Seks met je ex, een geheime relatie met de baas en af en toe een afwijzing: waarom iedereen dol is op ‘Anne’

Actrice Hanna van Vliet (29) heeft het druk en dat mag geen wonder heten. Op het moment van spreken zit de Nederlandse midden in de voorbereidingen van de internationale release van de langspeelfilm Anne+. “Superspannend”, vindt ze. “We zijn volop campagne aan het voeren. Aan alle mensen die wij tof vinden vertellen we dat er een leuke Nederlandse film op komst is.”

Van Vliet straalt kalmte en rust uit. Ze vertelt het allemaal met een soort charmante vlotheid waarover ook het titelpersonage in Anne+ beschikt. Kijkers konden in 2018 al kennismaken met de lesbische twintiger Anne die op zichzelf gaat wonen in het diverse Amsterdam, want de film vloeit voort uit het wereldwijde succes van de gelijknamige webserie. Daarin wordt het turbulente liefdesleven van het meisje blootgelegd. Seks met je ex, de occasionele afwijzing en een geheime liefdesrelatie met de baas maken alle deel uit van het plot. Voeg daar nog de nodige dosis humor, dramatiek en zelfrelativering aan toe en je begrijpt waarom de hele wereld dol is op Anne.

Op het filmfestival in Berlijn werd Van Vliet gekroond tot ‘rijzende ster’ en haar prestaties in de serie leverden haar een Gouden Kalf-nominatie op voor beste acteur in een televisiedrama. “Eervolle titels”, zegt ze, “maar ik haal ook veel voldoening uit mensen die naar me toe komen op straat of me een berichtje sturen om te zeggen dat ze door Anne uit de kast gekomen zijn. Ik vind het bijzonder dat wij voor hen iets kunnen betekenen.”

De actrice bewijst zich nu opnieuw in het filmvervolg. Daarin ziet de kijker hoe Anne voor een moeilijke keuze staat: verhuist ze voor haar vriendin Sara naar het Canadese Montréal of blijft ze bij haar vrienden in Amsterdam? Een geflopt manuscript en een interessante ontmoeting met de non-binaire Lou - gespeeld door acteur Thorn de Vries - maken het er niet gemakkelijker op.

Universeel verhaal

“Als cocreator sta ik dicht bij de inhoud van het verhaal. Ik heb met bedenkers Valerie Bisscheroux en Maud Wiemeijer diepe gesprekken over wat het nu eigenlijk inhoudt om queer te zijn. Op die manier zitten er dus veel persoonlijke noties in het plot van Anne+. De locaties waar we gefilmd hebben, bijvoorbeeld. Dat zijn plekken in Amsterdam waar onze vrienden en wij ook echt graag komen en vaak zijn. Of zelfs de dialoog uit de film komt soms heel dicht bij mijn gesprekken in de realiteit. Dan heb ik een gesprek met Thorn en merken we dat we een zin zeggen die exact zo in het script staat.”

Het verhaal van Anne is volgens Van Vliet universeel. “Het gaat voornamelijk over twijfel, het leven in de stad, vriendschap, relaties en jaloezie en zo. Je ziet een twintiger die in de knoop ligt met zichzelf en niet goed weet wat ze moet doen.” Dat de relatie van Anne dan toevallig met een vrouw is, doet er niet toe. “Het is de representatie en zichtbaarheid van mensen in de lgbtq+-gemeenschap die belangrijk zijn. Lesbisch zijn is de normaalste zaak van de wereld, maar we moeten ervoor zorgen dat we duidelijk zichtbaar zijn.”

“Uiteindelijk moet elke acteur alles kunnen spelen, vind ik. Acteren is ons vak, maar het is soms wel van toegevoegde waarde om een lesbische actrice een lesbisch personage te laten vertolken. Zo ontstaan er automatisch bepaalde nuances die anderen over het hoofd zouden zien.”

Bisscheroux, Wiemeijer en Van Vliet creëerden met Anne het queer rolmodel dat ze vroeger niet hadden. Naast het feit dat het hoofdpersonage openlijk lesbisch is, voeren ze ook het eerste non-binaire personage op in de Nederlandse filmgeschiedenis en duiken ze in de wereld van de dragscene. “Tegenwoordig kijk ik op naar mensen die actief het debat rond lgbtq+ openen, maar toen ik jong was, had ik geen specifieke rolmodellen op televisie of in films. Ja, je had wel lesbische personages, maar je zou dan altijd weer zien dat ze zelfmoord pleegden of uiteindelijk toch weer voor een man kozen.”

“Weet je”, voegt ze er nog aan toe, “ik besef dat sociale media een slechte bijklank hebben, maar soms zijn het ook handige platformen om je eigen rolmodellen te kunnen kiezen.”

Queers op straat

“Het doet wat met je zelfbeeld als je jezelf bevestigd ziet worden op straat en in de media. Op mijn middelbare school leek niemand queer, maar dat betekende niet dat ik de enige was. Ze waren gewoon niet voldoende zichtbaar of hadden zich nog niet geout. Sommigen vragen zich af hoe dat komt. ‘Jullie mogen toch trouwen’, hoor je dan, maar soms is het gewoon moeilijk om het aan jezelf toe te geven. Ik ben op mijn twintigste uit de kast gekomen en nu kan ik zeggen dat mijn identiteit me al veel fijne dingen heeft opgeleverd. Ik heb er bijvoorbeeld een zeer leuke community bijgekregen. En al zeven jaar een fijne relatie met mijn vriendin.”

Of ze op Anne lijkt? “Ik hoop van niet eigenlijk”, lacht ze. “De raakvlakken zijn er natuurlijk wel, maar ik heb mijn leven misschien wel meer op orde. Ik heb expres mijn jaar leeggeruimd, zodat ik komend jaar een beetje flexibel kan zijn als er een bijzonder project voorbijkomt. In de tussentijd kijk ik vol spanning uit naar wat de film teweeg zal brengen en hoop ik het succes na te reizen. Een paar weken New York of zo, om mijn Engels wat bij te spijkeren.”

Anne+: de film is vanaf 11 februari te bekijken op Netflix.