Van beter sparen tot meer nee zeggen: 10 experts helpen u de goede voornemens vol te houden

1. Beter sparen? Zoek een schrift en een pen

De eerste stap voor wie graag zijn of haar finan­ciën wat beter op orde wil krijgen, maar niet weet waar te beginnen: zoek een schrift en een pen. “Noteer hoeveel er binnenkomt én hoeveel er buitengaat. Mensen zijn daar niet graag mee ­bezig, maar meten is weten. Ze geven immers onbewust veel geld uit aan dingen die niet essentieel of onbelangrijk zijn”, zegt financieel expert Pascal Paepen  (Thomas More en Spaarvarkens.be).

Misschien schrik je wel van het bedrag dat je ­maandelijks uitgeeft aan takeaway of besef je dat je beter wat vaker de fiets neemt nu je eindelijk weet hoeveel je besteedt in het tankstation. Maar zolang je het niet weet, kan je daar weinig aan doen. “En dan kunnen we praten over beter sparen.”

2. Met deze energiezuinige oplossingen houdt u die hoge facturen in bedwang

Een van die uitgaves die je maandelijks zal moeten noteren is je energiefactuur, en die liep in 2021 hoog op voor veel mensen. Zeer hoog. Kristof De Paepe, manager bij mijnenergie.be, legt uit hoe ook gewone stervelingen iets kunnen doen aan hun hoge energierekening: “Het is spijtig om te zeggen, maar het positieve aan de torenhoge prijzen is dat energiezuinige oplossingen nu een stuk aantrekkelijker worden.”

Volgens De Paepe is de “slimste manier om minder te verbruiken” je huis en je dak isoleren. “Ook de vervanging van je oude stookolieketel of de overstap naar ledverlichting lonen de moeite”, weet de expert. “Zes maanden geleden leek het misschien alsof zulke investeringen geen zin hadden omdat de energieprijzen veel lager waren. Nu zullen meer mensen die ingrepen wel overwegen en hopelijk uitvoeren.”

3. Trek uw verloningspakket open en onderhandel niet enkel over geld

Naast meer besparen helpt het natuurlijk ook om gewoon meer te verdienen. Maar om opslag te krijgen moeten we het wel vragen, en daar wringt het schoentje nog bij te veel mensen. Althans, dat zegt Katia Tieleman, professor aan de Vlerick Business School. “Een vriendin van me werkte als vicepresident bij Goldman Sachs en ontdekte dat ze minder verdiende dan haar mannelijke collega’s. Toen ze haar chef vroeg hoe dat kwam, antwoordde hij: ‘Omdat je het nooit gevraagd hebt.’”

Daarnaast hoeft het tijdens zo’n onderhandeling niet enkel over je loonstrook te gaan, tipt Tieleman. “Het is juist heel goed om een gesprek over je verloningspakket open te trekken, dat helpt ook om akkoorden te vinden. Als je alleen om een hoger loon vraagt, kan je leidinggevende de indruk krijgen dat je de job puur voor het geld doet. Komen er andere thema’s aan bod – flexibiliteit, thuiswerk, vakantiedagen of extra opleidingen – dan is de kans groot dat het een win-win wordt.”

4. Leer vaker neen zeggen met behulp van deze ‘uitstelzinnetjes’

Tijdens onderhandelingen is het belangrijk om sterk in je schoenen te staan en nee te leren zeggen. Maar ook ons emotioneel welzijn heeft er baat bij. Door beter te worden in nee zeggen krijgen we het gevoel dat we zelf aan het stuur van ons leven staan, dat we zelf onze grenzen kunnen bewaken, weet klinisch psycholoog Dominique Mertens.

Voor wie maar blijft worstelen met dat gevreesde woord, heeft Mertens nog enkele elegante hulpmiddelen. “Naast angst en automatisme zeggen mensen ook vaak ja omdat ze in snelheid gepakt zijn. Daarom geef ik altijd als tip om een paar standaard uitstelzinnetjes te oefenen: ‘Ik heb mijn agenda nu niet bij me’ of ‘laat me hier even over nadenken’. Het is ook belangrijk dat je geen heel verhaal spint over waarom je nee zegt – al is dat natuurlijk ook een automatisme, omdat een afwijzing in ons hoofd iets negatiefs is waarvoor we ons moeten verantwoorden.

De expert voegt eraan toe dat je best nog altijd “eerlijk en to the point” antwoordt, maar erkent ook hoe moeilijk dat kan zijn soms. “Wanneer je jezelf voorneemt om vaker nee te zeggen, oefen je dus best eerst bij mensen bij wie je je veilig voelt en die gevoelig or je zijn, of bij mensen die zelf duidelijk hun grenzen aangeven en die je dus positief zullen bekrachtigen.”

