Blog - Rusland gebruikt zoals verwacht veto tegen VN-resolutie, president Zelenski verwacht grote aanval op Kiev

Hongarije wil gastheer zijn voor vredesberaad tussen Rusland en Oekraïne. De regeringen in Moskou en Kiev ontvingen een uitnodiging. Het aanbod wordt door beide partijen bekeken, meldt Boedapest.

Rusland had aanvankelijk Minsk voorgesteld, de hoofdstad van bondgenoot Wit-Rusland. Oekraïne gaf de voorkeur aan onderhandelingen in de Poolse hoofdstad Warschau.

De Russen lieten daarna weten dat Kiev had voorgesteld morgen terug te komen op het Russische aanbod voor overleg. Een woordvoerder van de Oekraïense president Zelenski bevestigde later dat de twee landen praten over plaats en tijd voor overleg.

Volgens burgerrechtenactivisten zijn in verschillende Russische steden ongeveer 90 mensen gearresteerd tijdens manifestaties tegen de inval van Rusland in buurland Oekraïne De protestbeweging lijkt wel kleiner dan gisteren, toen in totaal meer dan 1.700 mensen in meer dan 40 steden werden gearresteerd.

De Russische autoriteiten dringen er bij de mensen op aan niet deel te nemen aan de verboden bijeenkomsten. Demonstraties zijn niet toegestaan in Rusland, onder het voorwendsel van het gevaar om besmet te geraken met corona..

De sancties die de Europese Unie hebben afgekondigd tegen Rusland zijn "een solide pakket dat beantwoordt aan onze doelstellingen, namelijk de verantwoordelijken voor deze ongeprovoceerde, illegale inval in Oekraïne te treffen en het regime in Moskou economisch te isoleren". Dat heeft minister van Buitenlandse Zaken Sophie Wilmès (MR) gezegd na de Europese ministerraad met de ministers van Buitenlandse Zaken.

Eerder raakte bekend dat de buitenlandministers een tweede sanctiepakket hebben aangenomen, gericht tegen financiële instellingen, bepaalde exportproducten in de energiesector, transport en goederen voor tweeërlei gebruik. Ze omvatten ook visumbeperkingen en individuele sancties, aldus Wilmès.

België had gevraagd om president Vladimir Poetin en minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov op te nemen in de sanctielijst, en dat is ook gebeurd. "Het punt hier is te wijzen op een volledige verantwoordelijkheid voor de agressie", aldus Wilmès, die toevoegt dat België van mening is dat de sancties nog verder versterkt kunnen worden.

De EU-ministers hadden via videoconferentie ook contact met hun Oekraïense collega Dmitro Kuleba. Tijdens de bilaterale ontmoeting die daarop volgde verzekerde Wilmès haar collega van "de steun van België, van onze solidariteit met het lijdende Oekraïense volk, maar ook van onze bereidheid om op elk moment onze capaciteit te evalueren om aan hun noden te voldoen".

De Raad heeft ook bekeken hoe Rusland economisch verder geïsoleerd kan worden op multilateraal niveau. België was mede-indiener van een resolutie in de Verenigde Naties waarin de Raad beslist dat Rusland zich onmiddellijk en onvoorwaardelijk moet terugtrekken.

"Het is tijd een oproep te doen aan onze partners en vrienden over de hele wereld om in alle denkbare fora maximale druk op Rusland uit te oefenen om de ontoelaatbare agressie te staken en zich terug te trekken. Wat vandaag in Oekraïne gebeurt, kan morgen in een ander deel van de wereld gebeuren", besluit Wilmès.

De Oekraïense regering heeft het Internationaal Monetair Fonds (IMF) gevraagd om noodfinanciering. Dat meldt IMF-topvrouw Kristalina Georgieva.

"We onderzoeken alle opties voor aanvullende financiële steun", ook in het kader van het hulppakket van 2,2 miljard dollar dat tegen juni zou worden uitgerold, en "de autoriteiten hebben het IMF eveneens om een noodfinanciering gevraagd", aldus Georgieva.

De Europese ministers van Energie zullen maandag een "spoedvergadering" houden, meldt de woordvoerder van de Europese Raad. Aanleiding in de inval van Rusland in Oekraïne, die de vrees voor stijgende gas- en energieprijzen doet toenemen.

De ministers zullen focussen op de gevolgen van het conflict voor de energiebevoorrading in Europa. De EU is namelijk erg afhankelijk van Rusland voor bijvoorbeeld de aardgasvoorziening.

Paus Franciscus is vandaag naar de Russische ambassade bij de Heilige Stoel getrokken om zijn bezorgdheid over de oorlog in Oekraïne over te brengen. Dat is zeer ongewoon. Normaal laat de paus de Russische ambassadeur bij hem langskomen.

Dat de paus zelf naar de ambassadeur trekt moet als sterk signaal richting Rusland gezien worden. Volgens het Vaticaan heeft een andere paus dit nog nooit gedaan. Eerders hadden de leiders van de Russische en Oekraïense orthodoxe kerk al opgeroepen om het geweld te staken.

Archieffoto van de paus met Poetin:

De paus had zich eerder ook al uitgesproken tegen oorlog en geweld op Twitter. Ongewoon had hij zijn boodschap ook in het Russisch verspreid.

