Kunnen we sneller versoepelen nu ‘omikrontsunami’ uitblijft? Experts blikken vooruit

LEES OOK. Dan toch geen ‘omikrontsunami’: sombere voorspellingen van Overlegcomité komen totaal niet uit

Er was heel veel ergs voorspeld. Omikron zou verwoestend uithalen. De zeer besmettelijke coronavariant zou tot 125.000 infecties per dag leiden en tot 1.300 ziekenhuisopnames. Maar vorige week waren er maximaal 31.000 dagbesmettingen. En zaterdag zijn 248 nieuwe patiënten in het ziekenhuis opgenomen.

(Lees verder onder de grafieken)

Minder erg dus dan verwacht, voorlopig althans. Toch lopen we met mondmaskers op in de winkels, is er geen publiek bij grote sportevenementen en moet de horeca nog altijd om 23 uur dicht. Kunnen er dan geen versoepelingen af?

LEES OOK: Deze acht factoren bepalen of je ondanks vaccinatie toch nog ziek wordt van corona

Marc Van Ranst vindt alvast van niet: “Het zou verstandig zijn als de politiek een status quo aanhoudt. Ik zie eigenlijk geen enkele reden om noch in de ene, noch in de andere richting aanpassingen te doen. Dit is geen moment om te versoepelen, maar anderzijds zijn er ook geen bijkomende maatregelen nodig.”

(Lees verder onder de foto)

Marc Van Ranst legt uit dat de ziekenhuizen de aanvoer van coronazieken goed aankunnen. Dus verstrengen is niet nodig. Maar dit is ook niet het moment om te versoepelen. “Er zijn nog heel veel mensen ziek door omikron en er is al heel wat uitval op de arbeidsmarkt door al die zieken. Daar mogen we niet langs kijken. Als we nu versoepelen, geven we het foute signaal. Dan zeggen we: Het is allemaal zo erg niet. Neen, de toestand is wél ernstig. Het aantal besmettingen is trouwens nog steeds aan het stijgen.”

Ook zijn collega in de GEMS (het expertencomité dat de politici adviseert) biostatisticus Geert Molenberghs wijst naar de cijfers, die – met uitzondering van de opnames op intensieve zorg – nog altijd stijgen. “Het is aan de politiek om te beslissen over versoepelingen. Ik kan alleen maar de cijfers laten spreken Wel, de besmettingscijfers, de ziekenhuisopnamecijfers en de positivitietsratio – dat is het aantal positieve gevallen per honderd tests – stijgen nog altijd allemaal.”

Meer dan we denken

Van Ranst wijs erop dat het aantal besmettingen allicht hoger ligt dan de cijfers vandaag tonen. “Vergeet niet dat afgelopen week minder is getest dan de weken voordien. Toen werd er getest na elk hoogrisicocontact. Dat gebeurt nu niet meer rigoureus. Daardoor krijgen we een vertekend, een milder beeld van het aantal besmettingen. Maar er zijn meer besmettingen dan de cijfers laten zien.”

Versoepelen kan maar wanneer we over de besmettingspiek zijn. Die is nog niet bereikt. Van Ranst zegt dat het heel moeilijk is om te voorspellen wanneer die piek er dan zal komen. Ook in Denemarken, waar omikron eerder dan bij ons uitbrak, is de besmettingsgolf amper aan het ombuigen.

Enkel in Engeland

Biostatisticus Geert Molenberghs zegt dat enkel nog maar in het Verenigd Koninkrijk de omikronpiek echt bereikt lijkt. “Voor Kerstmis zaten de ziekenhuisopnames in het VK aan 8.000. Daarna zijn ze doorgeschoten naar 19.000. Op dat niveau lijken ze te plafonneren en zien we zelfs een beginnende aanzet tot daling.”

(Lees verder onder de foto)

Oké, maar in Nederland waar de besmettingen ook nog ferm stijgen, kondigden ze vorige week wel forse versoepelingen aan. Waarom dan ook niet bij ons? “We mogen ons niet spiegelen aan Nederland, waar ze vorige week inderdaad een heel grote versoepeling aankondigden, door de winkels toe te laten te heropenen. Maar bij ons was er geen omikron-winkelsluiting. Ook geen omikron-horecasluiting. Bij ons waren de maatregelen al soepeler. Wij hebben dus minder om op terug te schalen”, zegt professor Van Ranst.

Even ziekmakend als wuhanvariant

Marc Van Ranst wijst er nog eens op dat we niet mogen vergeten dat we nog altijd met corona te maken hebben. “Weliswaar niet meer hoofdzakelijk met die zeer ziekmakende deltavariant. Maar de actuele omikronvariant is wel even ziekmakend als de wuhanvariant, de eerste coronavariant van eind 2019. We zijn door de veelvuldige prikken en het groot aantal mensen dat al van de ziekte herstelde wel beter gewapend dan twee jaar geleden. Maar we zijn niet ongenaakbaar voor corona. Dat bewijzen ook de hoge absentiecijfers op de werkvloeren.”

Maar de anderzijds: in de ziekenhuizen is de situatie – voorlopig – beheersbaar. “Dus: het beste is als we een status quo van de maatregelen aanhouden. Dat is goed genoeg om de coronasituatie zoals die nu is, beheersbaar het houden en houdt het gehekelde jojobeleid af.”