Na 60 jaar oplossing gevonden voor ontbrekende geboorteakten van metiskinderen

Het lot van de metiskinderen staat al enkele jaren in de kijker. In 2018 gaf het federale parlement de regering de opdracht een procedure in te stellen zodat ze hun nationaliteit toegekend konden krijgen of opnieuw krijgen, en maatregelen te nemen om de problemen met hun geboorte- en huwelijksakten op te lossen.

Een jaar later bood toenmalig premier Charles Michel (MR) in de Kamer excuses aan voor de manier waarop ons land de metissen in het verleden behandelde.

Het gaat om kinderen die in de jaren '40 en '50 in Congo, Rwanda en Burundi geboren zijn uit een Belgische koloniale vader en een Afrikaanse moeder. Veel van die kinderen werden bij hun moeder weggehaald en groeiden op zonder te weten wie hun echte familie was. Vaak hebben ze geen geboorteakte: omdat ze er geen gekregen hebben, omdat de door de koloniale administratie afgeleverde geboorteakten in België niet aanvaard werden of omdat de geboorteakten opzettelijk vervalst werden.

Voor dat probleem is nu eindelijk een oplossing uitgewerkt. In een nieuwe omzendbrief legt het College van procureurs-generaal uit dat het de vernietiging of het ontbreken van een geboorteakte als een zaak van openbare orde beschouwt. Het combineert daarvoor twee artikels uit het Burgerlijk Wetboek en het Gerechtelijk Wetboek. Concreet betekent dit dat wanneer een metis zijn of haar geboorteakte opvraagt en het lokale bestuur vaststelt dat deze ontbreekt, dit gemeld zal worden aan het lokaal openbaar ministerie, dat dan via de familierechtbank het nodige zal doen om een nieuwe geboorteakte aan te vragen.

De metissen zullen dus niet meer zelf een gerechtelijke procedure moeten inleiden en daar de kosten van dragen.

De vertegenwoordigers van de metissengemeenschap zijn blij met de procedure die werd uitgewerkt. "Wij zijn tevreden dat minister Van Quickenborne een menswaardige oplossing heeft uitgewerkt voor de ontbrekende geboorteaktes van de Belgische koloniale metissen", zegt voorzitter François Milliex van de Association Résolution-Métis (ARM). "Dit na 60 jaar en na vier jaar van de met unanimiteit gestemde resolutie in de Kamer van Volksvertegenwoordigers. Hoe vlugger dit nu in de praktijk wordt omgezet, hoe beter. Jacqueline Goegebeur, zelf een metis, zegt dat "we eindelijk zicht hebben op onze geboorteakte, een herstel van onze identiteit".

Minister Van Quickenborne wijst erop dat de metissen zelf niet verantwoordelijk zijn voor het ontbreken van hun geboorteakte en dat het dan ook de Belgische staat is die een oplossing moest uitwerken. "Metissen zijn landgenoten, net als u en ik. Hun strijd is terecht. Het is onwaarschijnlijk wat de koloniale macht hen destijds heeft aangedaan. Deze mensen werden als een gevaar beschouwd, werden gestigmatiseerd... De Belgische staat is verantwoordelijk voor het ontbreken van de geboorteakten, de Belgische staat moet het oplossen.”