Vlaamse ministers in de clinch over sociale woningen, oppositie spreekt van "farce": "Wat moeten de mensen nu denken?"

Vorige week was er het plan van Vlaams minister van Wonen Matthias Diependaele (N-VA). Hij wil zo'n half miljard euro aan goedkope leningen ter beschikking stellen aan privé-ontwikkelaars of particulieren, die daarmee woningen aan een verlaagde huurprijs op de markt moeten aanbieden. Dat geld, een overschot van het oorspronkelijke budget voor goedkope leningen aan sociale huisvestingsmaatschappijen, was oorspronkelijk voorzien voor de bouw van sociale woningen.

Diependaele benadrukte in het Vlaams Parlement dat hij blijft inzetten op het stimuleren van de bouw van sociale woningen. "Wij willen die capaciteit van sociale woningsector versterken, maar dat vraagt tijd", argumenteerde hij. "Die oefening zal dus pas over enkele jaren effect hebben. Ondertussen kan het niet de bedoeling zijn om middelen verloren te laten gaan."

Het kwam de minister op forse kritiek te staan in het parlement van de oppositie dat hij "geld van de sociale sector zou doorschuiven naar de private sector". Diependaele reageerde fel: "Dat gebeurt vandaag al: heel vaak zijn private partners betrokken bij de sociale woningbouw. En dat is positief, want wie wordt sneller geholpen? De sociale huurder zelf."

Vlaams minister van Binnenlands Bestuur Bart Somers (Open VLD) kwam begin deze week met een tweede suggestie: iedereen die arbeidsgeschikt is, zou maar maximaal 9 jaar in een sociale woning mogen wonen. Daarna zou hij die mensen naar de privémarkt willen doorverwijzen. Volgens hem kan dat mensen in sociale woningen meer activeren om te gaan werken en komen die woningen dan vrij voor mensen op de wachtlijst.

Somers riep in het Vlaams Parlement op "om nieuwe pistes te bewandelen". "Want er komen 250.000 gezinnen in aanmerking voor een sociale woning, er staan er 170.000 op de wachtlijst en we bouwen er vandaag 2.500 per jaar. Zelfs als je dat aantal verdriedubbelt: hoe lang duurt het dan om 250.000 woningen te bouwen? Dus we moeten meer proberen te doen."

Volgens Somers stroomt vandaag 2 tot 3 procent van de beroepsactieve mensen van de sociale woningmarkt naar de private sector. "Dat zijn er 4.000 per jaar. Laten we eens de ambitie hebben om dat te verdubbelen of te verdriedubbelen. Dan creëer je 20.000 extra woningen per jaar en geef je echt perspectief aan die 170.000 mensen op de wachtlijst."

Regeringspartij CD&V had dan al, eerst via Vlaams parlementslid Vera Jans en vervolgens via vice-minister-president Crevits herself, de stok in het hoenderhok gegooid. Ze wees zowel Somers als Diependaele op het regeerakkoord:

"Het debat over de sociale woningen mag ruim gevoerd worden. Maar voor ons is het elementair dat het regeerakkoord wordt uitgevoerd. De budgetten die bestemd zijn voor de doelgroep voor sociale woningen moeten daarvoor gebruikt worden, élke euro. Mijn partij zal het nooit eens zijn over het verschuiven van budgetten naar andere doelgroepen", wierp ze Diependaele toe.

En richting Somers: "We willen ook echt meer mensen in sociale woningen meer activeren. Daarom zullen we ze vanaf 1 januari 2023 inschrijven bij VDAB, om hun arbeidspotentieel maximaal te benutten. Maar we willen niet dat dat gehanteerd wordt als een zweep."

Dat de Vlaamse regering vanop de regeringsbanken in het Vlaams Parlement en plein public onderling aan het discuteren was, voelde ook de oppositie. An Moerenhout van Groen zei "verbouwereerd" te zijn door wat ze net had aanschouwd. Ze sprak van een "farce":

"Ik weet niet wat jullie aan het doen zijn. We hebben hier een minister van Wonen en twee vice-ministers-presidenten. Dat betekent dat u geacht wordt om de lijnen van deze regering uit te dragen. Een minister doet niet aan een debatclubje. Een minister voert beleid, geeft zekerheid aan de mensen, schetst de richting die de regering uitgaat. Wat moeten alle mensen thuis nu denken, al die mensen die het moeilijk hebben op de private huurmarkt? Zegt u het maar: wat is het standpunt van deze regering? De versie van mijnheer Somers, van mijnheer Diependaele of van mevrouw Crevits?"

Conclusie? Veel werk aan de winkel voor de - overigens vandaag afwezige - minister-president Jan Jambon (N-VA) om de neuzen weer in dezelfde richting te krijgen.