Ukrainian Presidential Press Office

Liveblog - Oekraïense president Zelenski kondigt algemene mobilisatie af en spreekt over 137 doden

De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft de algemene mobilisatie bevolen. Daarmee worden alle dienstplichtigen en reservisten in het hele land opgeroepen. Hij zegt ook dat er al minstens 137 doden zijn gevallen sinds de inval van Rusland en voelt zich in de steek gelaten door het Westen. De Europese leiders bekijken welke nieuwe sancties ze zullen nemen. Volg onze liveblog voor de laatste ontwikkelingen.

WAT WETEN WE TOT NU?

 
  • Het Russische leger is vanochtend Oekraïne binnengetrokken
  • (Raket)aanvallen op Oekraïne langs verschillende kanten: vanuit de grens met Rusland en Wit-Rusland, en vanuit schiereiland de Krim. 
  • Zowel Oekraïne als Rusland maakt melding van doden en gewonden
  • EU stopt toegang van Russische banken tot de Europese geldmarkt en ook de VS kondigt "harde sancties" aan
Nieuwe berichten kunnen niet opgehaald worden, probeer het later opnieuw.

Liveblog

Oekraïense president voelt zich in de steek gelaten door het Westen en spreekt van 137 doden

Volgens de Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft het conflict met Rusland sinds de start van de invasie donderdagochtend al aan minstens 137 van zijn landgenoten het leven gekost. 

"137 helden, onze landgenoten" hebben het leven verloren, verklaarde hij in een videotoespraak die op de presidentiële website werd geplaatst. Zelenski voegde er nog aan toe dat nog eens 316 andere Oekraïners tijdens de gevechten gewond raakten.

De president voelt zich in de steek gelaten door het Westen. "Wie is klaar om met ons te vechten? Ik zie niemand. Wie is klaar om Oekraïne de garantie van het NAVO-lidmaatschap te geven? Iedereen is bang", hekelde hij in de videotoespraak.

Oekraïense president Zelenski kondigt algemene mobilisatie van de bevolking af

De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft de algemene mobilisatie afgekondigd. Dat betekent dat hij het leger in staat van oorlog brengt. Het nieuws komt van het Oekraïense persbureau Interfax. 

Het decreet is 90 dagen geldig en voorziet in het oproepen van alle dienstplichtigen en reservisten in heel het land.

Eerder had het hoofd van de douane al gezegd dat mannen tussen 18 en 60 jaar het land niet mogen verlaten als gevolg van de geldende noodtoestand.

100.000 mensen op de vlucht in Oekraïne, zeggen de Verenigde Naties

In Oekraïne zijn al ruim 100.000 mensen hun huis ontvlucht. Dat zegt het Hoog Commissariaat voor de Vluchtelingen van de Verenigde Naties (UNHCR). Verschillende duizenden Oekraïners hebben een van de westelijke landsgrenzen overgestoken op zoek naar veiliger oorden nu het Russische leger hun land is binnengevallen.

UNHCR-woordvoerder Shabia Mantoo beklemtoonde dat het nog om een ruwe schatting gaat. Eerder werd al duidelijk dat goed 15.000 mensen vanuit Oekraïne in Polen zijn aangekomen, in Moldavië ging het om ruim 4.000 mensen.

De Verenigde Naties maken 20 miljoen dollar uit het noodfonds vrij voor hulp aan Oekraïne.

Ook Hongaarse premier Orban veroordeelt Russische operatie in Oekraïne

Ook de Hongaarse premier Viktor Orban, die er vriendschappelijke banden op nahoudt met de Russische president Vladimir Poetin, heeft voor het eerst de Russische invasie van Oekraïne veroordeeld.

"Samen met onze EU- en NAVO-bondgenoten veroordelen we de militaire actie van Rusland", verklaarde Orban in een video op zijn Facebookpagina. "Rusland heeft Oekraïne vanochtend met militair geweld aangevallen", stelde hij.

Tot hiertoe had Orban zorgvuldig vermeden om Rusland bij naam te noemen wanneer het ging om de dreigende invasie. De rechts-nationalistische regeringsleider onderhield de afgelopen jaren een vriendschappelijke relatie met Poetin en bezocht hem begin deze maand nog in het Kremlin.

In de Hongaarse hoofdstad Boedapest demonstreerden donderdagavond enkele duizenden mensen tegen wat zij zien als het pro-Russische beleid van hun premier. Ze eisen dat de Hongaarse regering stopt met treuzelen en resoluut kiest voor een engagement met het Westen.

Amerikaanse Pentagon: "Rusland wil Oekraïense regering omverwerpen"

Volgens de Amerikaanse regering wil Rusland de regering in Kiev omverwerpen als onderdeel van zijn aanval op Oekraïne. Dat zegt het Pentagon.

"Het is onze inschatting dat Russische troepen van plan zijn om de regering in wezen te onthoofden en hun eigen bestuursmethode in te voeren. Dat zou verklaren waarom ze zo snel richting Kiev trekken", klinkt het.

Volgens de mededeling kan het Oekraïense leger het hoofd bieden aan de Russische soldaten.

Er vonden gisteren onder meer gevechten plaats op een straal van zowat 30 kilometer rond de hoofdstad en rond Charkov, de tweede stad van het land in het oosten, niet ver van de Russische grens. Volgens het Pentagon zijn de acties van het Russische leger duidelijk gericht op het veroveren van belangrijke bevolkingscentra.

Washington zet Russische topdiplomaat het land uit

De Amerikaanse regering heeft een Russische topdiplomaat het land uitgezet. Dat werd vernomen bij het ministerie van Buitenlandse Zaken.

Het gaat om de nummer twee in de Russische ambassade. De beslissing is een rechtstreeks antwoord op de uitzetting van de Amerikaanse vice-ambassadeur in Moskou Bart Gorman. Dat nieuws geraakte vorige week bekend. Hij had een geldig visum, was minder dan drie jaar in Rusland en zijn mandaat was nog niet afgelopen, aldus het State Department.

De VS en Rusland voeren een jarenlange strijd over hun diplomatiek personeel. De Russische ambassadeur in Washington Anatoly Antonov klaagde een paar weken geleden nog aan dat 27 Russische diplomaten eind januari de VS moesten verlaten met hun families. Tegen eind juni zouden nog eens 28 diplomaten moeten vertrekken.

Bekijk de film van de dag uit "Laat" hier:

Videospeler inladen...

Oekraïne claimt herovering strategisch vliegveld bij Kiev

Oekraïne beweert een strategisch gelegen vliegveld aan de rand van de hoofdstad Kiev te hebben heroverd op het Russische leger. "Vliegveld Hostomel is van ons. De Russische paratroepers zijn vernietigd", meldt regeringsadviseur Oleksi Arestovitsj op zijn Facebook-pagina. Het bericht is niet bevestigd.

Hostomel ligt ongeveer 25 kilometer ten noordwesten van het centrum van Kiev, en maar een paar kilometer van een snelweg tussen Kiev en Wit-Rusland.

Rusland was er in eerste instantie nog in geslaagd de controle over het vliegveld te verwerven. Het had Hostomel met enkele tientallen gevechtshelikopters aangevallen. Ze zouden ook troepen hebben gedropt. Vervolgens ontstond een vuurgevecht dat de hele dag duurde. Oekraïne zegt drie Russische gevechtshelikopters te hebben neergeschoten.

WHO maakt 3,5 miljoen dollar vrij voor medische hulp aan Oekraïne

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft 3,5 miljoen dollar (omgerekend zo'n 3,1 miljoen euro) vrijgemaakt uit haar noodfonds om dringende medische hulpmiddelen aan te kopen en naar Oekraïne te brengen. Dat zegt directeur-generaal Tedros Adhanom Ghebreyesus in een mededeling. Hij zegt erg bezorgd te zijn over het welzijn van het Oekraïense volk nadat Rusland een militaire operatie is gestart in het land.

