Het potentiële gevaar in je badkamerkast: hormoonverstoorders in parfums en verzorgingsproducten
Kom op tegen Kanker waarschuwt voor schadelijke stoffen in parfums en geparfumeerde verzorgingsproducten. De organisatie heeft 20 populaire parfums onderzocht, 18 daarvan bevatten chemische stoffen die de hormonenbalans in het lichaam kunnen verstoren. Het gevaar schuilt vooral in de combinatie van veel verschillende producten, want dan kunnen de schadelijke stoffen zich opstapelen. Paniek is niet nodig, maar Kom op tegen Kanker pleit er wel voor om bewust om te gaan met verzorgingsproducten.
Heb je al eens geteld hoeveel verzorgingsproducten je per dag gebruikt? Denk aan tandpasta, shampoo, zeep, bodylotion, gezichtscrèmes, parfum... Volgens Kom op tegen Kanker gebruiken we gemiddeld tot 16 producten per dag. En dat is niet zonder gevaar, want door de combinatie van die verschillende producten wordt de gebruiker blootgesteld aan een cocktail van mogelijk schadelijke chemicaliën. Vooral geparfumeerde producten bevatten potentieel gevaarlijke stoffen.
20 populaire parfums onderzocht
In een nieuw onderzoek heeft Kom op tegen Kanker (samen met de Nederlandse Stichting Tegengif en de Deense consumentenbond) 20 parfums gescreend op problematische stoffen. Het gaat om 20 populaire, veel verkochte parfums, en er mag aangenomen worden dat de resultaten voor de meeste andere parfums in dezelfde lijn liggen.
Bekijk in de onderstaande grafiek de resultaten van het onderzoek van Kom op tegen Kanker. Hier vind je het volledige rapport.
In de geteste parfums werden dus zes chemische stoffen gevonden die de hormonenbalans kunnen verstoren. 18 van de 20 parfums in de test bevatten één of meerdere van die stoffen. “Het zijn chemische stoffen die kunnen interfereren met de hormonen in ons lichaam”, legt Ann Gils van Kom op tegen Kanker uit. “Vooral in fases van het leven met hormoonveranderingen kunnen die een groot effect hebben, bijvoorbeeld tijdens de zwangerschap. Sommige hormoonverstoorders kunnen bovendien bijdragen aan de ontwikkeling van hormoongevoelige kankers, zoals borstkanker of prostaatkanker.”
Eén van de chemische stoffen die teruggevonden werden (lilial) kan naast de hormonenbalans ook de vruchtbaarheid aantasten en bij zwangere vrouwen het ongeboren kind beschadigen. Dat bestanddeel zat in één van de geteste parfums, maar vanaf 1 maart komt er een Europees verbod op het gebruik ervan in cosmetica.
Geheime ingrediënten en gecumuleerde toxiciteit
Er zijn in de 20 onderzochte parfums dus zes bestanddelen gevonden die mogelijk interfereren met de hormonenbalans. Maar er is meer. Letterlijk, want niet alle ingrediënten staan vermeld op het etiket, zegt Ann Gils van Kom op tegen Kanker: “Cosmetica heeft een speciale regelgeving waardoor de producenten niet al hun bestanddelen hoeven te vermelden. Die verplichte vermelding is er voor maar 26 geurstoffen.” En dat terwijl één parfum tot wel 300 verschillende chemicaliën kan bevatten. Doordat er zo veel ingrediënten ontbreken op het etiket is het heel moeilijk om de producten te evalueren.
In al die producten zitten mogelijk chemische moleculen die op zich geen bepaalde grens overschrijden, maar wanneer je ze samen gebruikt kan men spreken van een soort cocktail-effect
“Het gevaar van verzorgingsproducten schuilt verder ook in de combinatie van verschillende producten en het langdurig gebruik ervan”, zegt Gils. “In al die producten zitten mogelijk chemische moleculen die op zich geen bepaalde grens overschrijden, maar wanneer je ze samen gebruikt kan men spreken van een soort cocktail-effect. Je gebruikt ze bovendien langdurig en er kan dus een gecumuleerde toxiciteit zijn, ook al zijn het maar heel kleine dosissen.”
Alle producten in de vuilnisbak dan maar?
Gils benadrukt dat het niet de bedoeling is om de consument angst aan te jagen. “We willen de consument er alleen bewust van maken dat hij of zij dagelijks blootgesteld wordt aan chemische moleculen. En je hebt zelf in de hand hoeveel verzorgingsproducten je gebruikt. Ons advies is: gebruik die enkel wanneer het echt nodig is, en verstuif parfum niet op je huid maar wel op je kleren.”
Gebruik verzorgingsproducten alleen wanneer het echt nodig is en verstuif parfum niet op je huid maar wel op je kleren
Het is ook altijd goed om deze algemene regel in het achterhoofd te houden: producten die sterk geuren, een mooi kleurtje hebben of die erg lang houdbaar zijn, bevatten de meeste chemische stoffen en zijn dus potentieel het meest risicovol. Zeker voor kinderen en zwangere vrouwen wordt aangeraden om zo weinig mogelijk geparfumeerde producten te gebruiken.
Pleidooi voor betere regels en meer bewustwording
Er bestaan wel degelijk regels voor het gebruik van chemische stoffen in verzorgingsproducten. “Op dit moment worden op Europees niveau heel wat producten opnieuw geëvalueerd”, vertelt Gils. “Het probleem is wel dat dat per product gebeurt”. Er is dus geen onderzoek naar het gecombineerd gebruik van verschillende producten en naar langdurige blootstelling, waardoor de regels daar ook niet op afgestemd zijn.
“Positief is dan weer dat er in ons land gewerkt wordt aan een nationaal actieplan voor hormoonverstoorders”, zegt Gils. Het is de bedoeling dat er binnenkort een bewustmakingscampagne komt, en er zou ook werk gemaakt worden van strengere regels en meer wetenschappelijk onderzoek.