Minister Petra De Sutter (Groen): ‘Het stoort me hoe onze beslissingen belachelijk worden gemaakt’

‘Hou de twee jongste kerncentrales open!’ Die smeekbede van de werkgeversorganisaties bleef niet zonder gevolg: plots keerden heel wat regeringspartijen hun kar. CD&V-voorzitter Joachim Coens wees op de ‘totaal nieuwe situatie’ door de hoge energieprijzen en het conflict met Rusland. Open Vld-voorzitter Egbert Lachaert, die eerder verklaarde dat je een lijk niet kunt reanimeren, had het over een gamechanger. En ook Conner Rousseau van Vooruit liet een opening voor plan B: ‘Wie bewijst dat dit beter is voor de factuur, vindt in ons een bondgenoot.’ Op 18 maart beslist de regering, in afwachting wordt het peentjes zweten voor de groenen.

MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez krijgt plots bijval voor zijn aanhoudende roep om de kernuitstap terug te draaien. Wordt u daar nerveus van?

Petra De Sutter: “Ik niet, maar anderen blijkbaar wel. Dit achterhoedegevecht blijft maar aanslepen. Engie zegt in alle talen dat het te laat is om de twee laatste kerncentrales nog open te houden. Ze wíllen dat ook niet meer. Wat gaat meneer Bouchez dan doen? De kerncentrales nationaliseren en laten uitbaten door de overheid? Dat zou nogal een stunt zijn voor een liberaal.

“In 2018 heeft Engie aan de regering-Michel gevraagd of ze de kerncentrales langer wilde openhouden, ‘want dan moeten we daar nú aan beginnen’. Het antwoord was nee. Die regering, geleid door MR en de N-VA, ging uit van negen vervangende gascentrales. Negen! En nu schreeuwen diezelfde partijen moord en brand over amper twee gascentrales. Blijkbaar denken ze dat mensen een kort geheugen hebben.”

Volgens de nucleaire waakhond FANC is het technisch wel nog mogelijk om de twee jongste centrales open te houden.

De Sutter: “Als we Engie nu op onze blote knieën gaan vragen om tóch werk te maken van die verlenging, sturen ze ons een gigantische factuur. Ik kan Conner Rousseau dus geruststellen: die optie is absoluut niet goedkoper dan plan A.”

Toch zijn de werkgevers bang dat in 2025 het licht uitgaat. En ze vrezen dat de energieprijzen nog zullen stijgen als we afhankelijker worden van Russisch gas.

De Sutter: “De huidige energieprijzen hebben niets te maken met de kernuitstap. Onze zeven kerncentrales draaien volop, maar toch hebben we hoge energiefacturen.

“In Frankrijk liggen vijf kerncentrales stil, bij ons was dat enkele jaren geleden ook het geval. Die oude centrales zijn niet betrouwbaar meer. Daarom hebben we in élk scenario gascentrales nodig, als back-up.”

Dreigt er geen schaarste als onze kerncentrales wegvallen?

De Sutter: “Daarom is onze minister van Energie Tinne Van der Straeten al vanaf haar eerste werkdag bezig met het plannen van de nodige vervangingscapaciteit: batterijparken, extra windmolens, waterstof, gascentrales… De vorige regeringen hebben dat nagelaten. Tinne zet ook in op verbindingen met Duitsland, Engeland en Denemarken. We bouwen in heel Europa aan zo’n groot energienetwerk. Ik weet dat mensen zich zorgen maken over grijze winterdagen zonder zon en wind. Maar op zulke dagen is er in Spanje misschien wel zon en in Scandinavië wind, waardoor we een beroep kunnen doen op die stroom.

“In het regeerakkoord staat dat de kernuitstap doorgaat als er bevoorradingszekerheid is. Alles wijst erop dat dat het geval zal zijn. De andere voorwaarde is dat het betaalbaar moet zijn. Alle studies tonen aan dat de sluiting van de kerncentrales een verwaarloosbare impact zal hebben op de energiefactuur. Volgens Energyville zou het gaan om maximaal 5 euro per gezin per jaar.”

Veel mensen begrijpen niet waarom zij straks niet meer met gas mogen verwarmen, terwijl de overheid nieuwe gascentrales bouwt die 40 keer meer CO2 uitstoten dan onze huidige kerncentrales.

De Sutter: “Dat is zo’n slogan waar ik niet met een slogan op wil antwoorden (lacht).”

Dat is nu net het probleem. Jullie hebben tien minuten nodig om dat uit te leggen.

De Sutter: “Ik zal het in één minuut proberen. Wij zijn TEGEN die gascentrales. Noteer dat maar in vette letters. Maar we hebben ze nodig als tussenstap in de transitie naar 100 procent hernieuwbare energie. De extra CO2-uitstoot is vervelend, maar zal meevallen, omdat de gascentrales niet het hele jaar zullen draaien. We zetten ze enkel aan op piekmomenten. Kerncentrales kun je niet snel aan- en uitzetten. Vandaag moeten we onze windmolens afschakelen als we te veel energie opwekken. Dat is de wereld op zijn kop. Ik heb nog een halve minuut, hè?”

Euh, eigenlijk…

De Sutter (onverstoorbaar): “Er is ook nog een Europees argument, maar dat is iets complexer. Onze gascentrales duwen de Poolse steenkoolcentrales uit de markt. Dus: als je puur op België focust, vergroten die twee gascentrales onze uitstoot, ja. Maar kijk je naar héél Europa, dan zorgen ze voor mínder uitstoot.”

Wat als uw coalitiepartners toch de twee jongste kerncentrales willen openhouden?

De Sutter: “Dan komt onze energiebevoorrading in gevaar. Europa heeft onze subsidies voor de nieuwe gascentrales goedgekeurd op voorwaarde dat we onze kerncentrales sluiten. Als we daarop terugkomen, komt alles op de helling te staan. De kerncentrales krijg je niet meer klaar tegen 2025 en ook de gascentrales raken dan misschien niet tijdig gebouwd. Dat is echt met vuur spelen.

“Ik betreur dat sommige partijen draaien als een windhaan. Blijkbaar zijn we de nadelen van kernenergie vergeten. Als er iets misloopt, zijn de gevolgen catastrofaal. Ik herinner me nog de paniek na de kernramp in Tsjernobyl. Dat afval blijft nog honderdduizenden jaren giftig, de berging kost fortuinen. De volgende generaties zullen ons gek verklaren. ‘Hoe onverantwoord waren onze voorouders!’”

Toch zetten steeds meer landen in op nieuwe kernreactoren. Gaat u dat dogmatisch blijven afwijzen?

De Sutter: “Als die mini-reactoren geen gevaarlijk afval produceren, staan we daarvoor open. Maar ook in Nederland en Frankrijk zouden die er ten vroegste na 2035 komen. Ze bieden geen oplossing voor de komende vijftien jaar.”

Gele hesjes

Sommige politieke analisten voorspellen dat de groenen bij de verkiezingen van 2024 de rekening gepresenteerd zullen krijgen voor de kernuitstap en de piekende energieprijzen.

De Sutter (boos): “Alsof de groenen de gasprijzen bepalen. De hoge prijzen hebben te maken met de economische heropleving, schaarste op de markt, geopolitieke spanningen met Rusland... Is dat allemaal één groot groen complot? Dat is te gek voor woorden.”

Om de energiefactuur te verlichten, pleitten de socialisten en CD&V wekenlang voor een btw-verlaging op gas en elektriciteit. Voor elektriciteit kwam die er, maar de groenen stelden hun veto voor gas. Toen VRT-nieuwsanker Hanne Decoutere tot drie keer toe aan Tinne Van der Straeten vroeg of dat ecologische redenen had, omzeilde ze de vraag. Waarom spreekt Groen met dubbele tong?

De Sutter: “Voor ons is er een verschil tussen deze acute energiecrisis en de lange termijn. De komende jaren moeten we elektriciteit aantrekkelijker maken dan fossiele brandstoffen, bijvoorbeeld door minder te belasten. Dat doen we ook voor bedrijfswagens: elektrische auto’s blijven genieten van het fiscaal voordeel, voor wagens op fossiele brandstoffen dooft dat systeem uit. Die transitie naar hernieuwbare energie is nodig om de klimaatdoelstellingen te halen. Als we nog meer vreselijke rampen meemaken zoals de watersnood in Wallonië, zijn hoge energieprijzen niet eens meer het grootste probleem.”

Dat mensen hun keuze voor gas en stookolie nu zo in hun portemonnee voelen, is voor jullie toch een droomscenario om de transitie te versnellen? Bijna iedereen is bezig met energie besparen, oude toestellen vervangen en duurzaam renoveren.

De Sutter: “Wij worden er absoluut niet blij van dat mensen in de problemen zitten. Daarom hebben we het sociaal energietarief fel verdedigd. 20 procent van de Belgen geniet daarvan. Dat zijn meer dan 2 miljoen mensen die zich niet moeten afvragen of ze de huur of de energiefactuur zullen betalen. Het sociaal tarief maakt voor hen een verschil van 2.000 euro op hun jaarafrekening. Maar ook de lagere middenklasse dreigt zijn spaargeld te moeten aanspreken. Daarom hebben we de btw op elektriciteit verlaagd en er nog een premie van 100 euro bijgedaan. In deze crisis mogen we mensen die met gas of mazout verwarmen niet benadelen.”

Maar dat doet u toch? De btw op elektriciteit zakt gedurende vier maanden naar 6 procent, die voor gas blijft op 21 procent.

De Sutter: “Sommige mensen verwarmen met gas, anderen met mazout, maar iederéén gebruikt elektriciteit. Daarom hebben we de btw-verlaging daar doorgevoerd. Je kunt ook de btw op álles verlagen, maar dat zou onverantwoord zijn voor de begroting. Ooit moeten we dat allemaal terugbetalen.”

De energiedeal werd weggehoond in de pers en op sociale media. 100 euro is peanuts wanneer de facturen boven de 5.000 euro per jaar uitstijgen, luidde het.

De Sutter: “Nederland geeft elk gezin 400 euro, maar heeft géén sociaal tarief. Dan zitten de armsten nog altijd in de miserie, terwijl degenen die het amper voelen 400 euro krijgen voor een extra citytrip. Ons systeem is eerlijker: de mensen die vechten om te overleven, krijgen het meeste hulp.

“Het stoort me hoe die energiedeal in de pers belachelijk werd gemaakt. Je moet het hele pakket zien: de premie, het sociaal tarief, de btw-verlaging en de mini-tax shift die veel te weinig aandacht kreeg. Tel daarbij nog de automatische indexering van de lonen en je krijgt voor iedereen 1.000 euro extra koopkracht. Als je het dan hebt over ‘maar’ 100 euro, ben je niet fair bezig.”

De OCMW’s krijgen steeds meer hulpvragen van werkende middenklassers. Naast dure energie is ook betaalbaar wonen voor veel mensen een probleem. Een volle winkelkar kost een pak meer en ons spaargeld verdampt door de historisch lage rentes. Maakt u zich zorgen?

De Sutter: “Natuurlijk! De gele hesjes duiken weer op. In de staart van de coronacrisis is de toenemende armoede een gevaarlijke cocktail die kan leiden tot een perfecte storm. Er broeit een gevoel van malaise, het geduld van de bevolking raakt op. Het wantrouwen tegenover politiek, wetenschap en media neemt toe. Mensen vertrouwen de vaccins niet, vinden dat hun persoonlijke vrijheid absoluut moet zijn, keren zich tegen het CST en de maskers. Daar komen nu de stijgende prijzen nog bij. Maar het klopt niet dat de overheid daar niks aan doet. De explosieve toestand is niet de schuld van Vivaldi, je ziet het in heel Europa. In Canada en de VS is het nog erger. Hopelijk kalmeert iedereen zodra we in code geel belanden. Als het conflict tussen Rusland en Oekraïne bekoelt (dit interview vond plaats voor de inval, red.), en de winter voorbij is, zullen de gasprijzen ook dalen. Hopelijk slaat het sentiment dan om, want het is nog nooit zo moeilijk geweest om politieke beslissingen te nemen.”

E-commerce

De regering slaagde er in om een arbeidsdeal af te kloppen met meer flexibiliteit en een betere sociale bescherming voor werknemers. Na een stroom van kritiek verklaarde Conner Rousseau dat de deal ‘niet genoeg is’.

De Sutter: “Ik vind het wél een goede deal. Wij hebben vooral ingezet op maatregelen die de work-life balance verbeteren: het recht op deconnectie (waardoor je niet gestoord mag worden na de werkuren, red.), de mogelijkheid om een werkweek in vier dagen te presteren, of de ene week meer te werken dan de andere. We bekijken of dat ook voor ambtenaren mogelijk wordt.”

Er kwam veel commentaar op het recht op deconnectie. Stel dat ik in de voormiddag werk, in de namiddag ga fietsen en ’s avonds verder werk. Waarom zou mijn baas me dan ’s avonds niet mogen bellen?

De Sutter: “Niemand zegt toch dat dat niet mag? Ik ben echt geschrokken van die negatieve reacties. Het gaat erom dat je goede afspraken maakt. Sommige bazen vallen hun mensen te pas en te onpas lastig met onnozelheden. Ze bellen en mailen hen ’s avonds en in de weekends, en verwachten snel antwoord. Ik maak me daar soms ook schuldig aan. Maar als ik ’s avonds moet overleggen over een dringend dossier, spreek ik dat af met mijn medewerkers. ‘Is het oké als ik je straks nog bel?’ Je moet elkaars vrije tijd respecteren. Met het recht op deconnectie voorkomen we burn-outs. Vooral mensen die geen rem hebben en geen grenzen stellen, vallen daaraan ten prooi.”

Hebt u een goede rem?

De Sutter: “Ja. Na een heftige dag durf ik ’s avonds weleens een geplande vergadering af te blazen. Ik aanvaard het ook als mijn mensen aangeven dat het even genoeg is geweest. Anders vallen ze vroeg of laat toch uit, en dan moet de rest nog harder werken.”

Het mantra van deze regering is dat een werkzaamheidsgraad van 80 procent het wondermiddel is om de sociale zekerheid betaalbaar te houden en de begroting op orde te krijgen. Maar de arbeidseconomen zijn unaniem: met deze arbeidsdeal komen we zelfs niet in de búúrt van 80 procent.

De Sutter: “Geef het toch een kans. Voor het eerst laten we avondarbeid in de e-commerce toe, op voorwaarde dat minstens één vakbond akkoord gaat. Dat zal duizenden jobs creëren.

“We zetten ook sterk in op opleiding, om de mismatch op de arbeidsmarkt op te lossen. Samen met de maatregelen die we in oktober al afspraken over de activering van langdurig zieken zal dat een verschil maken.”

Er zijn nog meer dingen die kunnen helpen om aan 80 procent te raken. Maar de beperking van de werkloosheid in de tijd is onbespreekbaar, een fiscale hervorming wordt te moeilijk volgens PS-voorzitter Paul Magnette, en de pensioenhervorming zal langer werken niet aantrekkelijker maken.

De Sutter: “De pensioenhervorming komt straks weer op tafel. We willen langer werken stimuleren, maar het moet draaglijk zijn, met voldoende rustperiodes in de carrière.”

Wat vond u van de uitspraken van Magnette in Humo? Hij zei: ‘Desnoods wordt België maar het eerste land zonder e-commerce.’

De Sutter: “Hij doet wel vaker utopische uitspraken. Vorig jaar pleitte hij voor gratis treinen. Maar hij beseft wel dat een land zonder e-commerce onmogelijk is. De PS heeft de avondarbeid in die sector geslikt. In ruil kregen ze de liberalen zo ver om onder meer maaltijdbezorgers een beter statuut te geven. De fietskoeriers van Deliveroo en co. lopen vijftien keer meer risico op een arbeidsongeval. Als ze hun been breken, draaien ze zelf op voor de kosten en staan ze op straat. Wij verplichten die bedrijven nu om een verzekering tegen arbeidsongevallen af te sluiten.”

Vindt u e-commerce ook sociale en ecologische afbraak?

De Sutter: “Nee, maar wij moeten die sector duurzamer maken. De concurrentie tussen de pakjesbedrijven zorgt nu voor een race naar de bodem. In Pano zagen we waartoe dat leidt: moderne slavernij. Een web van onderaannemers, schijnzelfstandigen en zelfs minderjarige koeriers die dagen van 16 uur moeten kloppen zonder plaspauze of premies voor overuren. Ik wil die cowboypraktijken aanpakken.”

Zullen de pakjes dan duurder worden?

De Sutter: “Sommige pakjes wel. Als je ’s avonds een paar schoenen bestelt dat je de volgende ochtend wilt hebben, moet iemand dat’s nachts nog inpakken en naar je thuis brengen. Dat zijn extra kosten voor het bedrijf. Als een loodgieter ’s nachts je gesprongen leiding moet komen repareren, vraagt hij ook een toeslag. Als ik de standaarden verhoog, zullen de pakjesbedrijven die dringende leveringen niet meer voor dezelfde prijs kunnen doen. Ze gaan hun mensen ’s nachts meer moeten betalen en de pakjes op een ecologische manier moeten vervoeren.”

