Van de eretribune naar de cel: zo kwam ex-Anderlecht-manager Herman Van Holsbeeck in de problemen

Al op 28 augustus 2012, bijna tien jaar geleden dus, duikt de naam van Herman Van Holsbeeck voor het eerst op bij de politie. In een proces-verbaal wordt er vermeld dat hij betrokken zou zijn “bij feiten van vervalsing” en “het witwassen van geld” en dat hij “voordeel zou hebben gehaald uit de transfer van spelers (...) met de actieve hulp van de genaamde Dejan Veljkovic”.

Daarbij worden de transfers van Milan Jovanovic en Jonathan Legear vermeld. Het pv besluit: “De bedragen die bij deze transfers illegaal werden ontvangen, zouden voor een deel zijn teruggestort aan Herman Van Holsbeeck.”

Bijna tien jaar later is het opvallend hoe accuraat deze passages blijken. Het zijn precies dit soort transacties waarvoor Van Holsbeeck nu door het parket wordt achternagezeten.

Anno 2012 was Van Holsbeeck al negen jaar aan de slag als manager van Anderlecht. In die rol was hij de opvolger van de legendarische Michel Verschueren. Het was voorzitter Roger Vanden Stock die Van Holsbeeck in 2003 had weggeplukt bij Lierse, waar hij commercieel manager was. Hij viel al snel op door zijn agressief transferbeleid.

Dat was ook altijd de tactiek die hij volgde om de rekeningen te doen kloppen. Spelers kopen en verkopen bleek zijn tweede natuur. En hij leek dat ook wel in de vingers te hebben. Niet alleen zorgde hij er zo voor dat Anderlecht kon rekenen op forse financiële inkomsten, maar ook sportief bleek het een succes. Tijdens zijn zestien jaar als manager werd Anderlecht acht keer landskampioen en pakte het één keer de beker.

Maar hoewel paars-wit jaar na jaar recordinkomsten binnenrijfde dankzij de uitgaande transfers en de Champions League-miljoenen, wist het toch maar nipt het hoofd financieel boven water te houden. Vooral de makelaarskosten bleken de pan uit te swingen. Als Van Holsbeeck daarmee geconfronteerd werd, dan luidde het steevast dat dit nu eenmaal de markt was. En zolang er prijzen gewonnen werden, kwam hij weg met die uitleg.

Hij straalde ook een zekere grandeur uit en kon zich communicatief uitstekend uit de slag trekken. Dat had hij ongetwijfeld geleerd in het bedrijf van Johan Vermeersch, ex-voorzitter van RWDM en Brussels, waar Van Holsbeeck in de jaren negentig vastgoedmakelaar was. Hij verkocht toen huizen, zoals hij later ook spelers zou gaan verkopen.

‘Mogi Bayat is mijne vriend’

Maar wat er zich intussen op de achtergrond afspeelde, kon niemand vermoeden. Ja, er waren wel de geruchten dat makelaar Mogi Bayat in de loop der jaren zeer veel macht had gekregen bij Anderlecht – hij had er zelfs een sleutel en een eigen kantoor. In het verhoor na zijn aanhouding in Operatie Zero zou Van Holsbeeck die band ook met zoveel woorden toegeven: “Mogi Bayat is mijne vriend. Hij kan dingen regelen die anderen niet geregeld krijgen.”

Maar dat Van Holsbeeck zich zo had laten verleiden door het geld en de macht, konden zelfs zijn grootste vijanden zich moeilijk inbeelden. In het boek De biecht van Dejan Veljkovic wordt het beeld opgehangen van Van Holsbeeck als een ordinaire schooier, die bijna ging bedelen om een horloge of een sjaaltje, en niet dat van de beleefde gentleman zoals hij zich altijd presenteerde in de media.

“Jij bent heel stijlvol gekleed, Dejan”, zou Van Holsbeeck op een bepaald moment gezegd hebben tegen Veljkovic. “Klasse. Ik ga graag eens mee naar de winkel waar jij je kleren koopt.” Enkele dagen later zou Veljkovic samen met Van Holsbeeck zijn gaan shoppen in dure klerenwinkels in Antwerpen. Uiteindelijk zou de spelersmakelaar kostuums, een wintermantel, schoenen, een ceintuur en een paar sjaaltjes voor Van Holsbeeck gekocht hebben, voor ongeveer 20.000 euro.

Enkele maanden nadien zou Veljkovic met Van Holsbeeck en zijn vrouw dan weer naar een horlogewinkel gegaan zijn. Ze kregen beide een uurwerk van de makelaar. Totale prijs: 43.350 euro.