Heel wat mensen proberen weg te vluchten uit Oekraïne, onder wie ook Vlaming Tom Murrath. Hij woont en werkt in Oekraïne, maar zat tot voor kort vast in hoofdstad Kiev. Nu zit hij op een bus op weg naar de Poolse grens.

Lees hier zijn verhaal:

Hans Jaap Melissen is oorlogsverslaggever en is in Kiev. "Mensen vrezen een grote aanval vannacht, maar niemand weet echt wat er deze nacht gaat gebeuren", zegt hij in "Terzake". "Mensen zijn uitgeput van al enkele nachten niet te slapen."

De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft met zijn Amerikaanse ambtgenoot Joe Biden gesproken over sancties tegen Moskou en "concrete hulp" voor de strijdkrachten van Kiev, die een invasie van Rusland het hoofd moeten bieden.

"De verstrenging van de sancties, concrete defensiebijstand en een anti-oorlogscoalitie zijn net besproken met Joe Biden", zo schreef Zelenski op Twitter. Hij voegde eraan toe dat hij dankbaar was voor de Amerikaanse steun voor zijn land.

Na de verrassing van de snelle en grootschalige aanval begint nu ook het besef te komen dat gewone burgers binnenkort misschien de wapens zullen moeten opnemen. Ook Vlaming Vlad Polyanski overweegt dat: "Wat ga je doen als er iemand komt en zegt uw thuis is nu mijn huis?"

De Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) zal het Russische toetredingsproces stopzetten en haar kantoor in Moskou sluiten als reactie op de Russische invasie in Oekraïne. Dat meldt de internationale organisatie.

"De OESO blijft solidair met het Oekraïense volk", aldus de organisatie in een verklaring, waarin de grootschalige agressie van Rusland tegen Oekraïne "in de sterkst mogelijke bewoordingen" wordt veroordeeld. 

De OESO had het toetredingsproces van Rusland in 2014 al tijdelijk stopgezet na de Russische bezetting van het schiereiland de Krim, maar het proces is nu definitief opgeschort.

De inval van Rusland in Oekraïne heeft grote gevolgen voor de sportwereld. Niet alleen de Europese voetbalbond UEFA moet harde beslissingen nemen, ook in andere sporten zullen de komende dagen, weken en maanden knopen doorgehakt moeten worden.

VRT-journalist Inge Vrancken staat aan de grens tussen Polen en Oekraïne en merkt dat de Polen vluchtelingen met open armen ontvangen. "Ze voelen zich met elkaar verbonden. Polen is bereid om nog eens een miljoen mensen op te vangen."

VRT-journalist Marijn Trio geeft een stand van zaken vanuit Oekraïne.

Het Russische leger neemt de Oekraïense hoofdstad Kiev in het vizier, maar raakt voorlopig niet verder dan de buitenwijken.

Een ferry brengt vluchtelingen uit Oekraïne naar Roemenië. Veel meer volk op de boot dan anders, vertelt de kapitein van de ferry.

De Russische mediawaakhond Roskomnadzor heeft aangekondigd dat de toegang tot Facebook in Rusland "beperkt" wordt. Tegelijkertijd beschuldigt Roskomnadzor het Amerikaanse sociale netwerk ervan Russische media te censureren en de mensenrechten van Russische burgers te schenden.

"Vanaf 25 februari neemt Roskomnadzor maatregelen om de toegang tot Facebook te beperken," zo klinkt het. De aard van de beperkingen wordt niet gespecifieerd.

Flanders Investment and Trade (FIT) schat dat de impact van de EU-sancties op de Vlaamse bedrijven kan oplopen tot enkele tientallen miljoenen euro's. Al sinds de Russische inname van de Krim, in 2014, lopen er Europese sancties op export naar Rusland, maar die werden donderdag nog aangescherpt.

Concreet gaat het dan om verdere beperkingen op de export van zogenaamde "dual use"-producten, die zowel voor civiele als militaire doeleinden gebruikt kunnen worden.

Rode Kruis Vlaanderen heeft een rekening geopend voor humanitaire hulp in het door oorlog geteisterde Oekraïne en omliggende landen. Het Rode Kruis zal het geld op de rekening gebruiken voor directe humanitaire hulp aan de slachtoffers van het conflict. "We zullen het geld besteden waar de nood het hoogst is", klinkt het.

Zelf is Rode Kruis Vlaanderen op dit ogenblik niet actief in de regio. Al kan daar verandering in komen als er een vraag om hulp zou komen. Wel staat het in contact met het Internationale Rode Kruis en de lokale Rode Kruis-organisaties. Het Oekraïense Rode Kruis heeft 3.000 vrijwilligers en 550 beroepskrachten. Daarnaast zijn er ook hulpverleners namens het Internationale Rode Kruis in Oekraïne aanwezig om het lokale Rode Kruis te ondersteunen. 

Wie wil helpen, kan een bedrag storten op rekeningnummer 53 0000 0000 5353 met vermelding "Oekraïne". Meer info op www.rodekruis.be.

Andrej Roebljov doet het goed op het ATP-toernooi in Dubai. De Russische nummer 7 van de wereld bemachtigt na 3 sets een finaleticket, maar dat is slechts bijzaak. Meteen na de wedstrijd zet Roebljov niet zijn handtekening, maar een belangrijke boodschap op de camera.

