Franse presidentsverkiezingen zonder Le Pen of Zemmour? Kandidaten dringend op zoek naar handtekeningen

Wie in Frankrijk kans wil maken op het presidentschap, moet 500 handtekeningen van gekozen bestuurders verzamelen. Dat mogen parlementsleden zijn, maar bijvoorbeeld ook senatoren, burgemeesters of regionale raadsleden. De deadline voor de ‘parrainages’ of ‘peterschappen’ ligt dit jaar op 4 maart.

Normaal gezien lukt die drempel halen redelijk vlot voor de meeste kandidaten - met 42.000 verkozenen telt Frankrijk wel wat potentiële peters - maar dit jaar lijkt het voor sommigen toch heel wat moeilijker. De kans bestaat dan ook dat de Fransen op 10 april een aantal bekende namen niet zullen terugvinden op hun stembiljet. 

Marine Le Pen van het extreemrechtse Rassemblement National, die op dit moment de tweede plaats inneemt in de peilingen, staat momenteel op 393 handtekeningen. Le Pen eindigde in 2017 nog in de tweede ronde, die ze uiteindelijk verloor van huidig president Emmanuel Macron. Het zou ongezien zijn moest iemand van haar politiek gewicht uiteindelijk niet eens op het stembiljet kunnen verschijnen. Le Pen zal zich de komende dagen volop concentreren op het verzamelen van genoeg handtekeningen, en schort ondertussen haar campagne op. Voor haar is het duidelijk: de tijd dringt.

Concurrentie

Dat Le Pen meer moeite heeft om genoeg steun te vinden dan in 2017, ligt wellicht deels aan haar naaste concurrent op de rechterflank. Dit keer moet namelijk ook de polemist Eric Zemmour in de extreemrechtse handtekeningenvijver vissen, die sowieso al niet te dik gezaaid is. Zemmour staat op drie in de peilingen, maar zit ook nog maar aan 350 handtekeningen. Hij zei zondag al dat het “zeer waarschijnlijk” is dat hij niet aan zijn 500 sponsors zal geraken. 

De handtekeningen zijn bovendien publiek, waardoor veel verkozenen er niet happig op zijn bekend te maken dat ze een extreme kandidaat steunen. In Frankrijk is nu een politiek debat losgebarsten of een handtekening ook echt een steunbetuiging betekent. Niet iedereen die wel al zijn handtekening aan een extreme kandidaat gaf, doet dat omdat hij of zij het eens is met diens ideeën. Velen vinden het gewoon een kwestie van democratie om elke serieuze kandidaat de kans te geven deel te nemen aan de verkiezingen.

Ook Jean-Luc Mélenchon van het extreemlinkse La France insoumise komt voorlopig niet aan het magische getal 500. Hij is nochtans de enige kandidaat aan de verdeelde en verzwakte linkerkant van het politieke spectrum die meer dan 10 procent haalt in de peilingen.

In totaal zeven kandidaten kregen wel al meer dan 500 handtekeningen en zijn dus zeker van een plek op de kieslijst. Daarbij niet alleen huidig president Macron - die officieel eigenlijk nog geen kandidaat is - en zijn conservatieve uitdager Valérie Pécresse van Les Républicains, maar ook kandidaten die geen enkele kans maken, zoals Nathalie Artaud van het extreemlinkse  Lutte ouvrière (0,5 procent in de peilingen) of Anne Hidalgo van de PS (2 procent in de peilingen).

Haalt niemand vijftig procent in de eerste ronde op 10 april - wat zeer waarschijnlijk is - dan volgt er een tweede ronde op 24 april. Daarin nemen de twee best scorende kandidaten uit de eerste ronde het tegen elkaar op. Volgens de laatste peilingen zou Macron elk duel winnen: tegen Le Pen zou hij 55 tegen 45 procent halen, tegenover Zemmour 62 tegen 38, en tegen Pécresse 57 tegen 43.