De Belgische spoorwegen deporteerden tussen 1942 en 1944 meer dan 25.000 Joden en Roma-zigeuners naar Auschwitz. Toch is de rol van de nationale spoorwegmaatschappij nooit grondig uitgespit, in tegenstelling tot in Frankrijk, Nederland en Duitsland. De federale regering en de Senaat vragen nu samen een onafhankelijk onderzoek. Het Studiecentrum Oorlog en Hedendaagse Maatschappij (CegeSoma) moet nagaan welke rol de NMBS precies heeft gespeeld in de Holocaust. 

Toen een onderzoek in 2018 aan het licht bracht dat de Nederlandse Spoorwegen geld hadden verdiend aan de deportaties, keerde het bedrijf miljoenen aan schadevergoedingen uit aan overlevenden en nabestaanden. In ons land drong de Joodse gemeenschap ook aan op een onderzoek, maar de zaken komen nu pas in beweging. Het is dan ook de vraag of de NMBS, net als haar Nederlandse tegenhanger, afstevent op herstelbetalingen. 

“Wij nemen dit zeer ernstig. We vinden dat hier een licht op moet worden geworpen”, zegt NMBS-woordvoeder Dimitri Temmerman. Volgens federaal minister van Mobiliteit Georges Gilkinet (Ecolo) is het onze plicht om de geschiedenis recht in de ogen te kijken, zeker nu “racisme en polarisatie het publieke debat beheersen”.