Er is gisteren gevochten rond de gewezen kerncentrale van Tsjernobyl. Of de centrale beschadigd is, is niet duidelijk. "We zien een verhoging van de metingen", legt Klaas van der Meer radiologisch expert bij het Belgisch nucleair onderzoekscentrum SCK CEN in Mol uit in "De wereld vandaag" op Radio 1.

"Voor zover we op dit moment kunnen inschatten, is er voor de volksgezondheid zeker geen direct risico", gaat hij voort. "We volgen dat wel nog verder op." De Oekraïense wetenschappers die normaal ter plaatse de situatie opvolgen, zijn gevlucht. De meetketens bij de centrale zijn wel nog steeds verbonden met het internet, waardoor de waarden opgevolgd kunnen worden.

Meer dan 50.000 mensen zijn Oekraïne de laatste 48 uur ontvlucht. Dat zegt Filippo Grandi, hoofd van de VN-vluchtelingenorganisatie. "De meerderheid vluchtte naar Polen en Moldavië, en vele anderen zijn nog op weg naar de grenzen", schreef Grandi in een tweet. 

De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA blijft voorlopig gewoon samenwerken met al haar internationale partners, inclusief de Russische ruimtevaartorganisatie Roscosmos. Dat laat NASA weten in een statement naar aanleiding van de aangekondigde sancties van de Verenigde Staten tegen Rusland.

Dmitry Rogozin, het hoofd van Roscosmos, had gewaarschuwd dat de economische sancties ook de werkzaamheden in het internationaal ruimtestation ISS kunnen treffen. Daar verblijven op dit moment vier Amerikaanse astronauten, twee kosmonauten en één Europese astronaut.

“Willen jullie onze samenwerking in het ISS vernietigen”, vroeg Rogozin zich af. “Wie zal in dat geval vermijden dat het ISS ongecontroleerd van baan begint te veranderen en neerstort op de VS of Europa? (…) De risico’s zijn voor jullie”, waarschuwde Rogozin. 

Maar NASA laat nu weten dat de sancties geen invloed zullen hebben op de samenwerkingen in het ISS. “Er zijn geen wijzigingen gepland in de ondersteuning van lopende missies en operaties.”

Voormalig wereldkampioen boksen Vitali Klitsjko (50) neemt nu de handschoen op tegen Vladimir Poetin. Als burgemeester van oorlogszone Kiev gaat de opperpatriot voorop in de strijd.

“Ik heb geen andere keuze… Ik zal vechten": in een interview met het Engelse ITV liet Vitali Klitsjko er geen twijfel over bestaan. Als het straks onvermijdbaar is, trekt hij samen met broer Wladimir zelf de straten van de hoofdstad in om zijn land te verdedigen.

Lees meer op sporza.be

Vicepremier en minister van Buitenlandse Zaken Sophie Wilmès (MR) wil dat Defensie een lijst opmaakt van de wapens die België naar Oekraïne zou kunnen sturen. “We moeten meer doen, ook op het vlak van militair materieel. Dat is mijn overtuiging”, zei Wilmès aan VTM Nieuws. “We onderzoeken dit op het niveau van de kern.

Eergisteren heeft de Nationale Veiligheidsraad beslist dat ons land militair beschermingsmaterieel naar Oekraïne stuurt, maar geen wapens. Wilmès wil dat de regering dit herbekijkt. “Ik weet nog niet welke wapens”, aldus Wilmès. “We hebben aan Defensie gevraagd wat beschikbaar is. Hopelijk krijgen we zo snel als mogelijk de resultaten van dit onderzoek.”

“Het Islamitische Emiraat van Afghanistan volgt de situatie in Oekraïne op de voet en drukt zijn bezorgdheid uit over de mogelijkheid dat er burgerslachtoffers vallen”, dat zegt de woordvoerder van het Afghaanse ministerie voor Buitenlandse Zaken Abdul Qahar Balkhi. 

“Het Islamitische Emiraat roept beide partijen op tot kalmte. Iedereen moeten afzien van het innemen van standpunten die het geweld nog kunnen doen toenemen”, schrijft hij in een verklaring op Twitter. 

Balkhi roept Rusland en Oekraïne op om het conflict vredevol op te lossen, "in lijn met de buitenlandse politiek van het Islamitische Emiraat van Afghanistan." Hij vraagt hen ook om er voor te zorgen dat Afghaanse studenten en migranten in Oekraïne veilig blijven tijdens het conflict .

De Raad van Europa schorst Rusland als lid van de organisatie. Dat heeft de Raad vanmiddag beslist. De Raad van Europa werd na de Tweede Wereldoorlog opgericht om de mensenrechten en de rechtsstaat op het hele continent te beschermen. Het staat los van de Europese Unie.

Op dit moment bekleedt Italië het voorzitterschap van de Raad. "Rusland schorsen als lid is een noodzakelijke maatregel in het licht van de onaanvaardbare militaire agressie tegen Oekraïne" , aldus de Italiaanse minister van Buitenlandse Zaken Luigi Di Maio.

De beslissing heeft geen betrekking op het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM), de gerechtelijke tak van de Raad van Europa. Het Hof zal  bescherming blijven bieden aan Russische burgers, zegt de internationale organisatie in een persbericht.

"De laatste uren nemen het aantal explosies dat we horen in Kiev toe en dat baart de mensen hier zorgen", vertelt oorlogsverslaggever Hans Jaap Melissen die op dit moment in Kiev is. "Het is vrij stil op straat, mensen komen enkel buiten voor het broodnodige zoals naar de supermarkt gaan."