Het blijven natuurlijk de verklaringen van een spijtoptant, die in alle toonaarden ontkend worden door Van Holsbeeck zelf. Maar toch wordt het imago dat hij jarenlang in stand wist te houden zo helemaal aan diggelen geslagen. 

De eerste barstjes in dat imago kwamen er al vlak na de overname van Anderlecht door Marc Coucke eind 2017. “Ik ga niet de pispaal zijn. Niets beslis ik nog. Niets”, liet Van Holsbeeck zich na de presentatie van Coucke ontstemd ontvallen. “Weet je, ik ben een straatvechter, hé.” Het vervolg liet zich raden: in april 2018 volgde een geruisloze exit via de achterdeur.

Coucke zou het daarna herhaaldelijk hebben over “lijken die uit de kast vallen”. In september 2019 diende hij zelfs een klacht in nadat hij anomalieën had ontdekt. Daarop werd er een onderzoek gestart door de Brusselse onderzoeksrechter Laurence Heusghem naar de verkoop van Anderlecht. Volgens De Tijd werd dit onderzoek in september vorig jaar afgerond. Heusghem wil Van Holsbeeck, ex-voorzitter Roger Vanden Stock en ex-bestuurder Jo Van Biesbroeck voor de rechter voor “vermeende onregelmatigheden bij de verkoop”. Daarbij zouden onder andere geantedateerde contracten zijn opgemaakt om bepaalde kosten door te schuiven naar de nieuwe eigenaars.

Het is ook in die zaak dat de naam van Christophe Henrotay valt. De spelersmakelaar had een overeenkomst met het oude bestuur van Anderlecht - met Van Holsbeeck als manager - dat hij een commissie van drie miljoen zou opstrijken bij een eventuele verkoop van de club, zelfs als hij de koper niet zelf had aangebracht. Maar de ex-bestuurders hadden geen zin om dat geld zelf te betalen. Daarop is geprobeerd om met valse contracten twee van die drie miljoen door koper Marc Coucke te laten betalen, die op die manier zou zijn opgelicht.

Daarnaast is Van Holsbeeck sinds vrijdag ook een van de 57 verdachten die zich voor de rechtbank zullen moeten verdedigen in Operatie Zero. Officieel wordt hij onder meer verdacht van valsheid in geschrifte en het aannemen van retrocommissies. Uit de verhoren blijkt dat hij ook tegen de speurders altijd even hoffelijk bleef en zijn samenwerking verleende. Maar of zijn verklaringen kloppen, zal nog moeten blijken. “Ik ben altijd zo correct mogelijk geweest ”, zei hij onder meer. ‘Zo correct mogelijk’ - het zou weleens het overstatement van het jaar kunnen zijn.

46.000 euro per maand plus bonussen

Ook wel vreemd dat uitgerekend Van Holsbeeck zich liet verleiden tot dit soort praktijken. Hij werd bij Anderlecht immers goed betaald. Nog uit zijn verhoor blijkt dat hij in zijn laatste periode 46.000 euro per maand factureerde via zijn vennootschap AENA en jaarlijks een bonus opstreek tussen 250.000 en 500.000 euro. Bij de verkoop van zijn aandelen in de club – één procent – cashte hij ook nog eens 778.000 euro, waarop er helemaal geen belastingen betaald moesten worden. Intussen had hij ook al vijf appartementen verworven in België en eentje in Marbella, waar hij “regelmatig op vakantie” ging. En dan toch nog hengelen naar een gratis sjaaltje en wat hemden - het blijft vreemd.

Niet voor niets gaf voetbalcommentator Peter Vandenbempt in een interview met De Standaard aan dat hij het meest ontgoocheld was in Van Holsbeeck. “Ik heb meer dan twintig jaar uitstekend én correct met hem samengewerkt. Nooit heb ik hem op een leugen kunnen betrappen. Ik vraag me af: op welk moment is de omslag gekomen dat hij het allemaal oké is gaan vinden? Hoe gebeurde die normvervaging?”

Van Holsbeeck zal sowieso tot maandag in de cel blijven in Sint-Gillis om hem verder te verhoren in de zaak rond spelersmakelaar Henrotay. Daarbij zou onder meer de transfer van Youri Tielemans naar Monaco onder de loep worden genomen. Ondanks alles blijft Van Holsbeeck zijn onschuld staande houden. Toen we hem enkele weken geleden contacteerden voor een telefonische reactie in verband met Operatie Zero hield hij de boot op een beleefde manier af: “Ik ga verder geen commentaar geven over Operatie Zero en ik zal me voor de rechtbank ten volle verdedigen. Ik heb alle vertrouwen in justitie.”

En toch, de straatvechter zou deze keer weleens definitief knock-out geslagen kunnen worden.