Staan ons dit weekend Canadese toestanden te wachten? Konvooien vormen uitdaging voor veiligheidsdiensten

“Ze kunnen ons niet tegenhouden”, zegt een Vlaming in de Telegram-groep Belgium Convoy. “Doorgaan en vechten voor je vrijheid. Oprotten met deze kutregering, verboden of niet.”

In tientallen Telegram-groepen en op Facebook proberen al wekenlang over heel Europa mensen zich te organiseren voor een ‘Freedom Convoy’. Ze spiegelen zich daarbij aan de colonnes met vrachtwagens in het Canadese Ottawa, waar de noodtoestand is afgekondigd en het protest niet gaat liggen.

Het Europese konvooi plant om maandag tot een hoogtepunt te komen in Brussel, met de bedoeling om net als in Ottawa niet meer te vertrekken.

“Wanneer een konvooi van de vrijheid een konvooi van blokkade wordt, moeten we ingrijpen”, zegt minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V). Samen met Brussels minister-president Rudi Vervoort (PS) en burgemeester Philippe Close (PS) wil ze vermijden dat Brussel vanaf maandag geblokkeerd staat. 

Pendelaars met de auto: blijf uit Brussel

Er komt toezicht aan de grens en voertuigen die toch in Brussel geraken om te demonstreren wil de politie afleiden naar parking C op de Heizel. Vervoort werkt aan een besluit dat het betogen met gemotoriseerde voertuigen moet verbieden. De politie raadt pendelaars af om maandag met de auto naar de hoofdstad te komen.

De beslissing komt er na overleg met Frankrijk, dat eerder al een verbod invoerde in Parijs. Konvooien uit het zuiden willen zaterdag de Franse hoofdstad bezetten, om zondag koers naar Brussel te zetten. In Frankrijk en sommige andere landen zijn hier en daar al kleine konvooien vertrokken van onder meer vrachtwagens, maar vooral auto’s, bestelwagens en mobilhomes.

OCAD monitort de aanwezigheid van extremistische groepen of individuen. In Canada was sprake van racistische slogans en hakenkruisen en ook in de Belgische onlinegroepen zijn enkele gekende extreemrechtse figuren zeer actief. Toch beschouwen de veiligheidsdiensten de manifestatie vooral als een probleem van openbare orde, niet van extremisme. 

Divers

Het protest is ideologisch zeer divers. Er zijn gele hesjes bij, tegenstanders van de coronapas, anderen willen de regering doen vallen, en in Frankrijk lijken ook de energieprijzen een motivator. Ze delen Google Maps-kaarten met routes en vertrekplaatsen. Er is geen herkenbare organisator, waardoor de ordediensten hun inschattingen moeten baseren op de sociale media.

“Deze nieuwe vormen van protest zonder duidelijk aanspreekpunt vereisen een permanente evaluatie”, zegt een ingewijde. Daardoor kwam er ook nooit een officiële aanvraag. De politie ging de afgelopen dagen wel in gesprek met enkele personen die zich profileerden op sociale media.

Carine Knapen, bekend van haar vzw Hands For Freedom en coronacomplotten, regelt overnachtingsplaatsen en ‘relaispunten’ met voedsel en drank. Volgens haar boden er al honderden mensen hun hulp aan. “Op dit moment weet niemand hoeveel trucks er naar België onderweg zijn, maar ik ben zeker dat er komen”, zegt Knapen.

Ze doet de logistieke bijstand naar eigen zeggen op vraag van een ‘coördinatieteam’. Dat zouden hoofdzakelijk Franstaligen zijn, hoewel veel Belgische groepen op sociale media zijn opgericht door de Vlaming Bjorn Spitaels.

Terwijl op donderdagavond de veiligheidsdiensten een coördinatievergadering hielden, kwam ook het coördinatieteam van Belgium Convoy samen voor overleg, aldus Spitaels, maar hijzelf wil de communicatie niet voeren. Via e-mail laat het team anoniem en in drie talen weten dat ze weigeren te praten met “de mainstreammedia”.