Milieuverenigingen en bioboeren dagvaarden Vlaamse overheid, OVAM en Lantis in PFOS-dossier
Bond Beter Leefmilieu, Greenpeace, BioForum en Velt dagvaarden de Vlaamse overheid, OVAM en Lantis, de bouwheer van het Oosterweel-project. De coalitie van milieubewegingen en bioboeren vindt dat de Vlaamse overheid veel sneller had moeten communiceren over de PFOS-vervuiling in de bodem van de werf, en heeft het over een doofpotoperatie. Ze eist één euro schadevergoeding.
In 2017 al wist Lantis, de bouwheer van de Oosterweelverbinding, dat er PFOS-vervuiling was aangetroffen in de grond van de bouwwerf van de Oosterweelverbinding. Lantis liet dat toen ook weten aan de toenmalige bevoegde Vlaamse ministers Joke Schauvliege (Leefmilieu, CD&V) en Ben Weyts (Mobiliteit, N-VA) én aan de afvalstoffenmaatschappij OVAM. Toch werd er geen actie ondernomen en werd er ook niet gecommuniceerd naar het brede publiek.
Waarom niet? Dat is een van de vragen die de PFOS-onderzoekscommissie probeert te beantwoorden.
Voor de milieubewegingen Bond Beter Leefmilieu (BBL) en Greenpeace en de verenigingen van bioboeren en ecologische tuiniers Velt en BioForum is het alleszins duidelijk: de Vlaamse overheid heeft haar informatieplicht en zorgplicht aan de burger geschonden. De coalitie trekt naar de rechtbank en eist één euro symbolische schadevergoeding.
De verenigingen vinden dat er kostbare tijd verloren is gegaan om maatregelen te nemen voor de gezondheid van de omwonenden. Ze wijzen er ook op dat bioboeren veel reputatieschade hebben opgelopen door de zaak.
“Bioboeren en hun klanten hechten veel belang aan gezonde voeding en een gezond leefmilieu", zegt Esmeralda Borgo van BioForum. "Een startende bioteler zou nooit beginnen boeren in een gebied met door PFOS vervuilde grond, indien hij dat op voorhand zou weten.”
Rapport-Tytgat
De milieu- en bioboerenverenigingen vragen ook dat onder andere het rapport van de toxicoloog Jan Tytgat openbaar gemaakt wordt. Daarin analyseerde hij het gevaar voor de bevolking dat de vervuiling vormde. Hoewel hij concentraties mat die zijn eigen normen overschreden, nuanceerde hij het gevaar voor de bevolking daarin.
We moeten ervoor zorgen dat dit het laatste milieuschandaal wordt dat de overheid probeerde stil te houden
Maar het rapport-Tytgat bevatte ook aanbevelingen voor de omwonenden. "Daar stonden pertinente zaken in over maatregelen, bijvoorbeeld dat het eten van eieren of groenten geen goede zaak was", zegt Tycho Van Hauwaert (BBL). Hij vindt daarom dat het al in 2017 verspreid had moeten worden. De voorbije zomer werden die aanbevelingen alsnog gecommuniceerd naar de omwonenden van de 3M, in het kader van de zogenaamde no regret-maatregelen.
BBL, Greenpeace, Velt en BioForum vragen dat alle rapporten en onderzoeken openbaar gemaakt worden en verspreid worden naar de bevolking. "We moeten ervoor zorgen dat dit het laatste milieuschandaal wordt dat de overheid probeerde stil te houden”, aldus Van Hauwaert.
PFOS-onderzoekscommissie gunt zichzelf meer tijd
In het Vlaams Parlement loopt ondertussen nog steeds een onderzoekscommissie die de verantwoordelijkheden onderzoekt in het PFOS-dossier. Het eindrapport van die commissie werd normaal één van de komende dagen verwacht, maar die deadline is nu verlengd. Ten laatste op 18 maart zal de commissie haar werkzaamheden afronden en haar onderzoeksrapport afleveren aan het parlement. Er zullen geen nieuwe hoorzittingen meer georganiseerd worden, maar er is meer tijd nodig om dat rapport te kunnen schrijven.
"De onderzoekscommissie wil tot een gefundeerd en gedragen onderzoeksrapport komen, met eerlijke conclusies en sterke aanbevelingen om het beleid te verbeteren", klinkt het in een mededeling. "Daarnaast zijn er in de laatste hoorzittingen nog elementen opgedoken waardoor extra documenten moesten worden opgevraagd en moet elke getuige ook de tijd krijgen om het proces-verbaal van de zitting na te lezen en bedenkingen te formuleren. Daarom gunt de onderzoekscommissie zichzelf nu meer tijd dan oorspronkelijk gepland."