5. Woedend op uw kinderen? Hier is een trucje om minder snel kwaad te worden

Neen zeggen we ook tegen onze kinderen en dat leidt weleens tot conflicten. Daar is zeker niets mis mee, zegt kinderpsychiater Binu Singh (KU Leuven). “Dat je als ouder boze gevoelens ervaart bij het opvoeden van je kind, hoort erbij. Kinderen vertonen nu eenmaal in al hun exploratiedrang vaak gedrag dat onze grenzen zal overschrijden.” Belangrijker is het om niet overspoeld te worden door die boosheid, “want dan zeg en doe je dingen die kinderen bang kunnen maken”.

Maar soms wordt het gewoon even te veel. Voor zulke momenten geeft Singh nog enkele trucjes mee om die woede beter te leren temperen. Zo raadt ze aan om je lichaam in beweging te brengen: “Loop rond de tafel, ga naar boven of naar het toilet. Of doe de deur open en stap naar buiten: het temperatuur­verschil tussen binnen en buiten en extra zuurstof zullen altijd wat met je brein doen. Babbel op je terras of in je tuin wat met jezelf en vloek er maar eens op los.”

6. Durf een time-out in te lassen als een ruzie dreigt te ontsporen

Ruzie maak je natuurlijk niet enkel met je kinderen. Ook met je wederhelft botst het af en toe, en daarover durven zowel experts als volksmonden weleens zeggen dat het gezond is voor je relatie. Johan Karremans, professor sociale psychologie, nuanceert dat: “Conflict en de frequentie ervan zeggen niet per se iets over de kwaliteit van je relatie. Belangrijker dan hoe vaak je ruziemaakt, is de manier waaróp je in je relatie conflicten aanpakt. Wanneer ruzies niet venijnig of gewelddadig worden, en ze nadien ook relatief snel weer opgelost raken, kunnen ze net tot meer onderling vertrouwen leiden.”

Nog zo’n onbesproken regel is om nooit met ruzie te gaan slapen, maar daar gelooft Karremans niet in. “Wat je op voorhand met elkaar kunt afspreken, is om een time-out in te lassen op momenten dat een ruzie uit de hand dreigt te lopen. Het is wél belangrijk om er dan later nog op terug te komen, als jullie allebei gekalmeerd zijn. Dat kan de volgende dag zijn, of zelfs een paar dagen later.

“Beter om er later op terug te komen dan grotere schade aan te richten door het nog dezelfde avond te willen uitpraten.”

7. Plan eens een intieme afspraak in met je partner

Fijner dan ruziemaken is intiem zijn met je partner. En volgens seksuoloog Wim Slabbinck is er voor een goed seks­leven een gezonde balans nodig tussen gewoontes en vernieuwing. Maar sinds er een zekere pandemie ons leven overheerst, blijkt dat laatste niet meer zo vanzelfsprekend te zijn. Dat ziet ook de seksuoloog: “In mijn groeps­praktijk zie ik een duidelijke toename van het aantal cliënten, waarbij de vaakst voorkomende seksuele klacht over een gebrek aan passie binnen relaties gaat.”

Maar dat hoeft niet het einde van de intimiteit te zijn. Volgens Slabbinck beschouwen we seks nog te vaak als iets dat spontaan moet gebeuren. Terwijl we gerust wat communicatiever en bewuster met seks mogen omgaan, zegt hij: “Het zou geen taboe mogen zijn om er wat planmatiger mee om te gaan en om bijvoorbeeld af te spreken wanneer je tijd kan maken voor intimiteit met je partner.”

Daarnaast zijn er nog steeds mogelijkheden om zelfs tijdens een lockdown voor spanning te zorgen. “Zo kun je samen met je partner naar een sekswinkel om een speeltje uit te kiezen”, tipt de seksuoloog. “Mensen die meer openstaan voor zulke experimenten, hebben gemiddeld ook een grotere kans om hun seksleven spannend te houden.”

8. Motivatie nodig om te blijven sporten? Stel realistische doelen en houd je vooruitgang bij met een app

Nog een gezonde manier van bewegen die we niet mogen verwaarlozen is sporten. Onderzoeksbureau Statista geeft aan dat ‘meer bewegen’ en ‘fitter worden’ jaar na jaar de meest voorkomende goede voornemens zijn. 