"Het gezondheidssysteem moet essentiële gezondheidszorg blijven voorzien voor mensen met alle soorten gezondheidsproblemen, van COVID-19 tot kanker, diabetes en tuberculose of mentale gezondheidsproblemen, in het bijzonder voor kwetsbare groepen zoals oudere mensen en migranten", aldus de WHO-baas. 

"Alle partijen moeten de grootste inspanningen doen om ervoor te zorgen dat medische faciliteiten, zorgkundigen, patiënten, medisch transport en bevoorrading niet worden getroffen door aanvallen." De WHO monitort de situatie en zal eventuele incidenten rapporteren, zegt hij ook.

Ghebreyesus vraagt ook om een veilige toegang naar Oekraïne te verzekeren voor de levering van humanitaire hulp. "Deze nieuwe ondersteuning komt bovenop de trauma- en medische benodigdheden die we al geleverd hebben aan gezondheidsinstellingen", aldus Ghebreyesus nog. "We blijven zorg verlenen en het Oekraïense volk ondersteunen dat getroffen is door deze crisis."

Poetin en Macron telefoneerden over Russische inval

De Russische president Vladimir Poetin en zijn Franse collega Emmanuel Macron hebben getelefoneerd over het conflict in Oekraïne. Dat blijkt uit informatie van de persdienst van het Kremlin, doorgegeven door het Russische persbureau Tass. En ook het Élysée bevestigt dat Macron zijn Russische tegenhanger had gebeld om "het onmiddellijke einde" te eisen van het offensief onder leiding van het Russische leger in Oekraïne.

"Tijdens een telefoongesprek, georganiseerd op initiatief van Frankrijk, hebben de Russische president Vladimir Poetin en de Franse president Emmanuel Macron een serieuze en openhartige gedachtewisseling gehad over de situatie in Oekraïne", aldus de dienst. Poetin zou "de oorzaken en omstandigheden hebben verduidelijkt die hem ertoe hebben gebracht tot een speciale militaire operatie te besluiten", voegde het Kremlin eraan toe.

Eerder op de dag had de Russische president al gezegd dat Rusland "geen andere manier" had om zich te verdedigen dan zijn troepen in Oekraïne te lanceren. Moskou had de afgelopen weken van het Westen garanties geëist voor zijn veiligheid, met name een belofte dat Oekraïne niet zou toetreden tot de NAVO.

Europese leiders eens over nieuw pakket sancties tegen Rusland

Ook de lidstaten van de Europese Unie zijn het eens geraakt over een nieuw pakket sancties die "massale en zware gevolgen" zullen hebben voor Rusland vanwege de inval in Oekraïne, zo staat in de conclusies die de staatshoofden en regeringsleiders op een Europese top in Brussel hebben goedgekeurd.

De nieuwe sancties bestrijken "de financiële sector, de energie- en transportsectoren, goederen voor duaal gebruik (civiel en militair, nvdr), exportcontroles en exportfinanciering, en visumbeleid" en er worden ook nieuwe individuen en entiteiten toegevoegd aan de Europese sanctielijst. Hun activa in de EU worden bevroren en ze krijgen ook een reisverbod opgelegd. Verdere details worden de komende dagen uitgewerkt.

De Europese leiders roepen daarnaast ook op tot de dringende voorbereiding en goedkeuring van nog een nieuwe batterij sancties, ook tegen de Russische bondgenoot Wit-Rusland.

Journalist Rob Heirbaut volgt de onderhandelingen in de Europese Wijk van Brussel. Hij gaf een stand van zaken in "Laat": 

Videospeler inladen...

Op verschillende plaatsen in Rusland protesten tegen Russische inval

In de Russische stad Sint-Petersburg wordt er betoogd tegen de inval in Oekraïne. Op Twitter delen omstanders beelden van een grote massa aan het metrostation Gostiny Dvor. Ze zouden "Oekraïne is niet onze vijand" scanderen.

Videospeler inladen...

Rusland treedt ondertussen hard op tegen de protesten. Volgens de mensenrechtenorganisatie OVD-Info zijn al bijna 1.400 betogers opgepakt.

In zeker 51 Russische steden werden manifestanten opgepakt, meldt de ngo. Alleen al in Moskou vonden 719 arrestaties plaats, in Sint-Petersburg waren het er 342. Volgens de ngo zouden ook verschillende demonstranten zijn geslagen door veiligheidstroepen.

De Russische autoriteiten hebben mensen gewaarschuwd om niet te gaan demonstreren. Ze moeten rekening houden met zware sancties.

Duizendtal betogers roept in Brussel op tot einde van Russische oorlog

Voor de Russische permanente vertegenwoordiging bij de Europese Unie was rond 20 uur een duizendtal mensen bijeengekomen om actie te voeren tegen de Russische inval in Oekraïne. 

Een deel van de betogers trok ook naar de gebouwen van de Europese instellingen, om hun stem te laten horen aan de Europese leiders die donderdagavond een bijzondere top over de situatie in Oekraïne houden. "We willen vrede" en "Poetin terrorist", scandeerde de menigte, van wie er velen Oekraïense vlaggen meedroegen of pancarten met daarop boodschappen zoals "nee aan de oorlog van Poetin".

De organisator van de betoging is Benjamin Peltier. Al jaren betoogt hij voor de Russische ambassade aan de zijde van Syriërs om de Russische steun voor dictator Bashar al-Assad te hekelen. Het was een "spontane" actie, en Oekraïense organisaties hebben zich snel bij de organisatie gevoegd. 

"Wat me opvalt is dat we al lang het publiek proberen te sensibiliseren over het gevaar van de Russische houding", aldus Peltier. "In 2014 is Rusland Oekraïne al binnengevallen, met weinig reactie. Vandaag valt de wereld uit de lucht."

Videospeler inladen...

Voormalig NAVO-secrectaris-generaal Willy Claes: “Bij straatgevechten man tegen man zijn de Oekraïners niet bij voorbaat verloren”

De voormalige secretaris-generaal van de NAVO Willy Claes vreest dat de Russische invasie van Oekraïne zal ontaarden in een guerrillaoorlog waarbij langs beide kanten veel slachtoffers kunnen vallen.

“Ik denk dat Poetin een beoordelingsfout maakt. Je kan met je moderne technologie een land militair veroveren, maar een land bezetten en een marionettenregering de hand boven het hoofd houden. Dat is iets helemaal anders”, zegt Claes in “De afspraak”.

Volgens Claes zijn er precedenten in Kiev. “Wat ik voorzie en wat ik vrees, is dat het een bloedige geschiedenis wordt. Er zullen straatgevechten komen man tegen man. Daar zijn de Oekraïners nog niet bij voorbaat verloren. Hoe Poetin dat gaat uitleggen in Rusland, dat wil ik nog zien. De festiviteiten, excuseer de uitdrukking, gaan pas beginnen. Dat is mijn overtuiging.”

Videospeler inladen...

Rusland heeft "superioriteit" in lucht en verzamelt "overweldigende troepenmacht" op land

Rusland heeft een "totale superioriteit in de lucht" boven Oekraïne en wil "een overweldigende troepenmacht" verzamelen rond de Oekraïense hoofdstad Kiev. Dat heeft een hoge functionaris van de westerse inlichtingendiensten bevestigd.

