Vlees cruciaal bij de ontwikkeling van de mensheid? Die theorie blijkt niet te kloppen
Vlees is cruciaal geweest voor de ontwikkeling van de mens, althans dat was lange tijd de theorie. Maar dat blijkt toch niet te kloppen, zeggen Amerikaanse onderzoekers.
Homo erectus, de rechtoplopende, die zo’n 2 miljoen jaar geleden opdook in het oosten van Afrika, was een bijzonder mens. Hij zette beslissende stappen op weg naar de moderne mens, met de ontwikkeling van grotere hersenen, een groter lijf, een kleiner darmstelsel en smallere heupen.
Hoe kon Homo erectus dat doen? Door vlees te eten, was de gangbare theorie onder paleontologen. Vlees zou de moderne mens gemaakt hebben. Maar Amerikaanse onderzoekers hebben nog eens goed gekeken naar de bewijzen voor die theorie. En die zijn niet overtuigend, bewijzen ze in het wetenschappelijk tijdschrift PNAS.
Het klopt dat er vanaf 2 miljoen jaar geleden een groeiend aantal sporen te vinden is van vleesconsumptie. In de opgravingen in Afrika zijn botten gevonden, die duidelijk door de mens zijn bewerkt, met stenen gereedschappen. De opgegraven bewijzen wekken de indruk dat de mens rond die tijd zijn dieet heeft aangepast en vlees op het menu heeft gezet. En omdat de mens van toen, Homo erectus, een opmerkelijke anatomische ontwikkeling doormaakte, is de relatie snel gelegd.
Maar het beeld, zeggen de Amerikaanse onderzoekers nu, wordt vertekend door de intensiteit van de opgravingen. Er zijn veel meer opvragingen gebeurd bij vindplaatsen tussen de 1 tot 2 miljoen jaar oud, dan bij vindplaatsen ouder dan 2 miljoen jaar oud. Als het aantal geconsumeerde dierresten in balans wordt gezet met de intensiteit van de opgravingen, dan blijft er van die vermeende carnivore revolutie niets over.
Zeker, de mens is dieren gaan slachten en vlees gaan eten. Maar dat is een geleidelijke vernieuwing van het menu geweest, en geen plotse omschakeling die de anatomische vlucht van Homo erectus kan verklaren.
Het is in ieder geval niet de enige verklaring, zeggen de onderzoekers. Er zijn in de wetenschap eerder al andere factoren geopperd die Homo erectus op het pad hebben gezet naar de moderne mens. Bijvoorbeeld de evolutie van de familieverhoudingen, waarin de grootmoeder de familie van eten gaat voorzien. Of het gebruik van vuur, waarmee voedzamere maaltijden bereid konden worden.
Voor die factoren zijn er ook nog onvoldoende bewijzen, zeggen de onderzoekers. Maar het idee dat vlees de moderne mens heeft gemaakt moet van tafel.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