"Zelf heb ik enkel nog maar Oekraïense militairen gezien", zegt Melissen, "het Rode Kruis heeft ondertussen wel een post opgericht in een wijk in Kiev waar Russische tanks zouden gezien zijn. Het lijkt erop dat men aan het verkennen is en dat er nog niet heel hard slag geleverd wordt." 

"De geluiden die we nu horen, lijken op die van stevige artillerie die vaste locaties viseren", getuigt Melissen. "Dat wordt vaak gedaan om een groter grondoffensief in te luiden, zodat je bijvoorbeeld makkelijker binnen kan rijden. Het zou dus wel eens een hele spannende nacht kunnen worden hier in Kiev."

Na de Russische invasie in Oekraïne vragen de omroepen van negen landen om Rusland uit te sluiten van het komende Eurovisiesongfestival in mei in Turijn. Daarmee volgen ze een oproep van de Oekraïense nationale omroep. Eerder had de European Broadcasting Union EBU nog gezegd dat Rusland welkom bleef, omdat muziek losstaat van politiek. De Belgische omroepen VRT en RTBF hebben nog geen standpunt ingenomen. 

Vlaams minister van Landbouw Hilde Crevits (CD&V) en staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi (CD&V) hebben beslist om de arbeidskaarten van Oekraïense seizoensarbeiders te verlengen van 90 naar 100 dagen. Meer kan voorlopig niet. 

Daarom roept Crevits haar federale collega van Werk Pierre-Yves Dermagne (PS) op om het wettelijke plafond van 100 dagen op te trekken. Momenteel verblijven er 458 Oekraïense seizoenarbeiders in Vlaanderen. Seizoenarbeiders die hier komen werken, moeten een arbeidskaart aanvragen. Die is normaal geldig voor de duur van de oogst.

Nog steeds proberen duizenden mensen tegelijk de Oekraïense hoofdstad Kiev te ontvluchten. Een grote massa volk probeerde vanmiddag de trein te nemen naar Lviv. Om de mensen uit elkaar te drijven lossen militairen meerdere keren schoten, er ontstond paniek.

In Antwerpen, aan het Russisch consulaat, betogen op dit moment een tweehonderdtal mensen tegen de Russische inval in Oekraïne. Ze vragen het westen en de Navo om Oekraïne te beschermen. De actievoerders zingen Oekraïense liederen en  roepen anti-Russische slogans. De betoging verloopt vreedzaam, de politie heeft wel de straat afgesloten voor het verkeer.

In het kader van haar nieuwe sanctiepakket naar aanleiding van de Russische inval in Oekraïne, gaat de Europese Unie ook maatregelen nemen tegen de Russische president Vladimir Poetin en zijn minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov. Volgens verschillende media, waaronder The Financial Times en The New York Times, zullen hun Europese tegoeden bevroren worden. De Luxemburgse minister van Buitenlandse Zaken Jean Asselborn bevestigt het nieuws.

De Europese staatshoofden en regeringsleiders kwamen gisterenavond overeen om nieuwe sancties te treffen tegen Rusland. Op een extra vergadering van de ministers van Buitenlandse Zaken worden die sancties vandaag gedetailleerd. In de loop van de avond moeten ze in het Publicatieblad van de EU verschijnen, waarna ze formeel van kracht zullen zijn.

President Poetin en buitenlandminister Lavrov zouden nu dus ook zelf gesanctioneerd worden. Normaal gezien kiest de EU bij zulke maatregelen tegen personen voor de bevriezing van alle tegoeden die zich in Europa bevinden en voor een inreisverbod, maar Poetin en Lavrov zouden nog steeds de EU binnen mogen. Daarmee zou de EU het signaal willen geven dat het de deur voor diplomatie openhoudt, al was het maar symbolisch.

Voor de start van de vergadering van de Europese buitenlandministers bevestigde de Luxemburgse minister Jean Asselborn het nieuws. "We gaan daarover nog een discussie voeren, maar ik denk wel dat we over de "assets" van Poetin, en van Lavrov, een consensus gaan vinden", knikte hij.

Dmitri Peskov, woordvoerder van het Kremlin, zegt dat Rusland bereid is om te praten met Oekraïne. Dat meldt het officiële Russische persagentschap RIA Novosti. Eerder vandaag had Oekraïens president Volodimir Zelenski Poetin uitgenodigd om rond de onderhandelingstafel te gaan zitten en de Russische president zou daar positief op gereageerd hebben.

"Ik wil me nogmaals richten tot de president van de Russische Federatie", zei Zelenski vanmiddag in een videotoespraak "Er wordt gevochten op het hele grondgebied van Oekraïne. Laten we aan de onderhandelingstafel gaan zitten om het verlies van levens te stoppen."

Poetin zou volgens Peskov bereid zijn om een delegatie van de Russische ministeries van Defensie en Buitenlandse Zaken naar de Wit-Russische hoofdstad Minsk te sturen voor gesprekken met Oekraïne.

Wat de voorwaarden zouden zijn voor de gesprekken is nog niet bekend. Eerder vandaag had Russisch buitenlandminister Lavrov wel al laten weten dat Rusland enkel bereid zou zijn om te onderhandelen als Oekraïne de wapens zou neerleggen.