"De Oekraïense luchtverdediging is nu uitgeschakeld en ze hebben geen luchtmacht meer om zich te beschermen. De Russen zullen in de komende uren een overweldigende troepenmacht verzamelen rond de hoofdstad en de verdediging is inmiddels in de handen van de landmacht en het burgerverzet", legde de functionaris uit. "Er is niet veel tijd meer. Ik denk dat veel zal afhangen van het verzet van de Oekraïners." 

"De president Volodimir Zelenski heeft me vanochtend gezegd dat Rusland de regering in Kiev wil onthoofden en wil vervangen door een marionettenregering", verklaarde de Sloveense premier Janez Jansa bij zijn aankomst voor een buitengewone EU-top in Brussel. "Als men ziet wat er op het terrein gebeurt, is dat wat er aan de gang is", voegde hij toe.

Oekraïense kleuren over heel Europa

Om hun steun te betuigen aan Oekraïne kleuren verschillende Europese steden hun gebouwen in het blauw en geel, de kleuren van de Oekraïense vlag.

Videospeler inladen...

Kiev telt 57 doden en 169 gewonden

De Russische invasie heeft tot nu toe 57 Oekraïners het leven gekost. Daarnaast raakten 169 mensen gewond. Dat heeft de Oekraïense minister van Volksgezondheid Viktor Ljasjko meegedeeld via het persbureau Interfax-Oekraïne.

Canada legt sancties op aan 58 Russische "personen en entiteiten"

Canada gaat "stevige sancties" opleggen aan "58 Russische personen en entiteiten". Dat heeft de Canadese premier Justin Trudeau meegedeeld. 

De sancties zijn gericht tegen "leden van de Russische elite", "grote Russische banken" en "leden van de Russische Veiligheidsraad", zegt Trudeau. "We stoppen alle exportvergunningen voor Rusland."

De Canadese premier noemde de Russische militaire actie in Oekraïne ook een "immense bedreiging voor de veiligheid en de vrede in de wereld".

Voormalige Europese leiders verlaten Russische raden van bestuur

Meerdere voormalige Europese leiders hebben de raden van bestuur van Russische bedrijven verlaten. Het gaat onder meer om de oud-premiers Esko Aho (Finland), Matteo Renzi (Italië) en Christian Kern (Oostenrijk).

Esko Aho, Fins eerste minister van 1991 tot 1995, was bestuurder bij een van de grootste Russische banken, Sberbank. "Ik hoef niet te protesteren tegen de bank, maar ervoor werken na de aanval is onmogelijk geworden voor mij", verklaarde hij aan de krant Ilta-Sanomat.

De Italiaanse regeringsleider tussen 2014 en 2016, Matteo Renzi, zetelde in de raad van bestuur van Delimobil. Dat is een van de grootste autodeelplatformen in Rusland, enkele jaren geleden in Moskou opgericht door Italiaanse ondernemers. "Hij heeft vanochtend ontslag genomen", zei zijn woordvoerder donderdag.

Oostenrijk, dat traditioneel goede banden heeft met het Kremlin, telt drie voormalige bondskanseliers en twee oud-ministers die financiële belangen hebben of hadden in Russische bedrijven. Ex-kanselier Christian Kern, die aan de macht was tussen 2016 en 2017, heeft bevestigd dat hij wegens de ontwikkelingen in Oekraïne opstapt uit de raad van toezicht van de Russische staatsspoorwegen.

Niet alle Europese kopstukken trekken de handen af van Russische bedrijven. Met name Gerhard Schröder, Duits bondskanselier van 1998 tot 2005, die goede banden met Russisch president Vladimir Poetin heeft, geeft zijn zitje als voorzitter van de raad van bestuur van Rosneft - de grootste Russische oliegroep - niet op. In juni zou hij ook toetreden tot de raad van toezicht van aardgasreus Gazprom.

Ook voormalig Frans premier François Fillon (2007 tot 2012) blijft aan boord bij het petrochemisch bedrijf Sibur. Ex-bondskanselier van Oostenrijk Wolfgang Schüssel (2000 tot 2007) wil niet vertrekken bij oliemaatschappij Lukoil.

Geert Groot Koerkamp in Moskou: "Russische media mogen enkel officiële verklaringen brengen"

De Russische media brengen verslag uit van de inval in Oekraïne volgens de instructies van het Kremlin. “De centrale Russische media toont een vlot verlopen militaire operatie. Alleen de officiële verklaringen van het ministerie van Defensie worden gebracht. Je ziet weinig van de beelden van de zware gevechten waarbij tientallen doden zijn gevallen die je op sociale media ziet. Die beelden zie je hier niet”, zegt correspondent Geert Groot Koerkamp.

De Russische president Vladimir Poetin heeft vanmiddag een ontmoeting belegd met zakenmensen in het Kremlin om de verwachte zware economische sancties van het Westen te bespreken. “Met het oog daarop, wil hij met de zakenmensen praten over hoe dit aangepakt moet worden. Ze hebben bekeken hoe de Russische economie tegen die sancties kan worden beschermd en hoe de economie verder kan worden ontwikkeld”, zegt Geert Groot Koerkamp vanuit Moskou in “Terzake”.

De modale Rus is geschrokken van de inval in Oekraïne. “Veel mensen hadden gedacht en gehoopt dat het niet tot een oorlog zou komen, zeker na de erkenning van een paar dagen terug van de volksrepublieken Donetsk en Loegansk. Een oorlog in een buurland met 40 miljoen inwoners en waar veel Russen familie of vrienden hebben, dat was een schok voor veel mensen.”

Videospeler inladen...

VS-President Biden: géén militairen naar Oekraïne, wél sancties tegen Rusland en versterking van de NAVO

"Poetin is een agressor, hij heeft voor deze oorlog gekozen en nu zal hij de consequenties dragen". Dat heeft de Amerikaanse president Biden gezegd in een televisietoespraak. 

Biden heeft naar eigen zeggen sancties genomen die "een langetermijneffect zullen hebben op de Russische economie en een minimale impact op de Verenigde Staten". Hij kondigt sancties aan tegen onder meer Russische banken, "corrupte biljonairs" en Russische staatsbedrijven, en zal ervoor zorgen dat Rusland afgesneden wordt van de economie en hoogtechnologische vooruitgang. "Poetin zal een paria zijn op het wereldtoneel."  

Het land volledig afsnijden van het internationale betalingssysteem SWIFT doet hij voorlopig niet, omdat dat volgens hem ook schadelijk zou zijn voor het Westen. Evenmin stuurt hij Amerikaanse militairen naar Oekraïne. 

Biden verzekerde ook dat de NAVO meer verbonden is dan ooit en dat de Amerikaanse militairen in het oosten van het bondgenootschap er zijn "om de bondgenoten te beschermen". De Amerikaanse regering stuurt daarom nog eens 7.000 manschappen naar Duitsland.

"Poetins keuze om deze oorlog te starten zal Rusland zwakker achterlaten en de rest van de wereld sterker", besluit hij. 

Lees hier meer: 

Russische leger: "eerste dag van invasie in Oekraïne is een succes"

Rusland heeft "met succes" alle doelstellingen voor de eerste dag van de invasie in Oekraïne gehaald. Dat meldt een woordvoerder van het Russische ministerie van Defensie. Bij de bombardementen en het geweld zijn tientallen doden gevallen.

Sinds het begin van de operatie hebben de Russische strijdkrachten 83 grondinfrastructuurvoorzieningen van Oekraïne uitgeschakeld en ook vier vliegtuigen, vier onbemande luchtvaartuigen (UAV's) en een helikopter vernietigd, aldus Igor Konashenkov.

Waar wordt er strijd geleverd? Volg de situatie op het terrein in onderstaand artikel:

Jan Balliauw: "Rusland wil Oekraïne niet bezetten, maar Poetin wil machtswissel met pro-Russische regering"

De grote militaire invasie van Oekraïne is niet aangevat om Oekraïne bij Rusland te annexeren volgens Jan Balliauw. “De Russische president Vladimir Poetin wil Oekraïne niet bezetten. Dat kan Rusland militair niet aan”, legt hij uit in “Het journaal”.

