Poetin drijft het conflict tot het uiterste en stuurt militairen naar rebellengebieden in Oekraïne op ‘vredesmissie’
De Russische president Poetin heeft twee separatistengebieden in Oekraïne erkend als onafhankelijke landen. Dat deed hij maandagavond in zijn meest dreigende toespraak in 22 jaar leiderschap van Rusland. Ook stuurt hij militairen naar de gebieden onder de vlag van ‘een vredesmissie’.
Met de erkenning van de Volksrepublieken Donetsk en Loehansk vernietigt Poetin het internationale vredesproces zoals vastgelegd in de Minsk-akkoorden. Daarin zouden de separatistengebieden een autonome status krijgen, maar onderdeel blijven van Oekraïne.
Westerse regeringen hebben gezegd dat erkenning kan leiden tot een oorlog tussen Rusland en Oekraïne. Dat zal deels afhangen van de vraag waar Poetin de grenzen trekt van de separatistenrepublieken. Als hij de grenzen hanteert die de separatistenleiders zelf gebruiken, dan ligt een deel van de door hem erkende republieken op grondgebied dat onder controle staat van het Oekraïense leger. Dat zou de kans vergroten op een rechtstreekse oorlog tussen Oekraïne en Rusland.
Poetin kondigde de erkenning aan in zijn meest dreigende speech uit zijn 22-jarige leiderschap van Rusland. Hij zei dat het tijd geworden is voor Rusland om zich te beschermen tegen voorbereidingen van het Westen om Oekraïne te gebruiken als lanceerbasis voor een militaire aanval op de Russische bevolking. Zonder enig bewijs te tonen, beschuldigde hij “het Oekraïense regime”, dat hij omschreef als een marionet van de Verenigde Staten, van plannen om nucleaire wapens te ontwikkelen.
“Rusland heeft het volste recht om vergeldingsmaatregelen nemen om zijn eigen veiligheid te waarborgen”, zei Poetin. “Dat is precies wat we gaan doen.”
Lees ook:
‘Als je het woord ‘genocide’ in de mond neemt, dan geef je aan dat het te laat is om te onderhandelen’: lees het interview met Rusland-kenner Hubert Smeets
Oud-Rusland-correspondent Bert Lanting: ‘Poetin sprak over Oekraïne alsof het geen recht heeft om te bestaan’
Ongefundeerde berichten
Hij maakte duidelijk dat erkenning van de separatistenrepublieken niet Ruslands laatste ingreep zal zijn in Oekraïne. Hij zei dat Oekraïne nog meer Russische actie kan verwachten als het “doorgaat met bloedvergieten”. Russische staatsmedia verspreidden in de afgelopen dagen tal van ongefundeerde berichten over beschietingen, bomaanslagen en ontploffingen door het Oekraïense leger. Bewijzen van mortierinslagen langs het front in Oost-Oekraïne suggereren juist dat de separatisten begonnen met zware beschietingen van Oekraïense stellingen en huizen. Rusland ontkent overweldigende bewijzen dat de separatisten sinds 2014 bewapend en aangestuurd worden door Moskou.
Poetin sprak met diepe wraakgevoelens over Oekraïne’s afkeer van Moskou sinds de Russische bezetting van de Krim. Hij zei dat Oekraïne zijn bestaan volledig te danken heeft aan ‘communistisch Rusland’ en verafschuwde de beslissing van Kiev om het land te zuiveren van verwijzingen naar de Sovjet-Unie. “Willen jullie decommunisatie?”, dreigde Poetin. “We staan klaar om jullie te laten zien wat echte decommunisatie betekent voor Oekraïne.”
Navo
Volgens Poetin hebben de onderhandelingen met de VS en de Navo voor Rusland niets opgeleverd. Hij zei dat westerse landen de veiligheidseisen van Rusland ‘genegeerd’ hebben – Poetin eiste volledige Navo-terugtrekking uit Oost-Europa en een schriftelijke belofte dat voormalige Sovjet-republieken nooit lid zullen worden van de Navo. ‘We worden weer gechanteerd.’
De Oekraïense president Volodymyr Zelenski heeft de nationale veiligheidsraad bijeengeroepen, ook heeft het land een spoedzitting van de VN Veiligheidsraad aangevraagd. Het Westen zegt zich te beraden op sancties. Navo-chef Jens Stoltenberg noemde de Russische actie een stap in de richting van een invasie. Maar van zware sancties tegen Rusland was maandagavond geen sprake. EU-buitenlandchef Josep Borrell zei dat “de EU en haar partners zullen reageren met eenheid, strengheid en vastbeslotenheid in solidariteit met Oekraïne.”
Poetin nam de beslissing na een van de meest opzienbarende vertoningen van Kremlin-theater, die uitgezonden werd op de Russische staatstelevisie. Zittend achter een witte tafel in een paleishal riep Poetin de zichtbaar bange leden van zijn Veiligheidsraad een voor een naar voren om hem te adviseren over het verzoek om erkenning door de twee separatistenleiders. Een lid dat hakkelde, werd door Poetin uitgefoeterd. Toen de opperste leider vroeg of er iemand nog een afwijkende mening had, bleef het doodstil. Later op maandag ondertekende hij, eveneens live op tv, de decreten die de erkenning formaliseren.
Rusland erkende eerder twee separatistenrepublieken in Georgië. In die gebieden, Abchazië en Zuid-Ossetië, heeft Rusland militaire bases geopend.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
