Zwangere journaliste die hulp zocht bij taliban mag nu toch terugkeren naar thuisland Nieuw-Zeeland
De Nieuw-Zeelandse journaliste Charlotte Bellis, die zwanger verblijft in Afghanistan, mag nu toch naar haar thuisland terugkeren om daar te bevallen. Ze had dat maandenlang geprobeerd, maar door de strenge coronamaatregelen die Nieuw-Zeeland hanteert, raakte ze haar land niet in. In een open brief aan haar regering hekelde ze het beleid. Ze wees op het feit dat ze ironisch genoeg in Afhanistan wél welkom was. "Als de taliban je als zwangere ongetrouwde vrouw een veilig onderkomen bieden, dan weet je dat er iets grondig scheef zit", zei ze daarover.
Journaliste Charlotte Bellis, die in mei moet bevallen, verblijft in Afghanistan in afwachting van een goedkeuring van haar aanvraag om terug te keren naar haar thuisland Nieuw-Zeeland. Die aanvraag werd geweigerd, maar nadat Bellis een open brief had geschreven, krijgt ze nu toch de toestemming om Nieuw-Zeeland binnen te komen. Begin maart keert ze terug. "We zijn zo blij om naar huis te gaan en omringd te zijn door familie en vrienden op zo'n speciaal moment", laat ze weten.
Wel betreurt Bellis het dat niet haar zwangerschap voor de Nieuw-Zeelandse regering een argument was om haar de toestemming te geven om terug te keren. Wel het risico dat ze zou lopen in Afghanistan.
Onverwacht
Charlotte Bellis was voor de Arabische nieuwszender Al Jazeera in Afghanistan om er verslag uit te brengen over de machtsovername van de taliban in augustus vorig jaar. Ze liet zich opmerken toen ze de woordvoerder van de taliban vroeg wat ze zouden doen om de rechten van meisjes en vrouwen te beschermen.
"Hoe ironisch was die vraag die ik in augustus heb gesteld aan de taliban", schreef ze nu, bijna een half jaar later, in een open brief waarin ze het coronabeleid van Nieuw-Zeeland aan de kaak stelde. "Nu stel ik dezelfde vraag aan mijn eigen regering."
Bellis probeerde immers al maandenlang haar thuisland binnen te raken, maar de zeer strikte coronamaatregelen die de regering hanteert, lieten dat niet toe. Bellis wil naar huis om daar te bevallen. In september kwam ze te weten dat ze zwanger was. Haar partner is de Belgische fotograaf Jim Huylebroek, die voor The New York Times ook in Afghanistan werkte. "Een mirakel", noemt ze haar zwangerschap. "Jarenlang was mij verteld dat ik geen kinderen kon krijgen."
Naar Afghanistan
De zwangerschap betekende wel dat Bellis niet langer in Qatar kon blijven wonen, waar haar werkgever Al Jazeera gevestigd is. Zwangerschap buiten het huwelijk is daar namelijk illegaal. Het koppel verbleef enige tijd in België, maar ook hier kon Bellis niet blijven, omdat ze als inwoner van een niet-Schengenland al dicht tegen het toegestane maximumverblijf zat.
En Nieuw-Zeeland weigerde dus aanvankelijk haar aanvraag om terug te keren. Volgens die procedure moeten inwoners bij aankomst tien dagen in quarantaine in speciale quarantainehotels, maar het aantal plaatsen daar is beperkt, en Bellis greep er naast.
Het enige land waar Bellis en haar partner voorlopig samen terechtkonden, was Afghanistan. Voor ze terugkeerden naar Kaboel, had ze contact opgenomen met een hooggeplaatste talibanleider. Die had haar gerustgesteld. "Zeg gewoon dat je getrouwd bent", was zijn advies. "En als het escaleert, bel ons dan."
Zeg gewoon dat je getrouwd bent. En als het escaleert, bel ons dan
"Als de taliban een zwangere ongehuwde vrouw een veilig onderkomen bieden, dan weet je dat er iets grondig scheef zit", schreef Bellis in haar open brief aan de regering van Nieuw-Zeeland.
Minister Chris Hipkins, bevoegd voor het coronabeleid in Nieuw-Zeeland, raadde Bellis in een reactie aan om een nieuwe aanvraag in te dienen onder speciale regels voor noodgevallen, en zette zo dus al de deur op een kier. Tegelijk verdedigde hij het coronabeleid dat Nieuw-Zeeland al sinds het begin van de pandemie hanteert. "Het heeft uitzonderlijk goed gewerkt. Het heeft levens gered en ons gezondheidssysteem behoed voor instorting."
Door haar open brief kreeg Charlotte Bellis niet alleen een reactie van haar eigen regering, ze oogstte ook wel kritiek bij (Afghaanse) mensenrechtenactivisten en journalisten.
"Dit verhaal toont opnieuw aan hoe niet-Afghanen door de taliban anders worden behandeld dan Afghanen", zegt de Oostenrijks-Afghaanse journaliste Emran Feroz. "Journalisten die werden gezien als Afghanen werden vaak geconfronteerd met bedreigingen, klappen, marteling of moord, terwijl niet-Afghanen tonnen privileges kregen en van alle kanten verwelkomd en vriendelijk bejegend werden. Iedereen die vanuit Afghanistan verslag uitbracht, is zich van dat feit bewust."