Zweedse stad traint kraaien om sigarettenpeuken op te rapen

Södertälje huisvest het hoofdkwartier van de afdeling onderzoek en ontwikkeling van AstraZeneca, de farmagigant die samen met de universiteit van Oxford één van de coronavaccins ontwikkelde. Maar de stad van nog geen 80.000 inwoners komt nu met iets helemaal anders in het nieuws.

Om te besparen op de kosten van de reinigingsdiensten, richt een kleine start-up in Södertälje kraaien af om achtergelaten sigarettenpeuken op te pikken. De wilde vogels zijn daartoe bereid in ruil voor wat voedsel, dat ze ontvangen bij elke peuk die ze in de daarvoor voorziene machine doen belanden. “Het zijn wilde vogels die vrijwillig meedoen”, zegt Christian Günther-Hanssen, oprichter van Corvid Cleaning, het bedrijf achter de methode, aan de krant ‘Aftonbladet’. Hij is de man die deze soort van snoepautomaat voor de kraaien bedacht en ontwikkelde. “Het duurde zo’n twee jaar voor ik de machine klaar had”, zegt Günther-Hanssen. “Maar de kraaien begrepen het principe vrij snel, na een maand of zo.”

Sigarettenpeuken maken maar liefst 62 procent van alle zwerfvuil in Zweden uit, volgens de Keep Sweden Tidy Foundation. Het gaat om meer dan 1 miljard sigarettenpeuken die op de Zweedse straten en pleinen terechtkomen. Södertälje besteedt 20 miljoen Zweedse kronen (1,9 miljoen euro) aan straatreiniging. Günther-Hanssen schat dat de kraaien een besparing kunnen opleveren van minstens 75 procent van de kosten voor het opruimen van sigarettenpeuken in de stad.

Er loopt een proefproject in Södertälje, dat bij succes zou kunnen worden uitgebreid tot de hele stad. Grootste bekommernis is de gezondheid van de vogels, omdat het tenslotte gaat over sigarettenpeuken met nicotine in.

De proefkonijnen zijn wipsnavelkraaien, een soort die je even snel iets kan aanleren als zevenjarige kinderen. Dat maakt van deze kraaien de slimste vogels voor de job. Volgens Günther-Hanssen is daardoor ook “het risico kleiner dat ze de peuken per ongeluk zouden verorberen”.

Nog deze bedenking van Tomas Thernström, afvalstrateeg van Södertälje: “Het is een interessante gedachte dat we kraaien kunnen leren sigarettenpeuken op te rapen, maar we mensen niet kunnen leren ze niet op de grond te gooien.”