Federale regering vanavond bijeen over uw energiefactuur: deze ingrepen liggen op tafel

Wat ligt er op tafel?

Wat zeker lijkt: ruim 1 miljoen kwetsbare gezinnen zullen ook na maart kunnen rekenen op een uitgebreid sociaal tarief. Zonder verlenging van dit tarief dreigt de helft van die gezinnen geconfronteerd te worden met een factuurshock tot 2.000 euro. Zo’n drama wil iedereen vermijden.

Ook voor de middenklasse wil de regering iets doen. Minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V) is voorstander van een ‘slimme btw-verlaging’. Hij wil vanaf februari de btw op energie verlagen van 21 naar 6 procent. Vanaf juli zou die verlaging dan ‘slim’ gecompenseerd worden via hogere accijnzen. Die kunnen bijvoorbeeld rekening houden met verbruik.

Vooruit, Groen en Ecolo voelen wel iets voor dat idee. Een btw-verlaging op energie levert een gemiddeld gezin 40 à 50 euro per maand op. Al willen de groenen die liever alleen toepassen op elektriciteit. Vanuit klimaatoogpunt vinden ze het geen goed idee om aardgas financieel te stimuleren. De extreem hoge aardgasprijzen wegen bovendien zwaar door in de index. Een klassieke kritiek op een btw-verlaging is dat de maatregel een verkapte indexsprong betekent.

PS houdt vast aan het eigen voorstel van een energiecheque. In tegenstelling tot een ‘blinde’ btw-verlaging kan hiermee op maat gewerkt worden. Gezinnen zouden naar gelang hun belastbaar inkomen meer of minder steun krijgen. De budgettaire impact is beter voorspelbaar. Er kan gewekt worden met een vooraf bepaald bedrag. En de PS gaat ervan uit dat er maar “een aantal weken” nodig zijn om een cheque uit te keren. Daar waar de energieleveranciers waarschuwen dat een btw-verlaging verrekenen aan hun klanten al snel drie maanden tijd in beslag neemt.

Open Vld, de partij van premier Alexander De Croo, houdt haar oog op de federale begroting. De liberalen willen meer duidelijkheid over de manier en het tempo waarop een btw-verlaging gecompenseerd zou worden via de accijnzen. Als het van de liberalen zelf afhangt dan kiest de federale regering ervoor om - naast de verlenging van het uitgebreide sociale tarief - alleen de federale heffingen in de energiefactuur naar nul te brengen. Dat zou een gezin 70 euro per jaar opleveren. Het is daarna aan Vlaanderen om ook de eigen heffingen uit de energiefactuur te halen.

Waar iedereen binnen de federale regering het over eens is: er moet snel een akkoord gevonden worden. Graag vandaag al, zodat er ’s anderendaags tijdens het vragenuurtje in de Kamer goed nieuws te melden valt. Ten laatste vrijdag. Deze (weliswaar technische) discussie nog langer laten aanslepen, zou pijnlijk zijn voor een coalitie die al langer haar momentum verloren lijkt.

De regering hoopt dat een akkoord over de energiefactuur dit beeld kan keren. Zeker als er ook een doorbraak komt in de dossiers van de zogenaamde minitaxshift (een vermindering van de bijzondere bijdrage sociale zekerheid) en de langverwachte flexibilisering van de arbeidsmarkt.