Student instrumentenbouw Bastian (21) maakt klavecimbel uit 17e eeuw na: "Gepassioneerd door vergeten ambacht"
De verf was maar net droog, maar toch stond de eerste klavecimbel van de jonge instrumentenbouwer Bastian Neelen (21) deze week al op de planken. Neelen, student instrumentenbouw aan het KASK in Gent, werkte er een jaar lang aan en baseerde zich op een klavecimbel uit de 17e eeuw: "Pas wanneer je de logica in de bouw ervan inziet, besef je dat mensen 400 jaar geleden ook al geniaal waren."
Ze zijn in België wellicht op 2 handen te tellen, maar Gent is er binnenkort één rijker: de 21-jarige Bastian Neelen werkt aan een carrière als klavecimbelbouwer. Hij is 1 van de 20 studenten Instrumentenbouw - verdeeld over de 5 studiejaren - die het KASK & Conservatorium in de Arteveldestad rijk is. Neelen koos als enige voor een specialisatie in klavecimbels. "Maar ik ben dus niet de enige die met niche-instrumenten werkt", relativeert hij meteen. "Zo worden er ook kleine orgels, fortepianos en luiten gemaakt. De rode draad in onze opleiding is voor iedereen dezelfde: we zijn allemaal gepassioneerd door de oude of vergeten ambachten van de instrumentenbouw."
Klavecimbelbouwer: "400 jaar geleden wisten ze heel goed waar ze mee bezig waren"
Neelen bouwde de voorbije jaren al een paar kleinere instrumenten, zoals bijvoorbeeld een klavichord. Nu heeft hij ook de echte uitdaging tot een goed einde gebracht: een volwaardige 17e-eeuwse klavecimbel namaken, historisch correct en met de puntjes op de i. "Alles begint met een bezoek aan het originele instrument. Je bestudeert en interpreteert het. Daarna maak je tekeningen en plannen om vervolgens op zoek te gaan naar de juiste materialen."
Eén van de grootste uitdagingen in onze opleiding is historisch correct te werk gaan
En die zoektocht gaat niet altijd van een leien dakje. "De opleiding spendeert veel aandacht aan het historische aspect van instrumentenbouw. Verschillende materialen die anno 2022 voor de hand liggen, hadden instrumentenbouwers in de 17e eeuw niet tot hun beschikking. Eén van de grootste uitdagingen in onze opleiding is historisch correct te werk te gaan."
(Lees verder onder de foto)
Een huzarenstukje dat best frustrerend kan zijn. "Het is moeilijk, maar tegelijkertijd doe je tijdens zo’n bouwproces verschillende inzichten op. Halverwege snap je ineens wat de functie is van een onderdeel waarvan je enkele maanden geleden nog dacht: waarom zit dit in godsnaam zo ineen? Pas wanneer je de logica in de bouw van zo’n instrument inziet, besef je dat mensen 400 jaar geleden ook al geniaal waren."
Neelen's eerste klavecimbel is alleszins een succes: dirigent, klavierspeler en componist Frank Agsteribbe leende het eergisteren voor een optreden met muziek van de 17e-eeuwse Antwerpse componist Philippus van Steelant. "Da’s de max hé", lacht Neelen. "Het is er ook het perfecte instrument voor. Zo is de originele klavecimbel waar ik me op gebaseerd heb, maar een paar jaartjes ouder dan de muziek van van Steelant."
