Sinds schooljaar 2020-2021 geldt de leerplicht vanaf 5 jaar. Concreet zijn 5-jarige kleuters  hierdoor ook schoolplichtig, behalve bij gewettigde afwezigheid. Ze moeten voortaan minstens 290 halve dagen naar school gaan. Die drempel speelt op twee elementen: om recht te hebben op een schooltoeslag en voor de rechtstreeks toegang tot het gewoon lager onderwijs. Er is één verschil: voor de schooltoeslag tellen naast de aanwezigheden ook de door de directie als aanvaardbaar beschouwde afwezigheden mee. Voorheen lag de drempel op 250 halve dagen.

De drempelverhoging vertaalt zich in de statistieken. Terwijl in schooljaar 2019-2020 98,1 procent van de ingeschreven 5-jarigen het verwachte aantal halve dagen aanwezig was voor de rechtstreekse toegang tot de lagere, was dat vorig schooljaar maar 88,3 procent. “Dat is niet alleen het gevolg van de verhoging naar 290 halve dagen aanwezigheid, maar ook van het feit dat de door de directie gewettigde afwezigheden niet meer meetellen”, aldus de Vlaamse statistiekdienst. Voor de schooltoeslag tellen die dagen wel mee, waardoor 97,4 procent voldoende aanwezig was voor die toeslag.

5-jarigen die onvoldoende aanwezig waren voor een rechtstreekse toegang tot het gewoon lager onderwijs, kunnen wel nog door de klassenraad toegelaten worden.

Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) wijst erop dat 2020-2021 een abnormaal schooljaar was met de coronacrisis. Ouders zullen allicht hun kleuter sneller thuisgehouden hebben bij pakweg een lichte verkoudheid, klinkt het. “We roepen ouders op: laat uw kleuter indien mogelijk zo veel mogelijk naar school gaan”, zegt Weyts. “De kleuterklas is véél meer dan knutselen en spelletjes. Kinderen leren er enorm veel en worden er heel goed voorbereid op het lager onderwijs. Elke halve dag in de kleuterklas maakt een positief verschil.”

In 2019-2020 was het aandeel voldoende aanwezigheden nog gestegen door corona gezien de lange sluiting van de kleuterscholen. Alle kleuters werden tijdens de extra sluitingsdagen als aanwezig geteld. Ook tijdens het schooljaar 2020-2021 werd de herfstvakantie met een week verlengd.

Voorts geven de cijfers aan dat 99,4 procent van de 5-jarigen ingeschreven was op de kleuterschool, een cijfer dat al jaren stabiel is. Dit cijfer heeft enkel betrekking op scholen in het Vlaamse Gewest. Bij de voorgaande waren ook de Nederlandstalige scholen in de hoofdstad meegerekend.