Oekraïne heeft alarmerende stralingsniveaus gemeld in de omgeving van de verwoeste kerncentrale in Tsjernobyl die gisteren in Russische handen viel. "Vannacht stegen de indicatoren tot boven de controleniveaus", zei de Oekraïense adjunct-directeur voor de veiligheid van de kerncentrales, Aleksander Grigoratsj, aan het Franse persagentschap AFP. "Maar we kunnen dat niet verifiëren, aangezien al het personeel geëvacueerd werd."

Igor Konasjenkov, de woordvoerder van het Russische ministerie van Defensie, zegt dat er geen enkele reden tot ongerustheid is. In tegenstelling tot wat Oekraïne zegt blijft het personeel van de centrale de faciliteiten gewoon onderhouden, aldus de woordvoerder. Er is volgens hem ook geen sprake van afwijkende stralingsniveaus.

De vroegere kerncentrale wordt beveiligd "om te garanderen dat nationalistische groepen en andere terroristische organisaties de huidige situatie in het land niet kunnen gebruiken voor een nucleaire provocatie", zo klinkt het nog.

Premier Alexander De Croo (Open VLD) is niet te spreken over de manier waarop het Russische leger optreedt in Oekraïne. “De beelden die we zien vanuit Oekraïne katapulteren ons terug naar de Tweede Wereldoorlog, naar een moment waar burgers moeten schuilen in bunkers, waar burgers in metrostations schuilen en waar steden worden beschoten.

“Dit zijn ernstige schendingen van het internationaal recht”, aldus De Croo in een verklaring vanmiddag. “Hier worden onschuldige burgerlevens gewoon te grabbel gegooid.” Hij is tevreden dat de EU gisteren een nieuw sanctiepakket heeft goedgekeurd, maar het mag voor hem gerust wat meer zijn. 

“Het is nodig dat het net rond de machthebbers en de elite in Moskou zo veel mogelijk wordt gesloten. De Oekraïners hebben deze oorlog niet gewild, wij hebben deze oorlog niet gewild.” De Croo vindt dat de Russische president Vladimir Poetin zelf op een sanctielijst moet komen, omdat die volgens hem duidelijk verantwoordelijk is voor wat er gebeurt.

Het Russische ministerie van Defensie zegt dat Russische troepen een belangrijke luchthaven nabij Kiev hebben ingenomen. Dat meldt het Russische persagentschap Interfax. Het zou gaan om de luchthaven van Hostomel, een internationale vrachtluchthaven in de noordwestelijke buitenwijk van Kiev.

Gisteren werd de luchthaven van Hostomel ook al gebombardeerd door Rusland en zouden Russische troepen ze even onder controle gehad hebben, maar nu zou de luchthaven volledig in Russische handen zijn. Althans volgens de Russen zelf. 

Volgens Igor Konashenkov, de woordvoerder van het Russische ministerie van Defensie, werden tijdens de verovering van de luchthaven meer dan 200 speciale eenheden van het Oekraïense leger gedood. Aan Russische kant zouden geen slachtoffers gevallen zijn, zegt Konashenkov. Dat spreekt een eerder bericht van Oekraïense kant tegen waarbij gemeld werd dat Rusland bij de gevechten om de luchthaven zware verliezen leed. 

De verovering van de luchthaven werd nog niet officieel bevestigd door onafhankelijke bronnen.

De Grote Prijs Formule 1 in het Russische Sotsji wordt van de WK-kalender gehaald. Dat heeft de F1-organisatie beslist als reactie op de inval van Rusland in Oekraïne. "Het is onmogelijk de Russische GP in de huidige omstandigheden te organiseren", aldus autosportfederatie FIA.

Lees meer op sporza.be

Op dit moment probeert het Russische leger via verschillende richtingen op te rukken naar de Oekraïense hoofdstad, zowel vanuit het noorden als vanuit het oosten. Niet alles lukt, maar sommige troepen zouden Kiev ondertussen bereikt hebben en er zou ook al gevochten worden. "Vanmorgen was er sprake van gevechten in het regeringsdistrict, dat is écht in het centrum van Kiev", vertelt Jan Balliauw in "Het journaal". 

Volgens Balliauw is dit nog niet de grote aanval op Kiev, maar gaat het om verkennings- en sabotage-eenheden die moeten nagaan hoe sterk de Oekraïense defensielijnen zijn in Kiev. "Maar het feit dat ze zo snel konden oprukken, voorspelt natuurlijk niet veel goeds voor die verdediging mocht er een echte aanval komen."

De Russen proberen wel vanuit verschillende richtingen op te rukken naar Kiev, zowel vanuit het noorden als vanuit het oosten. Maar niet alles lukt. Gisteren hebben ze geprobeerd met een luchtlandingsoperatie de luchthaven van vliegtuigbouwer Antonov in te nemen, maar Oekraïne zegt dat die aanval is afgeslagen. Het was vermoedelijk de bedoeling om die luchthaven te gebruiken voor aanvoer van extra troepen die dan in Kiev ingezet konden worden.

VRT NWS-journalist Marijn Trio is op dit moment in de Oekraïense stad Oeman, zo'n 200 kilometer ten zuiden van Kiev. "Het is is hier relatief veilig, maar gisteren viel hier nog een raket neer in het centrum van de stad, waarbij iemand om het leven kwam. Op dit moment heerst er een schijnbare rust en die staat in fel contrast met de opmars van het Russische leger."

