NASA wil voor het eerst raket lanceren vanop een andere planeet om Marsstenen naar de aarde te brengen

Perseverance speurt al maanden de oppervlakte van Mars af naar bodem- en steenmonsters. Deze stalen worden zorgvuldig bewaard in afgesloten buisjes, waarvan Perseverance er in totaal 43 ter beschikking heeft. Zeven buisjes zijn al gevuld. Ooit zouden de stalen op aarde moeten terechtkomen zodat wetenschappers ze nader kunnen onderzoeken. Om dat bijzondere vervoer voor mekaar te krijgen, heeft NASA de Mars Sample Return-missie (‘terugkeer van Marsmonsters’) in het leven geroepen. Het uiteindelijke doel zal pas worden bereikt ergens tussen 2030 en 2035, wanneer de eerste monsters op aarde worden verwacht.

Maar intussen zit NASA niet stil. Het heeft nu aan Lockhead Martin de bouw uitbesteed van een nieuwe raket om de verzamelde stalen in eerste instantie weg te krijgen van Mars. Het moet een lichtgewicht raket worden, Mars Ascent Vehicle (MAV) genoemd. De raket moet de monsters vanop Mars in een baan rond de rode planeet sturen. NASA zal zo geschiedenis schrijven omdat de mens voor het eerst een raket vanop een andere planeet dan de aarde zal lanceren.

Lockhead Martin mag MAV ontwerpen, bouwen en testen, en krijgt daar van NASA 194 miljoen dollar (170 miljoen euro) voor. Het is de bedoeling dat de definitieve raket al in 2026 naar Mars wordt gevoerd door de Sample Retrieval Lander (SRL), ontwikkeld door Airbus. Daarom mag de raket niet te groot en niet te zwaar zijn: ze moet in die Sample Retrieval Lander (‘lander die monsters ophaalt’) passen. 

Na de landing van de SRL in of bij de Jezero-krater - waar ook Perseverance vorig jaar is geland en sindsdien aan het werk is - zal de lander nog een ander voertuig lossen, een kleine rover. Het gaat om de Sample Fetch Rover (SFR), Engels voor ‘rover die monsters oppikt’. Deze ‘loopjongen’ brengt de stalen naar de lander, die vanaf dan een nieuwe functie krijgt: lanceerplatform voor MAV.

Het Mars Ascent Vehicle, gebouwd door Lockhead Martin, schiet de stalen dan in een baan rond Mars, waar vervolgens de Earth Return Orbiter overneemt. De orbiter, ook ontwikkeld door Airbus in opdracht van de Europese ruimteorganisatie ESA, pikt de Marsmonsters op en zet koers naar de aarde. De orbiter zou tegen het eind van dit decennium in een baan om Mars moeten draaien.

De ultieme vraag is of de wetenschappers hier op aarde in de Marsmonsters sporen zullen vinden van eventueel vroeger leven op de rode planeet. Het antwoord daarop krijgen we dus mogelijk pas volgend decennium.