De PFOS-vervuiling in Nekkerspoel is de derde die aan het licht komt in de Dijlestad. Ook het oefenterrein van de oude brandweerkazerne in de Dageraadstraat en een braakliggend terrein van het bedrijf Chemours hebben te kampen met de problematiek. In de nasleep van het schandaal met 3M in Zwijndrecht laat de stad Mechelen mogelijke risicoactiviteiten in kaart brengen.

Het bedrijfje Brabantchrom in de Lakenmakersstraat gebruikte PFOS vroeger bij galvanisatie en vooral bij het verchromen als nevelonderdrukker. Daarom gaf de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) in samenspraak met de stad opdracht voor een verkennend bodemonderzoek.

“De gemeten waarden in de bodem op de site zelf bleven onder de toetsingswaarden van de bodemsaneringsnorm. In het grondwater onder de locatie waar voorheen de dompelbaden stonden voor het chromeren, is er wel een overschrijding gemeten”, vertelt burgemeester Alexander Vandersmissen (Vld-Groen-m+).

Dompelbaden weggehaald

Tijdens onderzoek van het grondwater werd een waarde van vijf microgram per liter vastgesteld, terwijl de bodemsaneringsnorm 0,12 microgram per liter bedraagt. En dat op de plek waar vroeger metaalbewerkende activiteiten gebeurden door oppervlaktebehandeling in dompelbaden. Deze zijn sinds 2006 verwijderd. “We zijn gespecialiseerd in het vernikkelen, verchromen en polijsten van metalen”, legt Bruno Brabants uit.

Het bedrijf werd opgericht na de Tweede Wereldoorlog, zijn vader nam het midden de jaren zestig over. “De producten die de vervuiling veroorzaakten, gebruiken we vandaag niet meer. We hopen dat de vervuiling beperkt bleef. Dat lijkt op het eerste gezicht het geval te zijn”, vertelt Brabants.

Lage bodemwaarden is goed teken

“De lage bodemwaarden zijn op zich een goed teken, maar om alle risico’s uit te sluiten, is uitgebreider onderzoek nodig”, zegt Patrick Princen (Vld-Groen-m+), schepen van Leefmilieu. In afwachting hebben OVAM en het Agentschap Zorg & Gezondheid het advies gegeven om voorzorgsmaatregelen af te kondigen.

Zo krijgen gezinnen die een straal van honderd meter rond het bedrijf wonen het advies om zo weinig mogelijk eigen geteeld voedsel te eten. “Kwetsbare groepen doen dit best helemaal niet”, stelt Princen.

Verder onderzoek moet duidelijk maken in welke richting en hoe ver PFOS zich heeft verspreid. “Om die reden vragen we om momenteel in een ruimere zone van vijfhonderd meter rond het bedrijf geen grondwater te gebruiken voor consumptie of voor de moestuin”, legt de eerste schepen uit. Wat de definitieve impact is van het probleem en welke maatregelen op langere termijn nodig zijn, moet blijken uit verder onderzoek. Dat moet het bedrijf op vraag van OVAM uitvoeren.

Niet mee bezig

De omwonenden van het bedrijf in de Lakenmakersstraat lijken op dit moment niet echt verontrust. “We hebben het nieuws daarstraks vernomen. Het werd rondgestuurd naar verschillende ouders, maar we maken ons voorlopig geen zorgen”, zeggen enkele ouders van kinderen die school lopen op basisschool De Wegwijzer, vlak bij de vervuilde site. “We wachten de verdere onderzoeken af. Tot dan laten we onze kinderen gewoon in de speeltuin spelen.”

Sommige buurtbewoners zijn zelfs nog niet op de hoogte van de vastgestelde PFOS-vervuiling. “Ik heb een brief van de stad gekregen, maar heb hem nog niet gelezen. We zijn er niet echt mee bezig geweest”, zegt één van hen.

Een andere omwonende vult aan. “Ik heb nog niet in de brievenbus gekeken. Wij wisten dan ook van niets. Voorlopig maken we ons nog geen zorgen. We eten sowieso niets uit de tuin en gebruiken geen grondwater.”

Binnenkort organiseert de stad een digitale bewonersvergadering over de nieuwe PFOS-vervuiling.