de gesprekken in Brussel - net als in Genève begin deze week - vasthield aan zijn wensenlijstje dat de VS en de NAVO hun troepen terugtrekken uit verscheidene voormalige Sovjetlanden. Ook moet de NAVO beloven dat ze niet verder zal uitbreiden. Sherman benadrukt dat hiervan geen sprake kan zijn.

“Wij zeiden in feite tegen de Russen: sommige van de dingen die jullie op tafel leggen, zijn voor ons geen optie”, zegt Sherman. “We gaan er niet mee akkoord dat de NAVO niet verder kan uitbreiden. We gaan er niet mee akkoord om terug te gaan naar 1997 (toen de uitbreiding van de NAVO naar het Oosten begon, red.). Samen hebben de Verenigde Staten en onze NAVO-bondgenoten duidelijk gemaakt dat we vasthouden aan het opendeurbeleid van de NAVO, een beleid dat altijd centraal heeft gestaan in het NAVO-bondgenootschap.”

‘Reëel risico op conflict’

De secretaris-generaal van de alliantie, Jens Stoltenberg, noemt de bijeenkomst van vandaag een “beslissend moment voor de Europese veiligheid”, maar benadrukte dat er nog steeds “aanzienlijke verschillen” zijn tussen Rusland en de NAVO.

“We hadden een zeer serieus en direct gesprek over de situatie in en rond Oekraïne en de gevolgen voor de Europese veiligheid”, aldus Stoltenberg. “Onze meningsverschillen zullen niet gemakkelijk te overbruggen zijn, maar het is een positief teken dat alle NAVO-bondgenoten en Rusland rond dezelfde tafel zijn gaan zitten en zich met inhoudelijke onderwerpen hebben beziggehouden.”

Maar ook Stoltenberg geeft toe dat er een “reëel risico is op een nieuw gewapend conflict in Europa” en hij waarschuwde dat Rusland rekening moet houden “met ernstige gevolgen” als het Oekraïne zou binnenvallen.

NAVO-lidmaatschap

De westerse invloed in Oekraïne vormt al jaren de voornaamste bron van spanningen. Voor Rusland gaan de VS en hun Europese bondgenoten te ver. Moskou eist dat Oekraïne nooit lid wordt van de NAVO. Volgens westerse zegslieden is er momenteel een enorme en dreigende Russische troepenmacht aan de grens met Oekraïne samengekomen.

De onvrede vloeit voort uit de afzetting van de gekozen pro-Russische president van Oekraïne in 2014. Het Westen ziet dat als het gevolg van een volksopstand, het Kremlin ziet dat als een gevolg van een staatsgreep die in Washington zorgvuldig is voorbereid. De huidige president Joe Biden bezocht tijdens het presidentschap van Barack Obama (2009-2017) als vicepresident Oekraïne wel zes keer. Rusland lijfde kort na de machtswisseling begin 2014 in Kiev boos het schiereiland de Krim in. Moskou steunt sindsdien pro-Russische opstandelingen in het oosten van Oekraïne. Daar heerst sinds 2014 feitelijk een burgeroorlog.