“Poetin wil duidelijk een machtswissel in Oekraïne. Vandaar de aandacht voor Kiev, dat is het machtscentrum van Oekraïne. Ik denk dat het de bedoeling is om in Kiev een pro-Russische regering te installeren. Die zou Oekraïne dan definitief kan verankeren in de Russische invloedsfeer. Dat is iets dat Poetin al heel lang wil en dat is het hoofddoel van deze operatie.”

Videospeler inladen...

Journalist Marijn Trio vertelt in "Het journaal" over de vele Oekraïeners die op de vlucht zijn

Samen met veel andere Oekraïeners is VRT NWS-journalist Marijn Trio op zoek naar veiligere plaatsen in Oekraïne. In "Het journaal" vertelt hij dat het geen makkelijke opgave is:

Videospeler inladen...

Oekraïense vlag wappert aan Wetstraat 16

Aan de Wetstraat 16 werd de Oekraïense vlag uitgehangen als teken van solidariteit met het volk van Oekraïne:

Van blinde paniek tot grote vastberadenheid: Belgen in Oekraïne reageren op oorlog in hun land

Terwijl wij vanop een afstand volgen wat er in Oekraïne gebeurt, zitten Paul Jacobs, Vlad Polyanskiy en Hardwin Derynck er middenin. Sinds vanmorgen staat hun leven stil en volgen ze de bombardementen van Rusland op de voet. Waar de ene vastberaden is om in Oekraïne te blijven, doet de andere er alles aan om het land zo snel mogelijk te verlaten. 

Lees hier meer:

Wall Street opent fors lager

Ook de beurzen in New York zijn flink lager geopend, als gevolg van de Russische inval in Oekraïne.

De Dow Jones koerst 2,3 procent lager, terwijl de technologie-georiënteerde Nasdaq-index 2,74 procent in het rood ging. Beleggers keren zich af van risicovolle activa zoals aandelen.

De beurzen in Europa kregen zware klappen toegebracht. Risicoschuwe beleggers vluchtten weg uit aandelen. Op de beurs van Frankfurt ging de sterindex Dax bijna 4 procent lager. Tijdens de handel werd het verlies zelfs even uitgediept tot 5,6 procent.

Ook elders in Europa liepen de verliezen op, met 3,8 procent in Parijs en 3,82 procent in Londen. In Brussel kon de Bel20 het verlies nog beperken tot 1,88 procent.

Poetin: "Militaire operatie in Oekraïne was gedwongen maatregel"

De militaire operatie die Rusland in Oekraïne heeft opgestart was een "gedwongen maatregel", zo heeft de Russische president Vladimir Poetin op tv verklaard tijdens een ontmoeting met vertegenwoordigers van het Russische bedrijfsleven.

Volgens Poetin waren de veiligheidsrisico's voor Rusland zo groot geworden dat er geen andere mogelijkheid meer bestond. "Ze hebben ons simpelweg niet de optie gegeven om anders te handelen."

De president is naar eigen zeggen verbaasd dat de buitenlandse mogendheden in de gesprekken met Rusland hun standpunt "zelfs geen millimeter" hebben gewijzigd.  "Ze hebben geen toegevingen gedaan, op geen enkel punt."

Rusland is ook voorbereid op sancties, zo beklemtoont de president. "We begrijpen allemaal in wat voor wereld we leven. We hebben ons op de een of andere manier voorbereid op wat er nu gebeurt op het vlak van restricties en sanctiebeleid."

Hij verzekerde ook dat Moskou geen schade wil toebrengen aan het wereldwijd economisch systeem. "Rusland blijft deelnemen aan de wereldeconomie, we zijn niet van plan die te schaden", klinkt het. "Ik denk dat onze partners dat moeten begrijpen en zich niet moeten fixeren op het doel om ons uit het systeem te duwen", zo klinkt het nog in een waarschuwing naar de westerse landen.

VRT-journalist Marijn Trio: "Alle auto's rijden in dezelfde richting: naar het westen"

Onze VRT-ploeg is na een lange rit in centraal-Oekraïne aangekomen. Vanochtend vroeg bevonden ze zich nog in het oosten van het land. “We zijn nu aangekomen in een klein gehucht, zo ver mogelijk van alle grenzen – zowel die van het zuiden, noorden als oosten”, vertelt VRT-journalist Marijn Trio. “We denken dat we hiermee de meest veilige plaats op dit moment hebben gevonden.” En daarmee zijn ze niet de enige: “De kleine hotelletjes zitten hier allemaal vol, waarschijnlijk met mensen die gevlucht zijn.”

Doorheen de dag zag Trio meer en meer verplaatsingen richting het westen. “Op den duur stonden we in files op wegen die normaal gezien heel rustig zijn. Nog steeds zien we constant auto’s rijden, allemaal in dezelfde richting.”

Trio zag op beelden hoe aan de grensovergangen van Polen en Slowakije lange rijen auto’s staan. “Ook aan de tankstations stonden lange rijen, net als aan geldautomaten.” Het Russisch leger hebben ze nog niet gezien. “Oekraïens materiaal wordt wel doorheen het land vervoerd, zowel naar het oosten als naar het westen.”

Oekraïense omroep vraagt Rusland te schorsen voor Songfestival

Suspilne, de openbare omroep van Oekraïne (UA:PBC), heeft de European Broadcasting Union (EBU) gevraagd om het lidmaatschap van de Russische zender Pervy kanal (C1R) en de Russische staatszender VGTRK op te schorten, en Rusland op die manier uit te sluiten van een deelname aan het Eurovisiesongfestival.

De EBU maakte vorig jaar nog een einde aan het lidmaatschap van de Wit-Russische staatszender BTRC. Het land werd in mei geschorst omdat er, onder druk van president Aleksandr Loekasjenko, geen onafhankelijke journalistiek zou kunnen worden bedreven. BTRC zond onder meer interviews uit die ogenschijnlijk onder dwang werden afgenomen. De schorsing werd in juni officieel bekrachtigd. Wit-Rusland kan daarom niet meer deelnemen aan het Eurovisiesongfestival en het Junior Eurovisiesongfestival.

De EBU heeft nog niet gereageerd op de oproep van de Oekraïense omroep. Eerder liet een woordvoerder nog weten dat Rusland in mei gewoon kan deelnemen aan de liedjeswedstrijd. Die verklaring werd echter gegeven vlak voor de Russische inval.

Tsjernobyl en militaire luchthaven bij Kiev in Russische handen

Russische troepen hebben de voormalige kerncentrale van Tsjernobyl ingenomen. De Oekraïense president Zelenski liet nog maar net daarvoor weten dat het Oekraïens leger alles op alles zette om de centrale in eigen handen proberen te houden: "Onze verdedigers geven hun levens opdat de tragedie van 1986 zich niet herhaalt. Dit is een oorlogsverklaring aan heel Europa."

Begin februari hadden Oekraïense militairen nog oefeningen gehouden in de afgebakende zone rondom de reactor. Gevreesd werd dat het Russische leger een invasie zou uitvoeren vanuit Wit-Rusland naar het gebied. De Oekraïense hoofdstad Kiev ligt op slechts 70 kilometer van de afgebakende zone rond de centrale, waar in 1986 de grootste kernramp ooit plaatsvond, en op iets meer dan 80 kilometer van de grens met Wit-Rusland.

Daarnaast hebben Russische soldaten het strategisch gelegen militair vliegveld Antonov Airport, aan de rand van de Oekraïense hoofdstad Kiev, in handen weten te krijgen. 

