"Tape op ramen voor explosies" en "vol bad voor als water afgesloten wordt": zo reageren Belgen in Oekraïne op oorlog 

Jacobs, Polyanskiy en Derynck zijn drie Vlamingen die in Oekraïne wonen. Gisterenochtend zijn ze opgeschrikt door bombardementen. "Ik hoor overal explosies", getuigde Paul Jacobs in "Start je dag" op Radio 2. Hij woont in Dnipro, dat is 200 kilometer van de oostelijke Donbas-regio. "De oorlog is begonnen."

Jacobs kan niet weg uit Oekraïne. "Ik kan niet veel doen, het luchtruim is gesloten, het zal moeilijk zijn om te vluchten. Ik heb de boodschap gekregen van de ambassade om zo snel mogelijk Dnipro te verlaten, maar dat is niet mogelijk", vertelde hij.

Verder in het westen van het land woont Hardwin Derynck samen met zijn Oekraïense vrouw en twee dochters. Ternopil ligt op zo'n 200 kilometer van de Poolse grens. Hij probeert het land te verlaten. "Sorry dat ik een beetje in paniek ben", zegt hij in "Spits". "Ik ben spullen aan het verzamelen om naar België te komen. We zijn vannacht bezig geweest met diesel en benzine inslaan. We proberen ook geld af te halen, maar daar staan limieten op. We kunnen 100 euro per dag afhalen. Iedereen staat aan de bank."

Derynck ziet de mensen in zijn omgeving in paniek slaan. "Ze barricaderen hun ramen, gaan naar de bank voor hun geld en slaan voedsel in. Dit heb ik nog nooit gezien." Ook zijn kinderen stellen zich vragen. "Ze vragen of we onze valiezen pakken om op vakantie te gaan. Moet ik dan zeggen tegen mijn dochter van vijf jaar dat we onze valiezen pakken omdat de kogels rond onze kop vliegen? We weten gewoon totaal niet wat er zal gebeuren."

"Mijn gezin is hier, mijn leven is hier", zegt hij als we hem vragen waarom hij eerder niet besloot te vertrekken. "Ik heb een melkveebedrijf, ik kan mijn koeien toch niet zomaar achterlaten." Toch zet hij nu die stap. "Ik ben bang wat ons te wachten staat, ik ben bang dat we te laat zijn. Ik heb ook geweren in de auto liggen, je moet iets doen."

De Antwerpse Vlad Polyanskiy blijft er rustiger onder. "Het is altijd belangrijk om kalm te blijven", vertelt hij op MNM. Polyanskiy woont in de hoofdstad Kiev. “Er komt momenteel veel valse informatie op ons af. Die wordt gelanceerd om paniek te zaaien. We proberen het hoofd koel te houden. Dat is ook waar onze president toe oproept. We moeten binnenblijven. Scholen en werk zijn gesloten.”

Hij schetst de situatie: "er zijn een paar bommen geworpen naar de luchthaven, er zijn een paar bommen geworpen bij een vriend van mij die hier 30 minuten verder woont, er zijn hier 15 minuten verder twee helikopters neergehaald, er zijn straaljagers net voorbij gevlogen".

Zelf had hij nooit verwacht dat Rusland zou overgaan tot een aanval, laat staan dat ook de hoofdstad aangevallen zou worden. "Dit is te gek voor woorden. Maar langs de andere kant, acht jaar geleden was Oekraïne niet voorbereid. Vandaag weten we wie de vijand is. Rusland zal massaal verlies lijden: tanken kapot, vliegtuigen kapot, helikopters kapot." 

Polyanskiy zegt dan ook niet bang te zijn. “Maar ik bereid me wel voor op het ergste. We hebben een kaart gekregen waar alle schuilkelders opstaan en ook de metro’s zijn open voor mensen om te gaan schuilen. Verder blijf ik hopen op het beste.”

Polyanski vertelt ook in "Laat" over de situatie in Oekraïne: "Mensen zijn klaar voor alles. Om te vertrekken, om te vluchten, om in bunkers te schuilen." Vlaming Tom Murrath, Nederlander Bas Schuileng en zijn vrouw Halyna Yerko treden hem daarin bij. Murrath probeert een bus te vinden naar Polen, terwijl Schuileng en zijn vrouw zich thuis voorbereiden op het ergste: "We hebben de badkuip vol met water gevuld voor als het water stopt met werken. We hebben tape op de ramen gedaan voor als er explosies zijn."

Maar ook in Rusland wonen Belgen en Nederlanders. Zij vertellen in de video hieronder hoe Russen reageren op de invasie van Oekraïne. "Ik denk dat Jan-met-de-pet hier, momenteel afwacht. Voor hen is het vooral belangrijk in welke mate het leven al dan niet duurder zal worden of moeilijker door de (zeer waarschijnlijk) zware sancties die er nog zullen komen", vertelt Edwin Derde. Hij woont al drie jaar in Sint-Petersburg. Jeroen Ketting woont al 28 jaar in Moskou en zegt dat alle handel tussen Europa en Rusland op één dag tijd tot stilstand lijkt te komen: