Na anderhalf jaar discussie groeit dan toch politieke consensus over coronabarometer

Premier Alexander De Croo (Open Vld) zal komende vrijdag een nieuw Overlegcomité samenroepen. Daar zal de komst van een coronabarometer (zelf heeft De Croo het sinds begin deze maand eerder over een ‘stappenplan’) bovenaan de agenda staan. De voorbije weken is achter de schermen hard gewerkt aan de concrete invulling van zo’n coronabarometer - een beleidsinstrument waar nu al anderhalf jaar politieke onenigheid over bestaat.

Meerdere bronnen vertellen dat de regeringen in ons land het nu toch stilaan eens lijken over de feit dat de invoering van een coronabarometer nodig is om het beleid rond de pandemie te stroomlijnen. Een federale vicepremier zegt: “We moeten naar een beleid dat burgers beter kunnen volgen. Dat voorspelbaar is. Of toch beter voorspelbaar dan het huidige gejojo.”

Geel, oranje en rood

De coronabarometer zoals die is uitgetekend in het voorstel van federaal coronacommissaris Pedro Facon bestaat uit drie alarmniveaus: geel, oranje en rood. Deze niveaus worden onder meer bepaald op basis van het aantal ziekenhuisopnames en het aantal mensen dat naar de huisarts gaat met covidsymptomen. Aan elk alarmniveau zijn een aantal coronaregels gekoppeld voor onder meer de cultuur-, horeca-, sport- en jeugdsector. De coronaregels die thuis, op school en op de werkvloer gelden, daar wil de politiek zelf de vrije hand in houden.

Een bron binnen de Vlaamse regering verduidelijkt: “Dit is een compromis tussen de terechte vraag om meer duidelijkheid in het beleid enerzijds en de politieke bezorgdheid om niet met handen en voeten geketend te worden aan de strikte drempels van een barometer anderzijds. Uiteindelijk blijft de beslissingsmacht wel bij de politiek liggen.” Binnen de Vlaamse regering bestaat al maanden scepsis over het nut van de coronabarometer. Nu lijkt men toch overstag te gaan.

Donderslag

Premier De Croo heeft al benadrukt dat hij de barometer niet ziet als een automatische piloot voor het coronabeleid. Wel als een middel om “de besluitvorming te ondersteunen” en te vermijden dat “mensen nog het gevoel hebben dat beslissingen op hen neerdalen als een donderslag bij heldere hemel”. Vanavond vergadert de federale kern over de uitwerking van de barometer. Eerder op de dag heeft er al informeel overleg plaatsgevonden tussen de verschillende regeringsleiders.

Ook Vooruit-voorzitter Conner Rousseau heeft zich al geout als een voorstander van de barometer. Rousseau wil zo een herhaling van de chaotische toestanden van voor Nieuwjaar vermijden. Hetzelfde geldt voor zijn partijgenoot, minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke.

Vanuit de regio’s komen vooral nog vragen over de exacte drempelwaarden die ingebouwd worden in de coronabarometer. Wat kan wanneer wel of niet? De regio’s willen zeker zijn dat de barometer van bij de start goed zit. Wat men absoluut wil vermijden is dat de barometer straks zelf een bron van verwarring en maatschappelijk ongenoegen wordt. Als de coronabarometer er komt, moet hij robuust genoeg zijn om weken, liefst maanden niet gewijzigd te worden. Gezien de onduidelijkheid over het verdere verloop van de pandemie is dat geen eenvoudige klus.