Kerncentrales openhouden of niet? Het lijk is gereanimeerd

Het dossier van de kernenergie heeft de federale regering onder hoogspanning gebracht, zei Lieven Verstraete gisteren in "De zevende dag", en de woordspeling klopt helemaal. De datum waarop de definitieve beslissing over de kernuitstap zou moeten worden genomen, 18 maart, nadert, en dat zorgt inderdaad voor extra spanning.

De eerste stap die zorgde voor het stijgen van de temperatuur was het signaal van de werkgeversorganisaties én zo'n 200 bedrijven die pleitten voor het openhouden van de twee jongste kerncentrales. Dat leidde meteen tot nervositeit bij de coalitiepartners. Vooral aan Vlaamse zijde, waar de regeringspartijen lange tijd meegingen met de groene minister van Energie, volgde er een koerswending. Om Open VLD-voorzitter Egbert Lachaert te parafraseren: "Het lijk is wel degelijk gereanimeerd."

Lachaert had eerder gezegd dat het openhouden van de kerncentrales “een lijk was dat niet meer te reanimeren viel”. Maar kijk, Open VLD heeft Lazarus weer tot leven gewekt, en voorzitter Lachaert zei gisteren bij VTM Nieuws dat het plan B (het openhouden van de twee jongste kerncentrales) even realistisch is als, en in een noodtoestand zelfs realistischer wordt, dan plan A (de kernuitstap). En die noodtoestand momenteel? Het conflict tussen Oekraïne en Rusland met een enorme impact op de energieprijzen. 

Daarmee is het plan A -de kernuitstap- nog niet dood, maar de put om het plan te begraven ligt wel al open. Voorlopig blijft Groen onwrikbaar vasthouden aan dat scenario, dat bleek in "De afspraak op vrijdag". En tegelijk beseft iedereen dat plan B -het openhouden van de centrales- ook niet evident is, met heel wat onzekerheden. En bovendien, spreken we tegen 18 maart nog altijd van een noodtoestand?

Intussen is er wel sprake van een soort "drôle de guerre", dat is de zenuwslopende periode tussen de inval van Duitsland in Polen in september 1939, die leidde tot een oorlogsverklaring door Frankrijk en Groot-Brittannië, en de échte start van de Tweede Wereldoorlog, bij de inval op 10 mei 1940 van de Duitsers in ons land en Frankrijk.

De vraag is wat de regering zal doen als er geen duidelijkheid is over de
situatie in het oosten op 18 maart, de dag dat ze de definitieve beslissing moet nemen over de kernuitstap? Stellen we die beslissing opnieuw uit? Of heeft Open VLD nu al beslist om voor Plan B te gaan vanwege de impact van de geopolitiek op de energieprijzen? In dat geval zit Groen nu al geïsoleerd in de coalitie en dreigt de komende dagen een "drôle de guerre" binnen de Vivaldi-regering.

Bij de N-VA, die op het federale niveau in de oppositie zit, zijn er intussen verschillende stemmen te horen. Langs de ene kant is er voorzitter Bart De Wever die elke keer opnieuw wil aantonen hoe de "kleinste partij van de regering", Groen, de rest van de regering gijzelt met haar kernuitstap. Dat doet De Wever door de andere Vlaamse partijen een wisselmeerderheid aan te bieden of door een regionalisering van de bevoegdheid "energie" te suggereren. Maar daardoor zet de N-VA ook haar eigen trauma, dat ontstaan is doordat ze buiten de federale regering is gehouden, in de kijker.

Aan de andere kant aanvaardt zijn partijgenoot Theo Francken een dubbelinterview met de voorzitter van Vlaams Belang, Tom Van Grieken. Het interview in Het Laatste Nieuws legt bloot dat de N-VA, in tegenstelling tot Vlaams Belang, nog altijd vertrekt van de Belgische realiteit en die wil aanpassen tot er eventueel een Vlaamse onafhankelijkheid op volgt. “De weg naar autonomie moet gebeuren in het Belgische parlement”, zegt Theo Francken.

En hij voegt eraan toe: “We gaan confederalisme niet onmogelijk maken door op het Vlaamse niveau te besturen met Vlaams Belang als we niet weten hoe federaal de vork aan de steel zit”. Dat betekent dat Theo Francken wel bereid zou zijn met Vlaams Belang te besturen op het Vlaamse niveau, wanneer hij wél weet hoe federaal de vork in de steel zit. Een zekerheid die hij zou krijgen na een "historisch akkoord" met de PS, over dat confederalisme.

Wie zegt dat politici geen langetermijnvisie hebben? Op twee jaar van de
verkiezingen wordt de politieke toekomst voorbereid. En soms meer dan we op het eerste gezicht vermoeden, denk ik dan.