Superzwaar zwart gat verscholen in een ring van kosmisch stof
In het centrum van het sterrenstelsel Messier 77 is een wolk van kosmisch stof waargenomen die een superzwaar zwart gat aan het zicht onttrekt, zo heeft de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) woensdag bekendgemaakt. De ontdekking bevestigt voorspellingen van zo'n dertig jaar geleden en geeft astronomen nieuw inzicht in de 'actieve galactische kernen', die tot de helderste en meest raadselachtige objecten in het heelal behoren.
Actieve galactische kernen (Engelse afkorting: AGNs) zijn extreem energetische bronnen, aangedreven door superzware zwarte gaten, die zich in het centrum van sommige sterrenstelsels bevinden. Deze zwarte gaten voeden zich met grote hoeveelheden kosmisch stof en gas. Voordat dit materiaal wordt opgeslokt, spiraalt het naar het zwarte gat, en daarbij komen enorme hoeveelheden energie vrij. Daardoor straalt een actieve kern vaak feller dan alle sterren in het omringende sterrenstelsel bij elkaar. Al vanaf het moment dat wetenschappers deze heldere objecten in de jaren vijftig voor het eerst opmerkten, zijn astronomen nieuwsgierig naar AGNs.
Een team onder leiding van Violeta Gámez Rosas van de Universiteit Leiden loerde nu met de VLT-telescoop in Chili naar het centrum van het sterrenstelsel Messier 77, ook bekend als NGC 1068. De vorsers ontdekten een dikke ring van kosmisch stof en gas die een superzwaar zwart gat verbergt. De ontdekking levert cruciaal bewijs voor een dertig jaar oude theorie die het Unified Model of AGNs wordt genoemd.
Er zijn verschillende soorten AGN's. Sommige AGN's produceren bijvoorbeeld uitbarstingen van radiostraling en andere niet; en sommige AGN's zijn heldere bronnen van zichtbaar licht, terwijl andere - zoals Messier 77 - meer getemperd zijn. Het Uniform Model stelt dat alle AGN's - ondanks hun grote onderlinge verschillen - dezelfde basisstructuur hebben: ze bestaan uit een superzwaar zwart gat, omgeven door een dikke ring van stof.
Volgens het model zijn de verschillende verschijningsvormen van AGN's eenvoudigweg het gevolg van de hoek waaronder we het zwarte gat en de dikke ring vanaf de Aarde waarnemen. Het soort AGN hangt af van de mate waarin de ring het zwarte gat aan het zicht onttrekt en in sommige gevallen zelfs helemaal verbergt.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Is huidige vorm van ons zonnestelsel veel vroeger ontstaan dan gedacht? Italiaanse planetoloog denkt van wel: “Deze meteorieten wijzen daarop”
-
HLN Shop
Op safari in de Benelux: vijf zinderende ervaringen om na te jagen
Hou je van natuur en avontuur, staat een safari vermoedelijk hoog op je bucketlist. Geen tijd/budget om af te reizen naar Afrika? Het perfecte plan B bevindt zich net over de grens, in Hilvarenbeek: in de Beekse Bergen onderneem je een safari met alles erop en eraan zonder op het vliegtuig te moeten stappen. HLN Shop geeft een checklist mee van wat je niet mag missen op je Nederlandse dan wel Afrikaanse safaritocht. -
Spaargids.be
Geniet jij al optimaal van deze fiscale voordelen voor je woning en schuldsaldoverzekering?
De overheid sabelde de voorbije jaren zwaar in de fiscale voordelen die burgers krijgen als ze een hypothecaire lening afsluiten. Toch zijn er nog altijd te rapen, zo weet Spaargids.be, dat meteen drie slimme fiscale adviezen op een rij zet. -
-
PREMIUM
Zijn tekorten in onze bloedvoorraad binnenkort verleden tijd dankzij darmbacterie? Nieuwe studie schept hoop
-
PREMIUM
Grootste stap voorwaarts sinds de jaren 70: onderzoekers vinden manier om gevaarlijke infecties klein te krijgen
Ziekenhuizen kampen met een groeiend probleem van antibioticaresistentie, waardoor steeds meer bacteriën niet meer te behandelen zijn met bestaande geneesmiddelen. Een team van Zweedse wetenschappers is nu echter een nieuwe vorm van antibiotica op het spoor. En dat is heel goed nieuws om hardnekkige infecties zoals E. Coli en K. pneumoniae - dat onder andere een longontsteking kan veroorzaken - in de toekomst beter te kunnen behandelen. -
Duizend vrouwen gezocht die vagina ter beschikking willen stellen van wetenschap
De Universiteit Antwerpen zoekt duizend vrouwen die hun geslachtsorgaan ter beschikking willen stellen voor nieuw onderzoek. Voor het Isala-project werkt de universiteit met “ambassadrices van vrouwelijke gezondheid”, klinkt het in een persbericht. -
Stokoude ruimtetelescoop Hubble hapert weer
-
Bestraling van kanker tijdens zwangerschap blijkt veilig voor ongeboren kind: “Eindelijk kunnen we zwangere moeders geruststellen”
-
Jobat
Ontslag gekregen of genomen: op welke werkloosheidsuitkering kan je dan rekenen?
Er komen heel wat formaliteiten bij kijken als je werkgever je ‘laat gaan’. Eén van de belangrijkste, waarvoor je ook zelf de nodige stappen dient te ondernemen, is de werkloosheidsuitkering. Terwijl je zoekt naar een nieuwe job – intensief én tijdrovend – zorgt deze vergoeding ervoor dat je niet zonder een inkomen komt te zitten. Maar wanneer heb je er recht op als bediende, en hoeveel bedraagt die uitkering? Jobat.be zoekt het uit. -
8
WEERBERICHT. Al een beetje warmer vandaag, volgende week 23 graden
Het wordt vandaag eindelijk een beetje warmer en die trend zit zich in het weekend door. Volgende week gaan we volgens de meest recente voorspellingen van het KMI zelfs naar 23 graden. We raken wel niet af van de neerslag. -
Hittestress, overstromingen en bosbranden: Europa beleefde in 2023 recordjaar aan klimaatrampen