Om het terrein is urenlang gevochten. Enkele tientallen Russische gevechtshelikopters zouden vanuit Wit-Rusland naar het Hostomel-vliegveld zijn gevlogen. Ze zouden ook troepen hebben gedropt. Oekraïne zegt drie van die helikopters te hebben neergeschoten. Soldaten zouden nog bezig zijn om de Russen terug te dringen.

Hostomel ligt ongeveer 25 kilometer ten noordwesten van het centrum van Kiev. Het bevindt zich bovendien een paar kilometer van een snelweg tussen Kiev en Wit-Rusland. 

Verder heeft Oekraïne ook de controle over bepaalde gebieden in het zuiden van het land verloren. Dat melden regionale autoriteiten van de regio Cherson, die grenst aan de Krim. Ook de regio Henitsjesk zou niet meer in Oekraïense handen zijn.

's Middags waren er al beelden waarop te zien was hoe Russische troepen een dam bij de Dneper, een grote rivier die het land doorklieft, zouden hebben veroverd. Er wordt nu gevreesd dat Rusland ook Odessa, een belangrijke havenstad aan de Zwarte Zee, zal binnenvallen. President Zelenski sprak van een moeilijke situatie in het zuiden van het land.

Bovendien zeggen Oekraïense bronnen dat de Russen ook de controle over een kanaal en een waterkrachtcentrale verworven. Na de Russische annexatie van de Krim in 2014, sloot Oekraïne de watertoevoer van het Noord-Krimkanaal af, waardoor water op het schiereiland schaars werd.

Russen demonstreren in verschillende steden tegen inval in Oekraïne

In meerdere steden zijn Russen de straat opgegaan om te demonstreren tegen de invasie van het Russische leger in buurland Oekraïne. Op sociale media circuleren beelden van betogingen in onder meer Jekaterinenburg en Novosibirsk.

Zowel in Moskou als in Sint-Petersburg zijn tientallen mensen vanwege het protest gearresteerd, zo heeft een verslaggever van het Franse nieuwsagentschap AFP vastgesteld. Aan de rand van het Poesjkinplein in Moskou werden tientallen manifestanten opgepakt die "neen aan de oorlog!" schreeuwden. In Sint-Petersburg werden een twintigtal betogers opgepakt.

Een mensenrechtenactiviste in Moskou, Marina Litvinovitsj, werd gearresteerd voor haar woning, nadat ze had opgeroepen te protesteren tegen de oorlog in Oekraïne.

De Russische autoriteiten hebben mensen gewaarschuwd om niet te gaan demonstreren. Ze moeten rekening houden met zware sancties.

IMF waarschuwt voor economische impact

De invasie van Oekraïne door Rusland dreigt een "significant" economisch risico met zich mee te brengen voor de regio en de wereld. Daar waarschuwt IMF-topvrouw Kristalina Georgieva voor.

De Bulgaarse toont zich diep bezorgd over wat gebeurt in Oekraïne. Het IMF evalueert de gevolgen en staat klaar om leden van het fonds indien nodig bij te staan, klinkt het.

Kremlinwebsite lag minutenlang plat

De website van het Kremlin lag namiddag enkele minuten plat. Dat werd onder andere op socialemediaplatform Telegram gezegd, maar werd ook bevestigd door zowel lokale als internationale media.

"Het lijkt erop dat een aantal overheidssites, waaronder die van het Kremlin, platliggen", zo postte de Kyiv Independent. Het is nog niet duidelijk wie achter deze cyberaanval zit. Om iets na 17.00 uur was het opnieuw mogelijk om naar de site te surfen.

Wordt veevoeder binnenkort onbetaalbaar voor Belgische boeren door oorlog in Oekraïne?

De oorlog in Oekraïne is ook slecht nieuws voor Belgische varkensboeren en melkveehouders. Veevoeder dreigt volgens de Boerenbond nu nog duurder te worden. Rusland en Oekraïne produceren het meeste graan ter wereld. “Het is de graanschuur van Europa. Mais, tarwe en gerst zijn nodig om het veevoer te produceren en die prijzen gaan stijgen”, zegt Jan Roosens van Maalderij Roosens in Schoten.

Lees hier meer:

Burgemeester van Kiev kondigt avondklok af

Vitali Klitsjko, de burgemeester van de Oekraïense hoofdstad Kiev, heeft een avondklok afgekondigd om de veiligheid van de inwoners te vrijwaren nu Russische troepen Oekraïne zijn binnengevallen.

"De avondklok zal gelden van 22.00 tot 7.00 uur", verduidelijkt Klitsjko in een persbericht. Het openbaar vervoer in de stad wordt tijdens deze periode opgeschort, maar de metrostations blijven wel open om als schuilplaats te dienen.

Scherpe reacties na inval: Frankrijk en VK dreigen met "massale sancties in verhouding met de Russische agressie"

De internationale gemeenschap veroordeelt de Russische inval in Oekraïne in de meest scherpe bewoordingen. "Een keuze met voorbedachten rade", "een roekeloze aanval", "Poetin kiest de weg van bloedvergieten en vernieling", "een barbaarse daad" is maar een greep uit de reacties. Europees Commissievoorzitter Ursula Von der Leyen haalt uit naar de Russische president Poetin: "Hij brengt oorlog terug naar Europa." De NAVO kondigt bijkomende stappen aan, vanavond komt er een extra top van de Europese Unie.

Braziliaanse voetballers in Oekraïne vragen om hulp: "We kunnen hier niet weg"

Een handvol Braziliaanse voetballers die hun brood verdienen in Oekraïne vragen hun vaderland om hulp na de militaire actie van Rusland. De Brazilianen zitten samen met hun familie vast in een hotel in Kiev en willen zo snel mogelijk het land verlaten. Sjachtar-coach Roberto De Zerbi getuigt over de bombardementen.

Lees hier meer:

Wereldwijd demonstraties tegen Russische inval in Oekraïne, ook in ons land protesten

Wereldwijd komen mensen op straat om te protesteren tegen de Russische invasie van Oekraïne. Manifestanten trokken de straat op in onder meer Berlijn, Parijs, Warschau en Den Haag. Ook in Brussel betoogden zo'n 250 mensen voor de Russische ambassade.

"Stop deze waanzin, red levens, geen leugens meer", staat op een bord dat een manifestant omhooghoudt voor de Russische ambassade in Berlijn. Vele andere demonstranten zijn getooid in de Oekraïense kleuren.

In Parijs kwamen enkelen honderden mensen samen voor de Russische ambassade. Later op de dag staat er nog een grote demonstratie gepland op de place de la République in het hart van de Franse hoofdstad.

In Warschau werd een Russische vlag verbrand voor de Russische ambassade.

In Brussel troepten ruim 250 mensen samen. "De woede was merkbaar", aldus onze reporter ter plaatse. "Er rijden toeterende auto's met Oekraïense vlaggen voorbij, en Russen worden opgeroepen om uit de Oekraïense gebieden te vertrekken." Verwacht wordt dat er vandaag nog op verschillende plaatsen in de hoofdstad wordt geprotesteerd.

Eerder vonden er reeds demonstraties plaats in onder meer Beiroet en Tokio. Ook in Dublin, Den Haag en Amsterdam kwamen honderden mensen op straat om te demonstreren.

Beelden van de protesten in Brussel:

Videospeler inladen...

Verschillende gemeenten in ons land hangen vlaggen halfstok uit solidariteit met Oekraïne

Verschillende gemeenten in ons land hangen hun vlaggen halfstok, om zo hun steun te betuigen aan Oekraïne.