"Je voelt de nervositeit wel in de regio", vertelt Trio. "We zien veel bussen met Oekraïense militairen en dat wijst erop dat er nu algemeen gemobiliseerd wordt. Alle beschikbare manschappen worden opgeroepen en uitgestuurd naar waar het nodig is. Ook de leeftijdsgrens om in het leger toe te treden werd versoepeld zodat ook 60-plussers de wapens kunnen opnemen, als ze dat willen."

De president van Oekraïne verwijt de Europese leiders dat ze niet voldoende hard optreden tegen de Russische aanval in Oekraïne. "Europa reageert veel te traag, en dat terwijl  Russische tanks onze burgers aanvallen", zegt hij tijdens een persconferentie. 

"Na Wereldoorlog 2 zeiden jullie "nooit opnieuw," maar hier staan we nu en jullie doen niet genoeg om het geweld te stoppen", aldus Zelenski. Europa kan het geweld volgens de president nog stoppen, maar dan moet het "snel en kordaat handelen".

Zelenski roept de Europese burgers dan ook om te protesteren en hun leiders aan te zetten om krachtdadiger op te treden. Aan Poetin vraagt hij dan weer om samen met hem rond de onderhandelingstafel te komen zitten.

Volgens een medewerker van het Russische ministerie van Defensie zou het gaan om een Oekraïens gevechtsvliegtuig. Dat meldt hij aan het Russische staatspersbureau Tass. Volgens de medewerker werd het Oekraïense toestel geraakt door "eigen vuur" van het Oekraïense leger.

De mederwerker ontkent ook dat het Russische leger raketten heeft afgevuurd op de Oekraïense hoofdstad Kiev. De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Dmitro Koeleba had eerder op Twitter melding gemaakt van "vreselijke Russische raketaanvallen op Kiev". "De laatste keer dat onze hoofdstad zoiets heeft meegemaakt was in 1941, toen ze door Nazi-Duitsland werd aangevallen."  

Volgens Ravina Shamdasani, de woordvoerder van het departement mensenrechten van de Verenigde Naties, vielen in Oekraïne ondertussen al minstens 25 burgerslachtoffers. Meer dan 100 andere burgers zouden gewond geraakt zijn, door onder andere luchtaanvallen. "Maar waarschijnlijk onderschatten we de situatie nog", voegt ze eraan toe.

Nog volgens de Verenigde Naties zouden op dit moment meer dan 100.000 Oekraïners hun woningen hebben achtergelaten en op de vlucht zijn. Duizenden onder hen zouden ondertussen de grens overgestoken hebben in onder andere Polen, Roemenië en Moldavië. Het aantal vluchtelingen zou volgens de VN kunnen oplopen tot vijf miljoen mensen.

Rusland is bereid om onderhandelingen met Kiev aan te gaan, op voorwaarde dat Oekraïne "de wapens neerlegt". Dat heeft de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov op een persconferentie gezegd. 

"We zijn bereid om te onderhandelen, op gelijk welk moment, van zodra de Oekraïense strijdkrachten gehoor geven aan onze oproep om de wapens neer te leggen", aldus Lavrov, één dag nadat het Russische leger Oekraïne was binnengevallen.

Daarnaast maakte Lavrov ook duidelijk dat hij af wil van de huidige regering in Kiev. "Wij zien geen mogelijkheid om een regering als democratisch te erkennen die haar eigen volk onderdrukt en genocidale methoden gebruikt", zo wordt hij geciteerd door het Russische nieuwsagentschap Interfax. "Wij willen dat het Oekraïense volk onafhankelijk is en een regering heeft die de volledige diversiteit vertegenwoordigt." 

Lavrov stelde ook dat het niet de bedoeling is om Oekraïne te bezetten. "Het doel van de operatie is duidelijk: demilitarisering en denazificering", zo herhaalde hij een eerdere verklaring van president Vladimir Poetin.

Door de inval van Rusland in Oekraïne heeft de UEFA beslist om de finale van de Champions League te verplaatsen. Die zal niet gespeeld worden in Sint-Petersburg in Rusland maar wel in Parijs. Het Stade de France wordt nu het toneel voor de eindstrijd op 28 mei.

Lees meer bij onze collega's van Sporza:

Vlad Polyanskiy, een Vlaming die in Kiev woont, spreekt in VRT NWS Live van een "afschuwelijke nacht". "Ik heb amper geslapen, de helft van de nacht heb ik doorgebracht in een schuilkelder. Er waren gevechten, er is een raket neergehaald. Het is stressy."

Hij spreekt over ongeloof bij veel mensen. "Een week geleden dachten we gewoon dat [Poetin] een geschikte gek was, die nooit zo'n stap zou zetten. Vandaag is dat realiteit. Dat wij in centrum Europa in 2022 zoiets meemaken. Dit is te gek voor woorden. Wij worden in een hoofdstad met 7 miljoen inwoners omsingeld, aangevallen, bommen, raketten. Er is hier net een tank over een auto gereden, waar nog iemand in zat. "

Polyanskiy ziet ook vertwijfeling bij de Oekraïners over de reactie van de rest van de wereld. "Worden wij nu echt aangevallen door Rusland en staat de wereld daar gewoon naar te kijken? 'Wij zijn bekommerd en bezorgd', hoor je dan. Stuur leger, stuur wapens, help ons, doe iets! De ergste sancties zijn niet toegepast. Help ons of geef Rusland de ergste sancties, zodat Rusland bloedt."

Hij klinkt ook nog strijdvaardig. "Iedereen zal zich hier verdedigen, man of vrouw, jong of oud. Niemand zal buigen voor de Russische agressie. Rusland gaat eruit. Ze kunnen misschien binnenkomen, ze kunnen misschien Kiev overnemen, maar hier blijft nadien nooit een Russische invloed over."

De Britse minister van Defensie Ben Wallace durft de stelling van Rusland te betwijfelen dat het Russische leger "zijn doelstellingen heeft bereikt op dag één". Dat zegt hij op BBC Radio 4 op basis van inschattingen van de Britse inlichtingendienst.

"Het [Russische leger] heeft gefaald omdat Oekraïeners terugvochten. Het heeft gefaald door Poetins ego, die dacht dat hij een bevrijder was. Het heeft gefaald door de dodelijke hulp die Oekraïne gekregen heeft om Russische tanks en vliegtuigen aan te pakken."

Volgens Wallace is Rusland al zowat 450 strijdkrachten verloren en zijn ook de elite-eenheden er nog niet in geslaagd de luchthaven ten noorden van Kiev in handen te krijgen. Naar verluidt zijn daar nu wel nieuwe gevechten aan de gang.

In Obolon, een wijk in het noorden van Kiev, zijn momenteel gevechten aan de gang tussen het Oekraïense en het Russische leger. De Oekraïense minister van Defensie vraagt mensen in hun huizen te blijven en Molotov-cocktails te maken om te kunnen terugvechten wanneer dat nodig zou zijn.

Op beelden uit Obolon is te zien hoe pantservoertuigen door de straten rijden.

Ook in de noordelijke wijk Bucha lijken Russische elitetroepen op te rukken, zo leren amateurbeelden:

Volgens Hanna Malyar, de Oekraïense vice-minister van Defensie, zouden Russische militairen in de buurt van Kiev twee voertuigen van het Oekraïense leger hebben bemachtigd, Oekraïense uniformen hebben aangetrokken en vervolgens geprobeerd hebben om het centrum van Kiev binnen te rijden. Ze werden gevolgd door een colonne Russische militaire trucks. "Ze worden geneutraliseerd", klinkt het fors.

In dit artikel bundelen we ook opvallende video's uit Oekraïne: 

De Gentse Arteveldehogeschool geeft bijstand aan Oekraïense uitwisseling-studenten die in Gent verblijven. Er studeren ook een viertal Oekraïense studenten aan Artevelde. En ook zij maken zich zorgen over het conflict in hun land. Voor mentale steun kunnen ze terecht bij een psycholoog van de hogeschool.

Lees hier meer:

Zeker 1.798 mensen zijn volgens de onafhankelijke mensenrechtenorganisatie OVD-Info in Rusland opgepakt bij demonstraties tegen de invasie in buurland Oekraïne. Het gaat om arrestaties in 58 steden, meldt de organisatie vanochtend. De organisatie, die protesten en arrestaties bijhoudt, meldt dat 988 van de aanhoudingen plaatsvonden in de Russische hoofdstad Moskou.

In meerdere steden zijn Russen de straat opgegaan om te demonstreren. Op sociale media circuleerden gisteren beelden van betogingen in onder meer Jekaterinenburg en Novosibirsk. Op beelden was ook te zien hoe in steden een enorme politiemacht op de been was.

De Russische autoriteiten hebben mensen gewaarschuwd om niet te gaan demonstreren. Doen ze dat toch dan kunnen ze rekenen op zware sancties.

Het was al de tweede onrustige nacht, zegt oorlogsverslaggever Hans Jaap Melissen in Kiev. Hij bracht de nacht door in de metro. Hij vindt het moeilijk om zicht te krijgen op de situatie. "De stad loopt leeg, je ziet een enorm stroom auto's. Sommige winkels of hotels gaan niet meer open, waardoor er tekorten komen."

Hij blijft er al bij al rustig bij. "De Russen staan met een paar duizend troepen hier buiten Kiev. Als het op een gevecht moet aankomen, is dat een best wel klein aantal. Maar als de troepen zich hier overgeven, heb je een ander verhaal. Het is een heel grote stad. Als er weerstand wordt geboden, kan je die niet zomaar innemen. Het is nu de vraag wat het plan van Poetin is en wat de reactie van de Oekraïeners zal zijn."

VRT NWS-journalist Marijn Trio probeert momenteel vanuit het oosten van Oekraïne naar het westen te geraken. Hij heeft de nacht doorgebracht in Oleksandrija, in het midden van het land. 

"We merkten gisteren al dat er veel mensen op zoek waren naar slaapplaatsen. Ook in ons hotelletje sliepen mensen in de gang en op stoelen, hele families bij elkaar in een kamertje. Die zijn samen met ons heel vroeg vertrokken. Ook nu merken we weer hoe druk het is richting van het westen, met heel weinig verkeer in de andere richting.

Kiev is zeker geen plek om naartoe te trekken, zegt Trio. "Het is duidelijk dat de focus van de Russen daar nu ligt. Volgens verschillende bronnen zou er een heel plan klaarliggen om de stad eerst te destabiliseren, de elektriciteit uit te schakelen, paniek en chaos te creëren en troepen weg te leiden naar andere offensieven. Dat om vervolgens overheidsgebouwen over te nemen en een machtswissel op poten te zetten in Oekraïne. Dus daar gaat het nog stevig tekeergaan, denk ik."

