Wat verandert het federaal energieakkoord voor uw energiefactuur? En wat levert het op? Vijf vragen en antwoorden

Wat is er beslist?

Er komt een tijdelijke btw-verlaging op elektriciteit, van 1 maart tot 1 juli. In deze vier maanden zakt het btw-tarief van 21 naar 6 procent. Op de afrekening van maart zult u dus een korting van 15 procent krijgen.

In tegenstelling tot wat velen hadden verwacht, geldt de korting voor elektriciteit en niet voor gas. Op gas blijf je de volle pot van 21 procent betalen. Dat is minder goed nieuws voor wie zijn woning verwarmt met gas.

Het voordeel is wel dat er ook een ‘verwarmingspremie’ van 100 euro komt per gezin, ongeacht verbruik of energiebron. Zelfs wie met stookolie verwarmt, krijgt deze premie.

De 1 miljoen gezinnen die onder het uitgebreide sociaal tarief vallen, kunnen intussen op beide oren blijven slapen. Het uitdoven van dit gunstregime wordt uitgesteld tot 30 juni. Daarna zullen nog slechts een half miljoen gezinnen dit sociaal tarief krijgen.

Wat levert dit op?

In totaal gemiddeld 165 euro per gezin, als we de berekeningen van energieminister Tinne Van der Straeten (Groen) mogen geloven. Dat is 65 euro aan btw-verlaging en 100 euro verwarmingspremie.

Op deze cijfers zit wel nog wat speling. Volgens de laatste gegevens van de Vlaamse energieregulator VREG komt de gemiddelde btw op elektriciteit vandaag neer op 294 euro per jaar. Aan een tarief van 6 procent is dat 84 euro. Dat betekent dat u op vier maanden tijd 70 euro zou winnen. Op de persconferentie waarop de maatregelen werden aangekondigd, had Van der Straeten het dan weer over een gemiddelde van 75 euro. “En als je een zeer hoog tarief hebt, kan dit oplopen tot 100 euro.”

Wie onder het sociaal tarief valt, krijgt deze maand trouwens nog een extra korting van 80 euro. Deze werd al toegekend bij de begrotingscontrole in oktober, maar is nu pas rond.

Hoe ziet u dit op de factuur?

De verwarmingspremie wordt automatisch verrekend via de energiefactuur en moet dus niet aangevraagd worden. In welke maand dit gebeurt, ligt nog niet vast. Alleszins binnen de twee maanden, heeft premier Alexander De Croo (Open Vld) gezegd. Eerst moet de premie nog in het parlement worden goedgekeurd.

Zo lang als bij de sociale premie van 80 euro moeten we dit keer niet wachten. “Toen die werd ingevoerd, moesten we nog van een wit blad vertrekken. Nu hebben we al een kader”, zegt het kabinet-Van der Straeten.

De btw-verlaging kunt u normaal al meteen aflezen op uw voorschotfactuur van maart. In plaats van 21 procent staat er dan 6 procent btw op elektriciteit. Ook dit verloopt helemaal automatisch.

Hoe ver komt u hiermee?

Voor de middenklasse: niet zo heel ver, als je weet dat een gemiddeld gezin volgens de VREG aan de huidige tarieven 1.700 euro aan elektriciteit en 3.660 euro aan gas per jaar betaalt. Deze prijzen zullen naar alle verwachting dalen in de zomer.

Voor de kwetsbare gezinnen is het voordeel groter. Terwijl zij in het eerste kwartaal van dit jaar al een gemiddelde korting van 1.760 krijgen, komt daar in het tweede kwartaal nog een korting van 334 euro bij.

Hoeveel kost dit de overheid?

1,1 miljard euro. Ongeveer de helft van dit bedrag, zo’n 520 miljoen euro, gaat naar de verwarmingspremie. Daarnaast vloeit 320 miljoen euro naar de btw-verlaging en 278 miljoen euro naar de verlenging van het sociaal tarief.

Een groot deel van dit bedrag kan de overheid recupereren via de hogere btw-inkomsten op energie: 813 miljoen euro. Toch zal ze zelf nog 287 miljoen euro moeten opleggen.