▶ ‘Abu Ibrahim al-Hashimi al-Qurayshi van het slagveld verwijderd’: VS-commando’s doden leider Islamitische staat

Al-Qurayshi is de opvolger van Abu Bakr al-Baghdadi die in 2019 ook door Amerikaanse commando’s in het noordwesten van Syrië werd gedood. President Joe Biden maakte de uitschakeling van de nieuwe IS-leider bekend. “Dankzij de vaardigheid en moed van onze strijdkrachten hebben we Abu Ibrahim al-Hashimi al-Qurayshi, de leider van IS, van het slagveld verwijderd”, aldus Biden.

Tijdens een persconferentie in het Witte Huis zei Biden dat Al-Qurayshi zichzelf heeft opgeblazen. Hierbij zouden ook familieleden omgekomen zijn. “In een laatste wanhopige laffe daad, zonder rekening te houden met het leven van zijn eigen familie of dat van anderen in het gebouw, koos hij ervoor om zichzelf op te blazen, waardoor hij verschillende familieleden meenam”, zei Biden. “Deze operatie is een krachtige boodschap aan terroristen overal ter wereld: we komen achter je aan en we zullen je vinden.”

Een Amerikaanse functionaris zei eerder al tegen persbureau Reuters dat de IS-leider een bom liet ontploffen in het huis waar hij zich schuilhield. Ook hij bevestigde dat hierbij zijn familie zou zijn omgekomen, onder wie vrouwen en kinderen.

Amerikaanse commando’s meteen in fel gevecht

De operatie begon na middernacht bij het plaatsje Atmeh in de provincie Idlib, nabij de grens met Turkije. Met helikopters kwamen de Amerikaanse commando’s daar aan. Volgens ooggetuigen en het Syrische Observatorium voor de Mensenrechten, dat de burgeroorlog nauwgezet volgt, ontstond er direct een fel gevecht met jihadistische rebellen. Een woordvoerder van het Pentagon liet weten dat er aan Amerikaanse kant geen slachtoffers zijn gevallen.

Het Amerikaanse leger valt in het noordwesten van Syrië regelmatig commandanten en leiders aan van Al Qaida en IS, voornamelijk met bewapende drones. Wie het doelwit van de operatie van vrijdagnacht was, wilde het ministerie urenlang niet zeggen. Het Pentagon sprak alleen van een ‘antiterreur-operatie’. Al snel meldden diverse media echter dat het huis van een belangrijke jihadistenleider was aangevallen.

Bij de operatie moesten de Amerikanen een helikopter achterlaten nadat die technische problemen had gekregen. Ze vernietigden deze later vanuit de lucht, om te voorkomen dat het in handen viel van rebellen. Tijdens de gevechten waren er ook lange tijd drones actief.

Klopjacht

De VS hadden een beloning uitgeloofd van tien miljoen dollar voor informatie over de verblijfplaats van de 45-jarige leider van IS. De Irakees Al-Qurayshi werd in 2019 leider van de jihadistische terreurgroep, bijna een week nadat Al-Baghdadi was gedood door de VS. Volgens Washington speelde hij na de Amerikaanse invasie van Irak een belangrijke rol in Al Qaida in Irak, de voorganger van IS.

Onder Al-Baghdadi werd Al-Qurayshi snel de plaatsvervangend leider van IS. Volgens Washington was hij een van de belangrijkste ideologen van de terreurgroep. De VS zeggen dat Al-Qurayshi onder andere betrokken was bij het organiseren van de vervolging van de Yazidi-minderheid toen het noorden van Irak deel uitmaakte van het IS-kalifaat. Ook beschuldigden de VS hem ervan een deel van de wereldwijde terreuroperaties van IS te hebben geleid.

De inval donderdag was de grootste Amerikaanse commando-operatie in het noordwesten van Syrië sinds 2019. Toen vielen commando’s van de elite-eenheid Delta Force de schuilplaats aan van Al-Baghdadi, eveneens in de provincie Idlib. Sinds Al-Baghdadi in 2014 een kalifaat had uitgeroepen in IS-gebied in Syrië en Irak, voerden commando-eenheden van de VS een klopjacht uit op hem.

Zelfmoordvest

Al-Baghdadi slaagde erin jarenlang uit handen te blijven van onder andere Amerikaanse en Britse elite-eenheden. Volgens het Pentagon blies Al-Baghdadi zichzelf op met een zelfmoordvest, nadat hij tijdens de aanval van de Delta Force-commando’s zijn toevlucht had gezocht in een tunnel. Ook twee kinderen die bij hem waren, werden gedood.

De dood van de IS-leider was toen een belangrijke opsteker voor president Donald Trump. “Hij kroop met twee kleine kinderen in een gat en blies zichzelf op terwijl zijn mensen op de grond achter bleven”, zei de Amerikaanse generaal Frank McKenzie toen.

In elf jaar hebben Amerikaanse commando’s nu de drie belangrijkste terreurleiders uitgeschakeld. Al Qaida-leider Osama bin Laden werd al in 2011, na een klopjacht van tien jaar, door commando’s van de Amerikaanse marine, US Navy SEAL’s, gedood. De CIA was er toen achter gekomen dat hij zich met zijn gezin schuil hield in een huis in het Pakistaanse stadje Abbottabad. Bin Laden en Al-Baghdadi kregen na hun dood een begrafenis op zee.