EU toont zich ongekend hard en eensgezind: wapens voor Oekraïne en gesloten luchtruim voor Russen

Volgens EU-buitenlandchef Josep Borrell zijn alle lidstaten doordrongen van de angst dat Rusland het niet bij Oekraïne zal houden. “We vrezen dat Rusland niet zal stoppen in Oekraïne en de Russische invloed in de buurlanden aan het werk zal zetten”, aldus Borrell.

Maatregelen die een week geleden nog op verdeeldheid stuitten, zoals uitsluiting van SWIFT, werden dit weekend in sneltempo ingevoerd. Voor het eerst in haar geschiedenis gaat de Europese Unie de aankoop financieren van aanvalswapens en ander materieel die lidstaten aan Oekraïne leveren, in totaal zet het 500 miljoen euro opzij.

Ook België kondigt extra wapenleveringen aan Oekraïne aan. Bovenop de 2.000 machinegeweren die eerder al waren beloofd, stuurt ons land nog eens 3.000 machinegeweren en 200 antitankwapens. Daarnaast gaan 3.800 ton brandstof en 5 miljoen kogels richting Oekraïne, en ons land stuurt 300 militairen naar Roemenië om de oostflank van de NAVO te versterken.

Europa treft nog andere maatregelen. Om desinformatie tegen te gaan, is er een plan van de Europese Commissie om de twee Russische staatsgecontroleerde media Russia Today en Spoetnik en media van hun dochterbedrijven te weren in de EU. En het Europese luchtruim is inmiddels gesloten voor alle Russische vliegtuigen, ook de privéjets van Russische oligarchen.

De oorlog eist intussen een grote tol. Volgens de Oekraïense mensenrechtencommissaris Lyudmyla Denisova zijn tot nu toe minstens 210 burgers gedood en 1.110 anderen gewond geraakt. De Europese Commissie schat dat meer dan 7 miljoen mensen op de vlucht zijn. 

Onderhandelingen

Het verloop van de onderhandelingen was gisteravond nog niet duidelijk. Pas na lang getouwtrek waren beide partijen het eens geworden over een neutrale plaats, bij de grens tussen Oekraïne en Wit-Rusland. Kort voordat het nieuws over de onderhandelingen bekend werd, gaf Poetin in een televisietoespraak nog het bevel de met kernwapens uitgeruste “afschrikkingsmacht” in staat van paraatheid te laten brengen.

Het is Poetins antwoord op “agressieve verklaringen” en “onvriendelijke maatregelen” tegen Rusland door NAVO-landen, zoals de uitsluiting van het Russische bankwezen van het internationale betalingssysteem SWIFT.

Die escalatie komt aan het eind van een weekend waarin steeds duidelijker werd dat Oekraïne zich niet zomaar onder de voet laat lopen. De somberheid waarmee Oekraïne vrijdag de nacht in ging, sloeg gisteren zelfs om in voorzichtig optimisme, gesterkt door enkele spraakmakende toespraken van president Volodymyr Zelensky.

De Russische invasiemacht heeft weliswaar getalsmatig een grote overmacht, maar de weerstand is veel groter dan verwacht. Zondagavond hadden de troepen nog geen enkele grote stad weten te veroveren. Naast Kiev – het hoofddoel van de invasie – hield met Charkov ook de tweede stad van het land stand.

“Charkov wordt voor de Russen een Oekraïens Stalingrad”, jubelde Anton Gerishchenko, adviseur van het Oekraïense ministerie van Binnenlandse Zaken, ondanks het feit dat in de stad olie- en gaspijpleidingen werden opgeblazen. In Vasylkiv, ten zuidwesten van Kiev, werd een olieterminal getroffen door een raket, meldt burgemeester Natalia Balasinovich.

Sneltempo