In een videotoespraak vanochtend bevestigt de Oekraïense president Zelenski dat verschillende plekken in het land vannacht opnieuw getroffen zijn door raketten. Hij zegt dat Rusland daarmee, in tegenstelling tot wat het land zelf beweert, niet alleen militaire sites raakt, maar ook burgerlijke doelen. Beelden en berichten uit Kiev lijken dat te bevestigen.

Zelenski vraagt opnieuw hulp aan het Westen. "Vanochtend verdedigen wij ons land alleen. Net zoals gisteren kijken 's werelds belangrijkste machten van op een afstand toe. Was Rusland onder de indruk van de sancties van gisteren? We horen in onze lucht en zien op het land dat dit niet genoeg was."

De Oekraïense president blijft Rusland oproepen het vuren te staken. "Rusland zal vroeg of laat met ons moeten praten over hoe de vijandelijkheden en deze invasie kunnen stoppen. Hoe sneller die gesprekken beginnen, hoe kleiner de Russische verliezen zullen zijn."

Er zijn wat nieuwe internationale sancties ingevoerd tegen Rusland, zo bleek gisteren en vannacht. Die moeten vooral de economie en de elite in het land een voelbare klap toedienen. 

Maar de Russen kunnen wel nog gewoon gebruikmaken van het Swift-systeem, dat het internationale financiële verkeer regelt. "Door Russische banken daarvan af te snijden, kan je ook hun economie treffen", legt VRT NWS-journalist Rob Heirbaut uit in "De ochtend".

Waarom gebeurt dat dan nog niet? "In Duitsland, Frankrijk en Italië wordt vooral gevreesd dat ze daardoor in hun eigen vlees snijden. Want als er zo geen energiebetalingen meer kunnen worden uitgevoerd, zullen de Russen ons ook geen energie - Russisch gas, Russische olie - meer leveren. Zeker Duitsland is daar nog niet klaar voor."

Er is ook veel discussie over sancties die Russisch president Poetin en zijn buitenlandminister Lavrov rechtstreeks treffen. "Maar de uiteindelijke details zijn daarover nog niet geregeld."

Belg Pieter-Jan De Pue werkt momenteel aan een documentaire in de Donbas-regio, in het oosten van Oekraïne. Hij merkt dat daar veel meer escalaties aan de frontlinie met de rebellengebieden zijn - artilleriegeschut, mortieraanvallen - "maar de lijn houdt stand". "De situatie is min of meer onder controle."

"Marioepol in het zuiden is een ander verhaal. Daar is gisteren zwaar gebombardeerd. Iedereen vermoedt dat daar wel een doorbraak zou kunnen gebeuren, zodat het verbonden wordt met de Krim. Zo zou Poetin een landklok kunnen creëren tussen de Krim en Donbas." Hij merkt dat nu de focus van de aanvallen ook ligt op Kiev en op het zuiden, op Cherson.

De Pue zag gisteren ook dat er heuse uittocht gaande is van oost naar west. "Het is chaos alom. Iedereen probeert zo snel mogelijk het centrum van het land te verlaten naar Lviv en Polen."

Japan gaat extra sancties opleggen tegen Rusland na de inval in Oekraïne. Dat heeft premier Fumio Kishida aangekondigd tijdens een persconferentie. Het gaat onder meer over exportcontroles op halfgeleiders en andere producten. Daarnaast worden de tegoeden van Russische financiële instellingen bevroren en worden visa van bepaalde Russische individuen en instellingen opgeschort.

De aankondiging kwam er enkele uren nadat de leiders van de G7, waartoe Japan ook behoort, verklaarden dat ze "strenge en gecoördineerde" economische en financiële sancties zouden opleggen voor de "totaal ongerechtvaardigde aanval". 

Eergisteren kondigde Kishida al een eerste reeks sancties aan, nadat Rusland de onafhankelijkheid van de zelfverklaarde volksrepublieken Donetsk en Loehansk erkende. Die sancties omvatten onder meer de opschorting van visa van vertegenwoordigers van die twee regio's en een verbod op de uitwisseling van goederen uit de twee gebieden en op de uitgifte van Russische obligaties in Japan.

Australië gaat medisch materiaal, financiële hulp en militaire uitrustingen naar Oekraïne sturen. Dat heeft premier Scott Morrison aangekondigd.

Morrison zei dat de regering samen met de NAVO heeft bekeken hoe Australië Oekraïne het beste kan helpen. "We kunnen niet-dodelijk militair materiaal en medische benodigdheden voorzien om het Oekraïense volk te ondersteunen." 

Australië zal ook geen troepen naar Oekraïne sturen. Het land kondigde een reeks nieuwe sancties aan tegen Rusland. Morrison meldde dat er ook Russische parlementsleden staan op de lijst van personen tegen wie sancties worden opgelegd.

Een akelig, bevreemdend beeld uit Charkov, een grote stad in het noordoosten van Oekraïne. Daar schuilden veel burgers vannacht in de metro. ITV-journalist Dan Rivers vergelijkt het met de Blitz in Londen tijdens WOII, toen de stad gedurende 57 dagen elke dag door Duitse bommenwerpers werd aangevallen: