Vluchtelingenstroom uit Oekraïne: wat doen buurlanden en gaat ook ons land Oekraïense vluchtelingen opvangen?
Volgens de Verenigde Naties zijn intussen zo'n 100.000 mensen in Oekraïne hun huizen ontvlucht. Aan de grenzen komen dan ook heel wat vluchtelingen toe. De buurlanden bereiden zich daar op voor en ook ons land zou binnenkort Oekraïners moeten kunnen opvangen. Al moeten er daarvoor op Europees niveau nog afspraken worden gemaakt.
Oekraïne
In Oekraïne zelf vluchten mensen in eigen land naar allerlei schuilplaatsen. Zo zoeken duizenden mensen veiligheid in kelders, ondergrondse parkeergarages of metrostations. Ook oorlogsverslaggever Hans Jaap Melissen in Kiev bracht de nacht er in de metro door. "De stad loopt leeg, je ziet een enorme stroom auto's. Sommige winkels of hotels gaan niet meer open, waardoor er tekorten komen."
Net als gisteren staan er in de hoofdstad Kiev ook vandaag weer enorme files staduitwaarts. Dat blijkt onder meer uit beelden en ook uit verkeerskaarten van TomTom. De wachttijden lopen er tot meerdere uren op.
Polen
Veel Oekraïners proberen ook naar de buurlanden te vluchten. Vanmorgen postte de Nederlandse verslaggever Herman Zaalberg nog een video van gigantische files aan de grens van Oekraïne met Polen. Hij spreekt zelfs van "totale verkeersinfarct".
Volgens correspondent Marc Peirs zijn er intussen duizenden Oekraïners aangekomen in Polen. "Gisteren circuleerde het getal van 15.000 en je ziet het in elk geval bewegen", vertelt hij. "De trein Kiev-Warschau zit elke keer barstensvol. Je ziet ook lange files van mensen die met de wagens proberen te vluchten", aldus Peirs. En de grensstad die het dichtste bij de West-Oekraïense stad Lviv ligt, steken mensen ook te voet de grens over.
We staan nog maar aan het prille begin van een gigantische humanitaire crisis
Op dit moment zijn er in Polen acht opvangcentra in twee provincies die grenzen met Oekraïne. "Daar krijgen de mensen een veldbed, kunnen ze uitrusten en krijgen ze eten en informatie", legt Peirs uit. "Eens ze geregistreerd zijn is het dan de bedoeling dat ze zich verspreiden over het volledige Poolse grondgebied." Volgens Peirs staat het ook vast dat Polen de solidariteit nodig zal hebben van andere Europese landen. "Er circuleren nu al cijfers van mogelijks 1 tot 5 miljoen vluchtelingen. Dus we staan nog maar aan het prille begin van een gigantische humanitaire crisis", besluit Peirs.
Naast de opvangcentra zijn er ook 120 ziekenhuizen aangeduid om gewonde Oekraïners op te vangen. En er pendelt een medische trein met 200 bedden aan boord tussen het binnenland van Polen en de grens. Zo kunnen zwaargewonden op een snelle en veilige manier naar de ziekenhuizen gebracht worden.
Beluister hieronder het interview met Marc Peirs en Tijn Sadée in "De ochtend" op Radio 1
Vluchtelingen komen aan in Polen en Hongarije
Hongarije
Gisterenavond kwamen de eerste vluchtelingen ook de grens over naar Hongarije. Correspondent Tijn Sadée kon met enkelen van hen spreken. Hij ziet daar tot nu vooral kleine groepjes vluchtelingen aankomen. "Het viel me op dat het vooral ging om veel jonge moeders met kinderen", aldus Sadée. Dat komt door de algemene mobilisatie die de Oekraïense president Volodimir Zelenski had afgekondigd. Mannen tussen 18 en 60 jaar mogen daarbij van de Oekraïense overheid het land niet meer verlaten.
Volgens Sadée wordt er verwacht dat er tot 600.000 mensen naar Hongarije zouden vluchten. “De Hongaarse premier Orban zegt al dagen dat hij militairen naar de grens zou sturen om te helpen. Niet om zich te mengen in de oorlog, maar omdat humanitaire hulp voorop staat", aldus Sadée. Maar volgens hem zijn collega-correspondenten aan andere grensovergangen met Hongarije zijn er nog geen militairen te bespeuren.
Bekijk hier enkele beelden van Oekraïners op de vlucht
Nog andere landen?
In Roemenië staan volgens Belgen die daar zijn duizenden mensen aan de grens. "Ze worden zo goed als mogelijk opgevangen door de plaatselijke bevolking. Maar voorlopig is het improviseren", laat Radio 1-luisteraar Victor weten.
Ook Moldavië houdt rekening met tienduizenden vluchtelingen uit het Oosten van Oekraïne en is ook bereid om die op te vangen. Dat zei de Moldavische president Maia Sandu gisterenavond. Volgens cijfers van de VN zijn daar intussen al 4.000 vluchtelingen toegekomen.
Slowakije stuurde al 1.500 militairen naar de grens met Oekraïne om die te bewaken. En is bereid om meer grensovergangen te openen, als dat nodig is.
Wat doet ons land?
Ook ons land zou binnenkort Oekraïners moeten kunnen opvangen, zegt staatssecretaris voor asiel en migratie Sammy Mahdi, al moeten er daarvoor op Europees niveau nog afspraken gemaakt moeten worden. “Als er mensen zijn uit Oekraïne die naar België komen en nood hebben aan opvang en bescherming, dan zou ik niet weten wanneer we hen niet zouden opvangen”, aldus Mahdi in "De Ochtend" op Radio 1. "We moeten op dit moment solidair zijn met iedereen die in Oekraïne zit. Alleen moet je dat wel op een Europees niveau zien te coördineren."
Volgens Mahdi is de chaos in Oekraïne al groot genoeg. "We moeten ervoor zorgen dat eens iemand vlucht uit Oekraïne en op zoek gaat naar bescherming,daar geen chaos meer treft." De staatssecretaris kijkt dan naar het Europees Grens- en kustwachtagentschap Frontex en het Europees Asielagentschap om ervoor te zorgen dat alles op een juiste manier verloopt.
Op dit moment heb je wel een aantal Oekraïners die wellicht al op het Belgisch grondgebied zaten die asiel aanvragen. Je merkt dat ook in de cijfers van de laatste dagen. Je hebt nog geen Oekraïners die vanuit Oekraïne vertrokken zijn en hier toekomen. Maar in principe komen die toe aan het klein kasteeltje in Brussel en vragen die dan ook bescherming aan en moet je vooral bescherming zien te geven.
Beluister hieronder het interview met Staatssecretaris Sammy Mahdi in "De ochtend"
