Btw-verlaging op energiefactuur nog niet voor meteen, premier De Croo vreest voor overheidsbudget

Minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V) stelde woensdagavond enigszins verrassend voor om de btw op de energiefactuur tijdelijk te verlagen van 21 naar 6 procent. Dat moet de impact van de exploderende prijzen voor de middenklassegezinnen helpen opvangen. De CD&V-vicepremier zou dat voorstel "zo snel mogelijk" op de regeringstafel leggen, verklaarde hij aan de VRT. 

Premier Alexander De Croo kreeg er donderdag van zowat alle fracties in de Kamer vragen over tijdens de plenaire vergadering in de Kamer. Maar dat de btw-verlaging er komt, wilde de eerste minister niet gezegd hebben. "Er zijn voorstellen waar al discussie over geweest is in de regering, maar die worden nog besproken in detail en in de diepte", klonk het. "We moeten de techniciteit ervan goed begrijpen, en de impact die bepaalde maatregelen zouden kunnen hebben.”

De Croo benadrukte dat ingrepen in elk geval tijdelijk en doelgericht moeten zijn, maar ook aandacht moeten hebben voor de gezondheid van de overheidsfinanciën. Hij reikte ook de regeringen van de deelstaten de hand, die bijvoorbeeld maatregelen kunnen nemen om de isolatie van woningen aan te sporen. “Laten we dit moment aangrijpen om een echt energiebeleid te voeren. We zien vandaag dat mensen die de kans hebben gehad om te investeren in duurzame energie en hun woningen hebben kunnen isoleren, minder geraakt worden door de prijsstijgingen. We moeten keuzes maken die niet enkel dit jaar, maar ook de komende jaren mensen helpen.”

Binnen de meerderheid voeren vooral CD&V en Vooruit de forcing voor een tijdelijke btw-verlaging, bleek tijdens het debat. “De energiefactuur treft iedereen, ook de hardwerkende mensen. Daar is een heel concrete en snelle oplossing voor: verlaag de btw op energie naar 6 procent”, zei Vooruit-fractieleidster Melissa Depraetere. De socialiste verweet de regering ook “traagheid” in het dossier. “Er zijn al veel belangrijke maatregelen beslist, maar het is gewoon niet voldoende op dit moment.” 

CD&V’er Steven Matheï waarschuwde voor een daling van de koopkracht en de economische groei als de regering nu niet ingrijpt. “Uitzonderlijke omstandigheden vragen uitzonderlijke maatregelen. Een verlaging van de btw is eenvoudig en heeft directe impact op de factuur.” 

Ook oppositiepartijen PVDA en Vlaams Belang willen de btw naar 6 procent, maar dan wel permanent. De marxisten leggen dat later vanavond ook ter stemming, via een amendement op een wetsontwerp. 

Elders in het halfrond klonk meer voorbehoud. “We staan open voor mogelijke nieuwe maatregelen om de bittere pil te verzachten, maar we hoeven niet de verwarming van een privézwembad goedkoper te maken”, zei Christian Leysen van Open Vld, de partij van de premier. “We moeten ook letten op de haalbaarheid voor de overheid. De factuur komt vroeg of laat op het bord van de belastingbetaler terecht.” 

CdH-Kamerlid Maxime Prévot waarschuwde voor het effect van een btw-verlaging op de inflatie, waardoor de maatregel een verkapte indexsprong dreigt te worden. Bert Wollants (N-VA) had eenzelfde boodschap. “Er moet dringend een tussenkomst komen die deftig genoeg is om de mensen te helpen, en die ze nadien niet moeten terugbetalen onder de vorm van verlies aan koopkracht.” Prévot pleitte voor een uitbreiding van het sociaal tarief, zodat ook mensen die werken maar een relatief laag inkomen hebben er recht op hebben.

Bij de groenen klonk het dat een btw-verlaging “een piste kan zijn”. “Maar er zijn nog andere mogelijkheden”, zei Groen-Kamerlid Kim Buyst. “De maatregelen moeten in elk geval snel genomen worden en de meest kwetsbaren moeten blijvend beschermd worden.”

De Franstalige socialisten tot slot pleiten voor een energiecheque van 200 euro voor de middenklassegezinnen, een voorstel dat PS-voorzitter Paul Magnette donderdagochtend lanceerde. Kamerlid Malik Ben Achour vroeg in de Kamer ook een verlenging van het uitgebreid sociaal tarief. Dat loopt nu eind maart af, maar experten voorspellen dat de hoge energieprijzen nog maanden tot zelfs jaren kunnen aanhouden.