‘Ga terug aan boord, verdomme!’: Precies 10 jaar geleden zonk het cruiseschip Costa Concordia
Het is vandaag precies tien jaar geleden dat het cruiseschip Costa Concordia voor de Italiaanse kust kapseisde. Daarbij kwamen 32 opvarenden om het leven. De kapitein van het schip werd na onderzoek veroordeeld tot doodslag en heeft 16 jaar cel gekregen.
Herbekijk: de ramp met de Costa Concordia
Video wordt geladen...
Op vrijdag 13 januari 2012 vertrok het acht jaar oude schip in de vroege avond uit de Italiaanse havenstad Citavecchia. Aan boord van de luxe cruiseboot waren op dat moment 3.206 passagiers en 1.023 crewleden. Toen de Costa Concordia enkele uren later het eiland Giglio naderde, week het van de geplande koers af om dichter langs het eiland te varen en een ‘maritieme groet’ te brengen door het luiden van de scheepshoorn. Een menselijke fout die 33 levens zou kosten.
Door de koerswijziging kwam het schip namelijk in de buurt van een rif. Tegen de tijd dat het gevaar werd gespot, was het te laat. Het lukte de ervaren kapitein Francesco Schettino niet meer om de koers opnieuw aan te passen en een botsing te vermijden. Dat kwam onder meer door communicatieproblemen met de rest van de bemanning. Het onderstel van het schip kwam in botsing met het rif, wat zorgde voor een meer dan vijftig meter lange scheur in de linkerkant van de romp.
Chaotische evacuatie
De kapitein en crew deden in eerste instantie echter alsof er weinig aan de hand was. De opvarenden werden zelfs naar hun scheepshutten gestuurd, met de mededeling dat het slechts om een stroomstoring ging. Pas een half uur later werd de evacuatie gestart.
Daarbij hoefden de opvarenden al niet meer te rekenen op kapitein Schettino: die had zijn schip al verlaten. Naar eigen zeggen was hij “in een reddingsboot gevallen". Van een commandant van de kustwacht kreeg hij het bevel terug te keren naar het schip. "Ga terug aan boord, verdomme!”, beet die de kapitein toe. Zo zou Schettino de evacuatie kunnen overzien. De kapitein weigerde echter. “Het is donker en we kunnen niets zien”, antwoordde hij.
De kapitein was niet de enige die steken liet vallen. De laatste bemanningsleden verlieten het schip terwijl er nog zeker 300 passagiers aan boord waren. Tegen de volgende ochtend had de kustwacht bijna 4.200 mensen gered, maar voor 32 opvarenden kwam de hulp te laat: zij verdronken.
Na de reddingsoperatie volgde een ruim 500 miljoen euro kostende bergingsoperatie. Alleen al het rechttrekken van het schip kostte ruim een half jaar. Bij het afbreken van het schip in de haven van Genua werd in november 2014 het lichaam van het laatste slachtoffer geborgen: een kok die aan boord werkte.
Schuldvraag
Al snel na de scheepsramp werd het handelen van de bemanning onderzocht. Vier bemanningsleden pleitten meteen schuldig aan doodslag en kregen straffen tot drie jaar opsluiting. Het ruim anderhalf jaar durende proces tegen kapitein Schettino maakte duidelijk dat hij zijn verantwoordelijkheden had ontlopen, het schip en de passagiers in de steek had gelaten en verantwoordelijk was voor doodslag.
Hoewel Schettino beweerde slechts een “zondebok” te zijn, waren maritieme experts het eens over zijn verantwoordelijkheid voor de scheepsramp. Hij werd in februari 2015 door de rechter veroordeeld tot 16 jaar cel. Ook in hoger beroep werd dat vonnis bevestigd.