Dat toont niet alleen aan dat mensen belang hechten aan hun fysieke gezondheid, maar ook dat velen hun oorspronkelijke ambitie niet kunnen waarmaken. Jammer, zegt kinesitherapeut Lieven Maesschalck. “Want dankzij sport kun je je levenskwaliteit optimaliseren. Bewegen zorgt ervoor dat je je energieker voelt en dat je immuniteit erop vooruitgaat. Het is dus een investering in jezelf.”

Maesschalck merkt ook op dat steeds meer mensen in groep sporten, en dat zorgt ervoor dat mensen langer volhouden. Maar of je nu een vaste loopafspraak hebt met je kameraden of toch liever in je eentje zwoegt in de fitness, “het blijft belangrijk om realistische doelen te stellen”, weet Maesschalck. “Zelfs als je je grenzen telkens maar een klein ­beetje verlegt, kan dat energie geven om verder te gaan. Regelmaat inbouwen en iets volhouden is beter dan meteen hoog mikken en vervolgens afhaken.”

Om die kleine en grote resultaten bij te houden, raadt de kinesitherapeut aan om gebruik te maken van een app die je sportprestaties meet. “Ze kunnen helpen om gemotiveerd te blijven én registreren zoveel data dat ze bepaalde patronen kunnen opsporen waar we zelf niet altijd bij stilstaan.”

9. Blijf weg van die ‘kant-en-klare’ oplossingen om af te vallen: met regelmaat geraak je heel wat verder

Overtollige kilo’s verliezen doe je niet enkel in de fitness, maar ook in de keuken. En nooit slaan er zoveel mensen tegelijk aan het diëten als in januari. Maar net dan lopen heel wat mensen in een bekende valkuil, zegt diëtiste Sanne Mouha. “Veel mensen proberen te veel verschillende aanpakken op één hoop te gooien. Ze zeggen: ik ga geen suiker meer eten én elke dag fitnessen én intermittent vasten. Dat gaat dan goed voor tien dagen, maar zo’n radicale aanpak hou je zelden lang vol.”

Duurzamer is het volgens Mouha om allereerst te zorgen voor regelmaat, zeker als je dag van nature nogal chaotisch is. “Liefst van al eet je elke drie uur iets kleins, maar voor de ene persoon is dat wat vaker, voor de andere wat minder. Zoek voor jezelf een structuur waarbij je je goed voelt en geen honger hebt.” Want, zo vertelt de diëtiste, als je honger hebt, ga je je veel sneller volproppen of ongezonde keuzes maken. Door regelmatiger te eten vermijd je ook dat je tussendoor gaat snoepen. 

Mouha raadt daarnaast ook aan om eens een week lang op te schrijven wat je allemaal eet. “Zo krijg je een beter beeld van wat er allemaal je lichaam binnengaat, en kan je nadien doelgericht dingen aanpakken. Probeer niet alles meteen radicaal om te gooien, maar introduceer nieuwe gewoontes stap voor stap.” 

10. Met een simpele en snelle zoekopdracht kunt u zelf fake news opsporen

Allemaal goed en wel, maar hoe weet ik dat al deze tips niet ter plekke zijn verzonnen? Sinds de ‘infodemie’ is fake news namelijk groter dan ooit, en wordt het dus ook belangrijker om nepnieuws te kunnen herkennen. Dat zegt ook Nathalie Van Raemdonck, communicatiewetenschapper en oprichter van de populaire Instagram-account @anti_conspiracy_memewars. “Wanneer we continu door onjuistheden overspoeld worden, raakt onze kritische reflex uitgeput en geven we het uiteindelijk op feiten van fictie te onderscheiden.”

Van Raemdonck raadt dan ook stellig aan om nieuwtjes, waar mogelijk, zelf te controleren. “Als je een bewering tegenkomt op Facebook, YouTube, TikTok, Twitter: stap even uit die app, en doe een snelle zoekopdracht via Google”, tipt ze. “Vaak volstaat het om een nieuwsfeit op te zoeken in combinatie met het woord ‘factcheck’.” 

Een belangrijke voorwaarde wel: “Er kan pas vertrouwen zijn als er transparantie is: kijk je naar de officiële cijfers van de ic-bezetting, of geloof je de anekdote van iemand die anoniem op Facebook beweert een verpleegster te zijn op een lege afdeling? Blijf kritisch en wees je ervan bewust dat sociale media steunen op conflict, heftige emoties, interactie. Je moet de experts niet geloven omdat ze ‘de experts’ zijn, wel omdat ze zich aan wetenschappelijke methodes houden”, aldus de communicatiewetenschapper.