VS-president Biden: "Poetin zal Oekraïne in komende dagen binnenvallen", "algemene mobilisatie" bij rebellen in Donetsk
De Amerikaanse president Joe Biden is ervan overtuigd dat de Russische president Vladimir Poetin de beslissing heeft genomen om "in de komende dagen" Oekraïne binnen te vallen. "We denken dat ze Kiev zullen aanvallen." De leider van de pro-Russische rebellen in Donetsk heeft alvast opgeroepen tot "algemene mobilisatie", in het oosten van Oekraïne wordt het steeds onrustiger.
De Amerikaanse president Joe Biden vreest dat Rusland "in de komende dagen" Oekraïne zal binnenvallen. "Ik ben ervan overtuigd dat hij (president Poetin, red.) de beslissing genomen heeft. We hebben redenen om dat te geloven. We denken dat ze Kiev zullen aanvallen, een stad met 2,8 miljoen onschuldige mensen", stelt Biden.
Biden beschuldigt Moskou ervan een desinformatiecampagne te voeren, onder meer door Kiev ervan te beschuldigen een aanval op Rusland te plannen, om zo een voorwendsel te vinden om zijn buurland binnen te vallen.
"Er is gewoon geen bewijs om deze beweringen te ondersteunen en het is absoluut niet logisch om te denken dat Oekraïne dit in een al jaren aanslepend conflict zou doen op een moment dat er 150.000 Russische soldaten verzameld zijn aan zijn grens", aldus Biden.
Bekijk hier de passages uit de toespraak van president Biden:
"Al deze gebeurtenissen komen overeen met een scenario dat Rusland in het verleden ook al gebruikt heeft, namelijk het creëren van een valse rechtvaardiging om op te treden tegen Oekraïne", aldus de Amerikaanse president. "Als Rusland zijn plannen uitvoert, zal het verantwoordelijk zijn voor een catastrofale en nutteloze oorlog."
"Algemene mobilisatie" in Donetsk
Nog een teken aan de wand: de leider van de pro-Russische rebellen in Donetsk, Denis Pushilin, heeft via een video de "algemene mobilisatie" uitgeroepen. Hij roept daarmee alle reservisten op zich te melden.
Die boodschap komt op het moment dat de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) een significante toename ziet van het aantal aanvallen aan de frontlinie in het oosten van Oekraïne. "In de afgelopen dagen heeft de OVSE-tak die voor Oekraïne monitort een dramatische toename in kinetische activiteit geobserveerd in het oosten van het land", klinkt het in een verklaring. Volgens de OVSE is het aantal aanvallen vergelijkbaar met het aantal dat voor de wapenstilstand in juli 2020 werd gerapporteerd.
Het Oekraïense leger meldt intussen dat een soldaat dodelijk gewond is geraakt na schermutselingen met pro-Russische separatisten.
Als Rusland zijn plannen uitvoert, zal het verantwoordelijk zijn voor een catastrofale en nutteloze oorlog
In Donetsk werden donderdag 222 schendingen van het staakt-het-vuren gemeld, waaronder 135 explosies. Woensdag ging het nog om 189 meldingen, tegenover 24 op dinsdag. In Loegansk werden donderdag 648 overtredingen gerapporteerd, tegenover 402 op woensdag en 129 op dinsdag.
Gisteravond nog vond er een explosie plaats bij een internationale oliepijpleiding in Loegansk. De Droujba-pijpleiding verbindt Rusland met meerdere voormalige satellietstaten van de Sovjet-Unie in Oost- en Centraal-Europa. En volgens het Oekraïense leger is een van hun soldaten omgekomen na een granaataanval door pro-Russische separatisten.
De OVSE heeft beide kanten opgeroepen "zich te houden aan de overeengekomen afspraken en om alle benodigde stappen te zetten om de spanningen af te laten nemen en naar een onmiddellijke de-escalatie toe te werken, om zo de levens van onschuldige burgers ten goede te komen."
Oost-Oekraïne: al 8 jaar oorlog
Nadat in 2014 de Russischgezinde Oekraïense president Viktor Janoekovitsj tijdens de Maidanrevolutie van de macht was verdreven en opgevolgd werd door een westersgezinde president en regering, namen pro-Russische rebellen de oostelijke provincies Donetsk en Loegansk in bezit, een regio waar veel etnische Russen wonen. Later dat jaar riepen ze de Volksrepubliek Donetsk en de Volksrepubliek Loegansk uit, die tot op vandaag door geen enkel ander land erkend worden (voorlopig ook niet door Rusland).
De rebellen en het Oekraïense leger vochten een bittere strijd uit, die al aan 14.000 mensen het leven heeft gekost. De Minsk-akkoorden I en II uit 2014 en 2015 (afgesloten in de Wit-Russische hoofdstad) leverden een wapenstilstand op en waren het schuchtere begin van een vreedzame oplossing voor de twee provincies. Maar de gevechten zijn nooit gestopt en de situatie in Oost-Oekraïne doet de spanning tussen Oekraïne en Rusland alsmaar oplopen.
"Nog niet te laat"
Ondanks een steeds meer gespannen situatie, is "het nog niet te laat", benadrukt president Biden. Hij bevestigt dat de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken komende donderdag in Europa zijn Russische ambtgenoot Sergej Lavrov zal ontmoeten, in de hoop om de situatie te ontmijnen.
Maar als Rusland tegen die tijd Oekraïne al zou binnenvallen, dan "zal het de deur naar diplomatie dichtgesmeten hebben", waarschuwde Biden.
Biden vroeg zich tot slot ook nog af of het verstandig is van de Oekraïense president Volodimir Zelenski om momenteel zijn land te verlaten om naar een internationale conferentie te gaan. "In de zoektocht naar een diplomatieke uitkomst is dat misschien niet de meest wijze optie, maar het is aan hem om die beslissing te nemen."
Geen Rusland op veiligheidsconferentie van München
Rusland zal ontbreken op de internationale veiligheidsconferentie van München. Die wordt al sinds 1963 gehouden en brengt leiders uit de politiek, economie en strijdkrachten bij elkaar. "Op zo'n conferentie vindt veel informeel overleg plaats", legt professor Goedele De Keersmaeker (UGent) uit, expert in de geschiedenis van de internationale politiek. "Het is duidelijk dat Russisch president Poetin dat nu niet wil. Dat is een spijtige zaak."
Het is trouwens op die conferentie dat Poetin 15 jaar geleden een "roemruchte" speech gaf, waarover toen gezegd werd dat "Rusland brak met het Westen". "Heel veel van zijn discours van vandaag zat daar al in: zijn verzet tegen de Amerikaanse hegemonie, tegen uitbreiding van de NAVO, het gevoel niet serieus genomen te worden."
Maar een nieuwe speech komt er dus voorlopig niet. "Poetin spreekt nu met de wapens: hij bouwt troepen op, hij houdt nucleaire drills. Daarmee zegt hij nu: 'Met ons doe je niet wat je wilt'." De Oekraïense president Volodimir Zelenski zal dus wel aanwezig zijn in München.