Begijnendijk bijvoorbeeld heeft vanochtend meteen beslist om de Europese vlag halfstok te hangen, omdat de invasie van Rusland tegen alle rechten van de mens gaat. Als kleine gemeente hoopt het een domino-effect te creëren dat zich uitbreidt naar de rest van het land om zo een duidelijk signaal te geven, klinkt het.

Ook in Mechelen hangen de vlaggen halfstok. "Na bijna 80 jaar vrede is de oorlog terug in Europa. Dit moet krachtig veroordeeld worden door alle Europeanen. Ons medeleven en onze steun gaan uit naar alle mensen in Oekraïne en alle mensen die daar familie of vrienden hebben", delen ze mee.

Ook Ieper veroordeelt de aanval op Oekraïene naar eigen zeggen met klem en hangt de vlaggen halfstok, Genk zal vanaf morgen alle officiële vlaggen halfstok laten hangen. 

Oorlog in Oekraïne woedt ook op sociale media: nepverhalen zijn schering en inslag, hoe herken je ze?

Op sociale media circuleren heel veel nepverhalen over de oorlog in Oekraïne. Vaak gaat het om beelden die een invasie door Rusland moeten rechtvaardigen of die tot doel hebben angst en chaos te veroorzaken. We zetten er enkele op een rijtje en geven meteen ook enkele tips over hoe je zulke beelden kunt herkennen.

Olieprijzen voor het eerst sinds 2014 boven 100 dollar, ook prijzen gas en elektriciteit gaan door het dak

De olieprijzen zijn de hoogte ingeschoten nu Rusland de aanval geopend heeft op Oekraïne. Een vat Brentolie uit de Noordzee ging voor het eerst sinds 2014 door de grens van 100 dollar. Ook een vat Amerikaanse WTI-olie noteert aan meer dan 100 dollar.

Een vat Brent steeg met 8,6 procent tot 105,13 dollar per vat.  Sinds het begin van dit jaar is de prijs al zowat 30 procent gestegen, nadat de koers vorig jaar reeds verdubbeld was. Ook aan de overzijde van de Atlantische Oceaan gaat de olieprijs de hoogte in. Een vat olie van de Amerikaanse soort West Texas Intermediate (WTI) stijgt eveneens 8,6 procent tot 100,02 dollar.

Ook de prijzen voor elektriciteit en aardgas in Europa gaan opnieuw door het dak. De stroomprijs in België bereikt zelf records.

De gasprijs voor levering in maart gaat 50 procent hoger, tot zo'n 134 euro per megawattuur. De prijs voor de levering van elektriciteit stijgt ook met meer dan 50 procent, tot meer dan 300 euro per megawattuur.

Volgens energietrader Matthias Detremmerie van enegieleverancier Elindus zijn energiehandelaars in Europa aan het hamsteren gegaan "uit vrees voor het volledige droogleggen van de Russische gasimport, of voor potentiële beschadigingen van het gasnetwerk richting Europa, mocht het conflict verder uitbreiden." De angst zit er bij handelaars goed in dat sancties van het Westen tegen Rusland snel tot Russische tegenacties zouden kunnen leiden. 

Russen die protesteren tegen aanval in Oekraïne riskeren sancties

De Russische autoriteiten hebben gewaarschuwd dat mensen die protesteren tegen de aanval op Oekraïne, kunnen rekenen op sancties. Een mensenrechtenactiviste in Moskou, Marina Litvinovitsj, werd gearresteerd voor haar woning nadat ze had opgeroepen te protesteren tegen de oorlog in Oekraïne.

Tijdens de crisis rond Oekraïne in maart 2014 waren er gedurende verscheidene dagen protesten in Moskou tegen de Russische inmenging in dat land en tegen de inlijving van het schiereiland de Krim. Het grootste protest was half maart met naar schatting 20.000 demonstranten.

Slovakije stuurt extra soldaten naar Oekraïense grens, eerste Amerikaanse troepen arriveren in Letland

Slovakije heeft aangekondigd dat het extra soldaten naar de grens met Oekraïne zal sturen. Minister van Defensie Jaroslav Nad benadrukte dat er geen onmiddellijke militaire dreiging voor Slovakije zelf wordt verwacht. De toename van de legeraanwezigheid aan de Oekraïense grens dient alleen ter ondersteuning van de politie. "We hebben 1.500 leden van de strijdkrachten geleverd om onze oostgrens te controleren", zei de minister.

In Letland zijn de eerste Amerikaanse troepen ter versterking van de oostflank van de NAVO aangekomen. Een contingent van ongeveer veertig Amerikaanse militairen arriveerde in de nacht van woensdag op donderdag. In totaal worden meer dan driehonderd Amerikaanse soldaten naar Letland verplaatst. De troepen worden gestationeerd op de militaire basis Adazi.

Wit-Rusland noemt berichten dat het deelneemt aan inval "fake"

Het Wit-Russische ministerie van Defensie noemt berichten dat het Wit-Russische leger zou deelnemen aan een speciale militaire operatie van de Russische strijdkrachten in Donbas "fake". Dat zegt generaal-majoor Leonid Kasinsky van het Wit-Russische ministerie van Defensie.

"De verklaring over de deelname van de Wit-Russische strijdkrachten aan de speciale militaire operatie in Donbas is fake", aldus Kasinsky. "Afzonderlijke eenheden en subeenheden van de strijdkrachten van de Wit-Russische Republiek, voeren een reeks activiteiten uit om de gevechtsparaatheid te vergroten om een plotselinge aanval uit te sluiten."

President Aleksandr Loekasjenko, bondgenoot van Rusland, zei eerder al dat het Wit-Russische leger niet deelneemt aan de door Rusland gelanceerde invasie van Oekraïne. Volgens Kiev gebruiken de Russische strijdkrachten Wit-Russisch grondgebied, waar al wekenlang een contingent voor manoeuvres was gestationeerd, bij hun aanval.

Europees Commissievoorzitter Von der Leyen: "Oekraïense vluchtelingen welkom in Europa"

Europa is voorbereid op de komst van Oekraïners die het geweld in hun land willen ontvluchten. Dat heeft Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen gezegd. "Ze zijn welkom." Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi (CD&V) vraagt intussen dat de Europese Commissie het initiatief zou nemen om de opvang van Oekraïners te coördineren.

"We zijn voorbereid op de mogelijke komst van vluchtelingen", aldus Von der Leyen. "Met de frontliniestaten hebben we noodplannen opgemaakt om vluchtelingen uit Oekraïne te verwelkomen en op te vangen."

Ook Oekraïners die binnen de grenzen van hun land op de vlucht slaan, zullen op Europese steun kunnen rekenen. "Humanitaire hulp, onderdak ... Alles wat ze nodig hebben." Er komt ook extra financiële noodhulp voor Oekraïne, bovenop de 1,2 miljard euro die al is goedgekeurd.

Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi (CD&V), die deze ochtend een telefonisch onderhoud had met Eurocommissaris Ylva Johannsson, vraagt "met aandrang" dat er een Europese coördinatie komt van de opvang van Oekraïeners. "We moeten onze buren uit Oekraïne bijstaan. Het is nu aan de EU om dat te coördineren. We moeten chaos vermijden. Zowel voor onze eigen asieldiensten als voor Oekraïners die bescherming zoeken." Concreet stelt de staatssecretaris voor om zowel Frontex als het Europees Asielagentschap in te schakelen. 

Mahdi acht de kans bovendien niet onbestaande dat er ook in België een verhoogde instroom komt omwille van het conflict in Oekraïne. "België zal binnen de EU de getroffen landen altijd steunen om goede opvang te garanderen. Wij moeten als één blok Europees verenigd zijn tegen de Russische agressie en elkaar als buren helpen."