Geen rondscheurende witte bestelwagens meer, maar bakfietsen met regenboogvlaggen en luidsprekers waaruit Bob Marley schalt?

De Sutter(lacht): “Er bestaan ook elektrische bestelwagens, hoor. De last mile die je pakje aflegt, veroorzaakt 50 procent van de CO2-uitstoot. Dat moet beter. In Mechelen heeft Bpost een project met ecozones. Ze brengen alle pakjes naar een depot aan de rand van de stad, waarna ze die verdelen met elektrische bestelwagens en cargofietsen. Je kunt het thuis laten leveren, maar er staan in de hele stad ook pakjesboxen. Ruim 80 procent van de mensen vindt het niet erg om 500 meter te wandelen om een pakje te gaan halen. Zo neem je veel uitstoot weg. 10 procent van de pakjes wordt vandaag niet afgeleverd, omdat de klant niet thuis is. Met een pakjesbrievenbus voor je deur of in de hal van je appartementsgebouw kun je ook al veel oplossen.”

#MeToo

U zei daarnet dat het nooit moeilijker was om politieke beslissingen te nemen. Legt u dat eens uit.

De Sutter: “Ik deel de mening van Hendrik Vos, die in Humo zei dat er permanent een sfeer wordt gecreëerd alsof de regering uit idioten bestaat. Elke beslissing wordt onmiddellijk afgeschoten door experten, boze burgers en zelfs partijvoorzitters van de meerderheid. Dat ondermijnt het vertrouwen in de politiek. Als Conner Rousseau de arbeidsdeal onvoldoende vindt, zeggen de mensen: ‘Wat zit je dan rond die tafel te doen?’ Je hebt dat compromis mee onderschreven, verdedig het dan. Met zeven partijen is het aartsmoeilijk om akkoorden te maken.”

Vergeef me, maar de burger heeft daar geen boodschap aan. Die wil dat de regering de problemen grondig aanpakt, niet met mini-akkoorden die de heilige huisjes sparen.

De Sutter: “Maar veel mensen wíllen die heilige huisjes ook niet slopen. Zij denken net zo verschillend over die thema’s als wij, want ze hebben zeer verdeeld gestemd. Voor de ene is het altijd te weinig, voor de andere te veel. Maar in die akkoorden zit voor ieder wat wils.

“Weet u wat het probleem is? Onze democratie draait zot. De media dwingen ons constant om posities in te nemen en straffe uitspraken te doen. Politici laten zich opjagen door de kritiek en lopen de publieke opinie achterna. Waarom toch? Twitter is een bubbel, meer niet. Politici moeten meer ruggengraat tonen en minder draaien met de wind. Dat is een oproep aan iedereen.”

Uw partij is het minst aanwezig in het debat. Is dat een bewuste strategie?

De Sutter: “Zeker niet. Maar misschien zijn we minder zichtbaar omdat we het spelletje van de polarisering niet meespelen. Als ik deze week in drie tv-studio’s wil zitten, kan ik daarvoor zorgen: één provocerende tweet volstaat. Maar wat heb ik daaraan, behalve een betere plaats in de polls?”

U wilt het fair spelen. Maar kun je een match winnen zonder te tackelen?

De Sutter: “Ja. Wij willen op een andere manier aan politiek doen. Dat is geen slogan, wij menen dat. Ik erger me aan die valse tegenstelling: ofwel zoek je permanent ruzie en ben je zogezegd succesvol, ofwel volg je braaf de regels, en dan zeggen ze dat je naïef bent. Onzin.”

De populisten doen het de laatste tien jaar wel goed in peilingen en verkiezingen.

De Sutter: “En denkt u dat zij voor beter beleid zorgen? Die mensen winnen verkiezingen, maar dienen het algemeen belang niet. Kijk naar de schade die Donald Trump en Boris Johnson hebben aangericht.”

U bent een verbinder in de regering. Sommigen noemen u zelfs ‘meer CD&V dan Groen’. Stoort u dat?

