Westen neemt Rusland onder vuur met sancties, maar Moskou lijkt niet van koers af te wijken

Welke sancties zijn afgekondigd?

“Waar denkt Poetin in godsnaam het recht te halen om nieuwe zogezegde landen uit te roepen op territorium dat toekomt aan zijn buurlanden?”, sprak een scherpe Joe Biden dinsdagavond de VS toe. In zijn speech kondigde de Amerikaanse president aan dat hij Rusland strengere sancties wil opleggen dan na de annexatie van de Krim in 2014.

Concreet gaat het om sancties tegen twee grote financiële instellingen, de Russische staatsbank VEB en de militaire bank. Daarnaast zal de Russische overheid geen geld meer kunnen ophalen op westerse kapitaalmarkten en zullen ook de Russische elite en hun familie sancties opgelegd krijgen. “Zij nemen deel aan de corrupte spelletjes van het Kremlin en moeten dus delen in de pijn.” 

Biden legt daarmee gelijkaardige sancties op als de Europese Unie eerder op de dag deed. Ook het Verenigd Koninkrijk kondigde al sancties aan tegen verschillende Russische banken en oligarchen. Duitsland zet dan weer het goedkeuringsproces van de nieuwe gaspijpleiding Nord Stream 2, waarlangs straks Russisch gas naar Duitsland zou vloeien, voorlopig stop. 

Gaat Moskou nu op de rem staan?

Het maakt vooralsnog weinig indruk in Moskou. Onderminister van Buitenlandse Zaken Andrej Roedenko liet na de aankondiging van Duitsland weten dat Moskou geen enkele strafmaatregel van het Westen vreest en “niet gelooft in tranen”.

Zowel Biden als Josep Borrell, de chef van de Europese diplomatie, zei er echter meteen bij dat er nog een heel pakket aan sancties in de wachtkamer zit als de militaire acties van Rusland verder escaleren. Die kans is zeer reëel, zei de Amerikaanse president. Volgens hem is het na Poetins speech inmiddels duidelijk dat het Kremlin manschappen verzamelt om verder te gaan. “Dit is het begin van de Russische invasie van Oekraïne”, zei Biden. 

Waarom grijpen de VS en EU nu pas in?

Eerder op de dag had de Doema, het Russische parlement, Poetin toestemming gegeven om ‘vredestroepen’ te sturen naar Loehansk en Donetsk, de twee afvallige pro-Russische regio’s in buurland Oekraïne. Op een persconferentie liet de Russische president bovendien verstaan dat hij voor die regio’s de grenzen zal erkennen die de separatisten zelf hanteren. Dat is cruciaal, want de separatisten eisen een gebied op dat drie keer groter is dan het territorium dat ze nu in handen hebben. 

Poetin beklemtoonde dat hij nog steeds een diplomatieke oplossing ziet. Volgens hem moeten de Oekraïense regering en de leiders van de rebellenrepublieken de kwestie onderling oplossen. Maar tot nu toe heeft Kiev altijd geweigerd met de separatisten te onderhandelen, omdat ze die zien als marionetten van Moskou. 

Dinsdag zei de Oekraïense president Volodymyr Zelenski tegen zijn bevolking dat Oekraïne geen vierkante meter grondgebied zal afstaan. “We bevinden ons op ons eigen land, we zijn voor niets of niemand bang, we zijn niemand iets verschuldigd en we zullen niemand iets weggeven.” Zo lijkt een oorlog tussen de buurlanden stilaan onafwendbaar. 

Volg alle ontwikkelingen rond Oekraïne in onze liveblog.