AFP or licensors

Wat is Poetin van plan in Oekraïne? Hoe gaat dit verder? En wat zullen de gevolgen zijn voor ons?

Met luchtbombardementen op Oekraïne heeft Rusland de gevreesde invasie op zijn buurland ingezet. Het uiteindelijke doel van de Russische president Poetin lijkt een machtswissel te zijn in Kiev: een nieuwe, pro-Russische regering aan de macht brengen. Dat zegt VRT NWS-Ruslandkenner Jan Balliauw. Maar waar dit conflict concreet zal eindigen, is heel moeilijk te voorspellen. Wat wel zeker is, is dat ook wij de gevolgen ervan zullen voelen. “Hoe dan ook zal het iedereen pijn doen.”

Premier De Croo: “Een van de somberste momenten sinds de Tweede Wereldoorlog”

“De tijd van graduele sancties is voorbij.” Dat zegt premier Alexander De Croo (Open VLD) na afloop van het topoverleg over de Russische inval in Oekraïne.

“We beleven vandaag één van de somberste momenten sinds de Tweede Wereldoorlog”, aldus De Croo aan het parlement. “We zien een militair conflict op Europese bodem, aan de grenzen van de Europese Unie en het NAVO-grondgebied, en met een ongehoorde en ongeziene Russische agressie tegenover een onschuldig Oekraïne.”

De Croo trekt hard van leer tegen de Russische president Poetin. “De afgelopen maanden en jaren zijn vele dappere Russische burgers op straat  gekomen tegen de autocratie en kleptocratie van de Russische president. Zij werden hardhandig neergeslagen, vergiftigd en vermoord. Vandaag breidt Poetin zijn agressie uit naar 45 miljoen Oekraïners.”

Volgens De Croo richt Rusland zich momenteel enkel op Oekraïne. “Er is geen enkel element dat bevestigt dat Rusland ook NAVO-landen viseert. Dat neemt niet weg dat een aantal Europese landen zich wel degelijk bedreigd voelen, en we daarom artikel 4 van het NAVO-verdrag hebben ingeroepen.”

"Dat stelt dat we als bondgenootschap overleg plegen wanneer landen zich bedreigd voelen in hun territoriale integriteit, politieke onafhankelijkheid of veiligheid. Deze ochtend hebben de eerste consultaties plaatsgevonden, morgen overleggen we met de staats- en regeringsleiders van de 30 NAVO-landen.”

Later vandaag komt de Europese Raad in een bijzondere zitting samen om te beslissen over zwaardere sancties. “Het zwaarste sanctiepakket in de geschiedenis van de Unie”, aldus De Croo. “Doen we dit niet, dan zal Poetin niet stoppen nadat hij Oekraïne heeft onderworpen.”

De sancties situeren zich in diverse domeinen. “Ten eerste zijn er financiële sancties. We moeten Russische banken en staatsbedrijven afsnijden van de internationale geldmarkten.” Er moeten ook meer mensen uit de politieke en economische elite op de sanctielijst komen. “Verder moet het sanctiepakket zich ook focussen op technologie die Rusland nodig heeft om haar economie en militaire activiteiten draaiende te houden.”

De sancties hebben niet als doel de Russische bevolking te raken, maar moeten de druk opvoeren op het autocratische regime dat in het Kremlin zetelt, benadrukt de premier. “Wat er vandaag op het spel staat, is niets minder dan de vrede en veiligheid in Europa. We moeten elkaar de komende dagen en maanden stevig vasthouden in het Westen.”

Videospeler inladen...

Litouwen kondigt noodtoestand af

De Litouwse president Gitanas Nauseda heeft een decreet ondertekend waarmee hij de noodtoestand op het grondgebied van zijn land afkondigt.

Volgens de Litouwse eerste minister Ingrida Simonyte biedt de noodtoestand de kans aan de autoriteiten om snel te kunnen handelen bij infrastructurele zaken of dingen aangaande cyberveiligheid. Het decreet vergemakkelijkt ook het gebruik van staatsreserves en versterkt de grensbescherming.

De noodtoestand trad in voege om 13.00 uur lokale tijd (12.00 uur Belgische tijd) en duurt tot 10 maart.

Als voormalige Sovjetrepubliek en huidig lid van de Europese Unie en de Navo heeft Litouwen grenzen met Rusland en Wit-Rusland. Na de annexatie van de Krim in 2014 besloot de Navo om in Polen en de Baltische Staten internationale bataljons te stationeren. Die werden recent versterkt.

Britse premier Johnson belooft "massale" sancties tegen Rusland

De Britse premier Boris Johnson heeft gewaarschuwd dat het Westen "massale" sancties zal opleggen tegen Rusland. Hij noemde de Russische president Poetin daarnaast een "dictator".

Later op de dag is Johnson van plan sancties in het parlement voor te stellen. De vorige Britse maatregelen tegen vijf Russische banken en drie vertrouwelingen van Poetin kregen veel kritiek omdat ze te laks zouden zijn.

"Diplomatiek, politiek, economisch en uiteindelijk militair moet deze gruwelijke en barbaarse onderneming van Poetin op een mislukking uitdraaien", zei de Britse premier in een televisietoespraak tot de Britten. De aanval op Oekraïne is "een aanval op de democratie en de vrijheid in Oost-Europa en de hele wereld". Johnson liet ook doorschemeren dat Groot-Brittannië meer wapens aan Oekraïne zou kunnen leveren.

IN KAART - Zo evolueerde de voorbije uren de militaire operatie van Rusland in Oekraïne

Buitenlandjournalist Bert De Vroey geeft in het Journaal van 13 uur duiding bij de militaire operatie die zich de afgelopen ochtend en voormiddag heeft ontplooid in Oekraïne:

Videospeler inladen...

BEKIJK - Ook onze tv-ploeg ondervindt uittocht uit Oekraïne

Veel Oekraïners proberen in allerijl het land te ontvluchten. Beelden tonen al sinds vanochtend hoe wegen volgepakt zijn met auto's en de wachtrijen aan tankstations oplopen.

Ook VRT-journalist Marijn Trio is momenteel vanuit Oost-Oekraïne op weg naar veiliger gebied. "Er gaan opvallend veel auto's richting het westen", vertelt hij vanuit de wagen:

Videospeler inladen...

Kremlin: "Poetin bepaalt tijdschema van operatie"

De Russische president Vladimir Poetin zal bepalen hoe lang de "militaire operatie van Rusland" in Oekraïne zal duren. Dat heeft Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov verklaard.

Het doel van de invasie is het land te demilitariseren en de "nazi's" uit te schakelen die zich volgens Poetin in het land bevinden. "Beide vormen een bedreiging voor ons land en ons volk", aldus Peskov. De operatie zal zo lang duren als nodig is, afhankelijk van de "resultaten" en de "relevantie" ervan, voegde het Kremlin eraan toe.

Navo kondigt bijkomende stappen aan

De staatshoofden en regeringsleiders van de Navo-lidstaten houden vrijdag een virtuele top over de Russische aanval op Oekraïne. Dat heeft secretaris-generaal Jens Stoltenberg bevestigd op een persconferentie. Stoltenberg kondigde ook een verdere versterking van de militaire aanwezigheid van de alliantie in Oost-Europese lidstaten aan.

"We hebben morgen een videoconferentietop belegd om de weg voorwaarts te bespreken" en "we hebben onze defensieplannen geactiveerd om onze militaire bevelhebbers meer bevoegdheid te geven om troepen te verplaatsen en te ontplooien waar dat nodig zou zijn", zei Stoltenberg na een bijeenkomst van de Noord-Atlantische Raad. "We verhogen de aanwezigheid van Navo-troepen in het oostelijke deel van de Alliantie", voegde hij toe.  

