Direct naar artikelinhoud
AchtergrondIndonesië

Parlement Indonesië akkoord met bouw nieuwe hoofdstad: kosten 28 miljard euro

President Joko Widodo eind 2019 in Oost-Kalimantan, wijzend naar waar de nieuwe hoofdstad van zijn land moet komen. Het parlement van Indonesië heeft dinsdag ingestemd met de verhuizing van Jakarta.Beeld AFP

Indonesië krijgt na jaren praten een nieuwe hoofdstad op het eiland Borneo. Het parlement heeft een wet aangenomen die het mogelijk moet maken om de hoofdstad Jakarta, gelegen op het overvolle eiland Java, te verplaatsen. Het ingrijpende plan gaat het land 28 miljard euro kosten.

De nieuwe hoofdstad gaat Nusantara heten. Het enorme bouwproject is een initiatief van president Joko Widodo. Hij maakte het plan in 2019 bekend. De pandemie gooide echter roet in het eten. Critici zeggen dat het megaproject in veel te korte tijd is goedgekeurd door het parlement, zonder goed te kijken naar onder andere de gevolgen voor het milieu. De wet, die dinsdag werd aangenomen, regelt onder meer de financiering van de bouw.

Met de verplaatsing volgt Indonesië het voorbeeld van andere landen, zoals Brazilië en Nigeria, die in een vrijwel leeg gebied een nieuwe hoofdstad bouwden. Nusantara moet worden gebouwd in een jungleachtig gebied in het oosten van Kalimantan, het Indonesische deel van het eiland Borneo. De rest van het eiland is van Maleisië en het kleine sultanaat Brunei. 

Volgens minister van Planning Suharso Monoarfa moet de nieuwe hoofdstad ‘een symbool worden van de identiteit van de natie en een nieuw centrum van economische aantrekkingskracht’. Dit laatste slaat op het voornemen van de president om het gebied in Borneo economisch tot ontwikkeling te brengen. Het is wel de bedoeling dat Jakarta de financiële en economische hoofdstad blijft, zoals in Nigeria ook na de verplaatsing van de hoofdstad naar Abuja de stad Lagos nog altijd het economische hart van het land is.

Ambtenaren

De bouw van Nusantara betekent dat zo’n anderhalf miljoen ambtenaren zo’n 2.000 kilometer zullen moeten verhuizen, willen ze hun baan behouden. De huidige hoofdstad Jakarta, dat zo’n 10 miljoen inwoners telt, wordt nu geplaagd door vervuiling, overbevolking en overstromingen. Delen van de hoofdstad zakken ook weg, door het oppompen van het grondwater door de bevolking. Milieu-organisaties waarschuwen dat het slechts een kwestie van tijd is voor gebieden in Jakarta worden overgenomen door de zee.

Jokowi, zoals de president wordt genoemd, is het eerste Indonesische staatshoofd die een plan voor de verhuizing van Jakarta doorzet. Na drie jaar van onderzoek maakte hij in 2019 bekend dat de nieuwe hoofdstad zou worden gebouwd in twee regio’s in de provincie Oost-Kalimantan. De president benadrukte toen dat de keuze voor het gebied in Oost-Kalimantan logisch was. “De locatie is zeer strategisch: het ligt in het midden van Indonesië en dicht bij stedelijke gebieden”, aldus Jokowi in een toespraak tot de 273 miljoen Indonesiërs.

Ook zei hij dat Jakarta ontlast moet worden. “De last die Jakarta nu draagt, als het centrum van bestuur, zaken, financiën, handel en diensten, is te zwaar”, betoogde de president. Op Kalimantan is er nog genoeg ruimte om de hoofdstad te bouwen. Het is zo’n vier keer groter dan Java maar telt slechts zo’n zestien miljoen inwoners. Ter vergelijking: op Java woont meer dan de helft van de Indonesiërs.

De regering hoopte aanvankelijk dat al in 2020 met de bouw van de hoofdstad kon worden begonnen. In 2024 zouden de eerste ambtenaren dan moeten verhuizen. Maar de pandemie verstoorde Jokowi’s megaplan, inclusief de financiering. De regering wil slechts 19 procent van de kosten voor haar rekening nemen, de rest moest komen van andere partners zoals banken.