De Noord-Atlantische Raad, het politieke bestuursorgaan van de Navo, was vanochtend bijeengekomen. Verscheidene lidstaten uit Oost-Europa hadden gevraagd om consultaties in het kader van artikel 4 van het Navo-verdrag, dat stelt dat de lidstaten overleg zullen plegen wanneer één van hen meent dat de territoriale integriteit, politieke onafhankelijkheid of veiligheid van een van de lidstaten wordt bedreigd. 

Oekraïne is geen lidstaat van de Navo, maar grenst aan verscheidene lidstaten. Stoltenberg beklemtoonde dat de Navo de voorbije weken zijn militaire aanwezigheid in het oosten van het bondgenootschap al aanzienlijk heeft opgevoerd. Ook de bijkomende versterkingen zijn volgens de Noor strikt van "preventieve" en "defensieve" aard. "We hebben geen plannen om Navo-troepen naar Oekraïne te sturen", benadrukte hij.

Onze experten beantwoorden jouw vragen in #steljevraag

Sinds het Russisch leger vanochtend Oekraïne is binnengevallen, volgen de nieuwsbericht elkaar in een razendsnel tempo op. 

Buitenlandjournalist Bert De Vroey en financieel expert Steven Rombaut beantwoorden in #steljevraag een hele rist aan vragen over de escalerende situatie die jullie ons hebben voorgelegd. We plukken er enkele uit:

Hoe zullen we dit conflict in onze portefeuille voelen?

Videospeler inladen...

Wat is nu het echte doel van Rusland, waarom doen ze dit?

Videospeler inladen...

Moeten we vrezen dat er ook over de Oekraïense grenzen heen oorlog zal worden gevoerd?

Videospeler inladen...

Bekijk hier de volledige #steljevraag waarin we jullie meest prangende vragen voorleggen aan onze experten:

Videospeler inladen...

Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi: "Weer alle Russen uit EU"

Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi (CD&V) wil een inreisverbod voor Russen. Bij voorkeur gebeurt die visumsanctie op Europees niveau, aldus Mahdi. 

“De Russische agressie is onaanvaardbaar. Ik ben van mening dat we op tafel moeten leggen, wat zou betekenen dat verschillende personen vanuit Rusland niet langer naar Europa en dus naar België zouden kunnen komen.”

Oekraïne en Moldavië sluiten luchtruim, ook Wit-Rusland en Rusland leggen luchtverkeer deels stil

Moldavië heeft vanaf 12 uur lokale tijd (11 uur bij ons) het luchtruim gesloten. Ook in Wit-Rusland is sinds 12 uur lokale tijd (10 uur bij ons) het luchtverkeer deels stilgelegd. 

De Moldavische vicepremier Andrei Spinu verklaarde de beslissing door te verwijzen naar "de situatie in de regio". Het Wit-Russische ministerie van Defensie sluit het luchtruim in het zuiden van het land om "het veilig gebruik van het luchtruim" te waarborgen.

Eerder maakte Rusland al bekend dat ze tot 2 maart meer dan 10 luchthavens in het zuiden van het land en op de Krim sluiten. Het gaat onder meer over de luchthavens van Rostov, Krasnodar, Koersk, Voronezj en Simferopol. Reizigers worden "met klem" aangeraden om niet naar de luchthavens te gaan. In Sotsji, aan de Zwarte Zee, vinden wel nog vluchten plaats.

De Duitse luchtvaartmaatschappij Lufthansa kondigde eerder op de dag aan alle vluchten naar Oekraïne op te schorten. Er was donderdagavond een vlucht van Frankfurt naar Lviv gepland. Begin deze week schrapte het moederbedrijf van Brussels Airlines ook al de vluchten naar Kiev en Odessa. In Londen werden de luchtvaartmaatschappijen ook opgeroepen om het Oekraïense luchtruim te vermijden. 

Het luchtruim boven Oekraïne is sinds vanochtend vroeg afgesloten. Op onderstaande foto is te zien hoe momenteel niemandsland heerst boven Oekraïne:

bron: Flight Tracker

Buitenlandse Zaken opent callcenter voor mensen met familie in Oekraïne

Naar aanleiding van de recente gebeurtenissen in Oekraïne heeft Buitenlandse Zaken beslist om zijn callcenter te openen. Mensen met Belgische familie of verwanten in Oekraïne kunnen terecht op het nummer 02/501.40.00.

Woensdag luidde het dat er zich nog zo'n 223 Belgen en hun naaste familie in het land zouden bevinden. Minister van Buitenlandse Zaken Sophie Wilmès riep de Belgen op om het land te verlaten, omdat evacuatie niet gegarandeerd kan worden, luidde het toen.

Vredesorganisaties veroordelen “Russische militaire agressie tegen Oekraïne”

Vrede vzw, Pax Christi Vlaanderen, Amnesty International en de Leuvense Vredesbeweging veroordelen de Russische militaire agressie tegen Oekraïne. 

“Er is geen enkele rechtvaardiging voor oorlog. De bombardementen moeten onmiddellijk stoppen”, klinkt het bij Vrede vzw. “Wat nodig is, is een alomvattend staakt-het-vuren, de terugtrekking van alle troepen en een terugkeer naar de onderhandelingstafel.” Westerse politieke reacties moeten volgens de vredesorganisatie gericht zijn op de-escalatie, het hervatten van de besprekingen, en het vermijden van verdere haat en confrontatie. “Sancties die de burgerbevolking treffen, wijzen we af.” Vrede vzw waarschuwt dat een nog verdere escalatie van de oorlog en het opdrijven van de wederzijdse spanningen tussen kernwapenmachten gevaarlijke consequenties kan hebben.

Ook Pax Christi Vlaanderen veroordeelt de aanval scherp. “Dit is een flagrante schending van het internationaal recht. Wij betreuren de doden en gewonden die op deze korte tijd al zijn gevallen. Niet alleen in de huidige confrontatie, maar ook die van de voorbije 8 jaar. Volgens de Verenigde Naties zijn er tot 30 september 2021 3.393 burgers omgekomen en circa 10.000 strijders.”

De Leuvense Vredesbeweging voelt mee met alle slachtoffers van geweld en de gevolgen van militair optreden en boycots die de burgerbevolking treffen. “Hoe veilig moeten we ons als Belgen voelen door dit gewapende conflict?”, vragen ze zich ook af. “Kunnen we ons veilig voelen als lid van de NAVO? Niets is minder waar. Twee kernwapenstaten, de VS en Rusland staan met messen tegenover elkaar. VS kernwapens staan klaar in Kleine Brogel.”

Amnesty International roept dan weer op tot strikte naleving van de mensenrechten en het internationaal humanitair recht. “Burgerlevens, huizen en infrastructuur moeten worden beschermd, willekeurige aanvallen en het gebruik van verboden wapens zoals clustermunitie mogen niet plaatsvinden.” Amnesty International zal de situatie naar eigen zeggen nauwlettend in de gaten houden om schendingen van het internationaal recht door alle partijen aan de kaak te stellen.

Adviseur Oekraïense president: "Meer dan 40 soldaten en tiental burgers gedood in Oekraïne"

In Oekraïne zijn minstens 40 soldaten en een tiental burgers gedood tijdens de eerste uren van de invasie van Rusland. Dat kondigde een raadgever van de Oekraïense president Volodimir Zelenski aan. Nog eens tientallen militairen zouden gewond zijn geraakt.

Oekraïne claimt dat het tot nu toe vijftig Russische militairen heeft gedood in de omgeving van Loehansk. Zes Russische vliegtuigen zouden zijn neergehaald en in de buurt van Charkov zouden vier Russische tanks zijn verwoest. Rusland ontkent die berichten.

Meest gelezen