De Sutter: “Uiteraard. Die mensen verwarren stijl met inhoud. Ik ben in de politiek gestapt uit verontwaardiging over de hormoonverstorende stoffen in voedselverpakkingen, speelgoed en andere producten. Het PFAS-schandaal, daar komen mijn haren van overeind. Ik word ook kwaad van discriminatie en schendingen van de mensenrechten. Inhoudelijk ben ik zeer fel. Maar als minister moet je ook compromissen sluiten en begrip tonen voor andere meningen. Dat zit ook in mij. Als mijn partij dat niet goed vindt, had ze mij deze job niet moeten geven. Ik hoop dat er in de politiek nog ruimte is voor een rustige, constructieve stijl.”

Maar u maakt zich zorgen over onze democratie?

De Sutter: “Het huidige klimaat kan tot explosieve situaties leiden. Wat gebeurt er als de N-VA en Vlaams Belang straks een meerderheid halen? Op federaal niveau vrees ik voor een lange blokkering. In Vlaanderen kan het cordon sanitaire sneuvelen. Dat zou een ramp zijn voor alle minderheden. Dan vrees ik voor alles wat mij dierbaar is. De regering-Jambon is nú al uit Unia gestapt. Wat zal het dan zijn met Vlaams Belang erbij?”

Het regent verhalen over grensoverschrijdend gedrag aan universiteiten. U bent al veertien jaar afdelingshoofd in het UZ Gent. Hebt u zulke zaken gezien?

De Sutter: “Ik heb op mijn dienst iemand aan de deur gezet wegens stalking van doctoraatsstudenten. Het ging om mails en opdringerige berichten, en de persoon pikte de signalen niet op dat die vrouwen er niet mee gediend waren. De slachtoffers vroegen zich af of ze het moesten aangeven. ‘Was het wel erg genoeg? Of heb ik zelf geen aanleiding gegeven tot?’ Ik heb veel uitgeleerd uit die gesprekken. Het was zonneklaar dat die persoon eruit moest.”

Nergens is het zo erg als aan de faculteiten geneeskunde. 40 procent van de aanstormende artsen krijgt te maken met grensoverschrijdend gedrag.

De Sutter: “Of het nu in het ziekenhuis, aan de universiteit, in de kerk of bij The Voice is: het gaat altijd om macht. Mannen met hun eigen koninkrijkje die misbruik maken van hun positie, en een cultuur waarin zulk gedrag wordt verzwegen of geminimaliseerd.”

De politiek lijkt op dat vlak de geknipte biotoop.

De Sutter (lacht): “Ik heb geen weet van zulke verhalen.”

In haar boek Je vous dis merde schreef Jacqueline Galant, MR-Kamerlid en ex-minister: ‘Machtige mannen zijn dol op seks. Velen van hen aarzelden dan ook niet om hun broek in hun kabinet uit te trekken voor een intiem momentje met een assistente of secretaresse.’

De Sutter: “De politiek is óók een ecosysteem met eigen regels en ongelijke machtsverhoudingen. Maar in elke sector vind je mannen die niet weten waar de grenzen liggen. Ze denken dat hun complimenten of grappen onschuldig zijn. ‘Ik heb haar ge’smst dat ze er lekker uitzag, wat is daar nu mis mee?’”

De grens is dun. Sommige mannen vrezen voor een heksenjacht.

De Sutter: “Net daarom moet je voorzichtig zijn, zéker in machtsrelaties. De MeToo-discussie vertrekt te veel vanuit de slachtoffers. Je hoort vaak dat ‘de vrouwen maar sneller een klacht hadden moeten indienen’. Uiteraard hebben we meldpunten nodig waar slachtoffers veilig hun verhaal kunnen doen. Maar we moeten vooral werken aan de cultuur op universiteiten, kabinetten en redacties. Er is een code nodig waarin staat welk gedrag niet kan. In het Europees Parlement konden wij, op vrijwillige basis, een cursus volgen waarin grensoverschrijdend gedrag werd beschreven. Dat was leerrijk. Waarom geven we mannen aan universiteiten geen korte opleiding: ‘Hoe ga ik met vrouwen om?’”

Als er in de geneeskunde zo’n machocultuur heerst, hebt u gezien uw transgenderverleden wellicht ook nare ervaringen gehad?

De Sutter: “Ik zou nooit op deze positie geraakt zijn als bepaalde leidinggevenden hun nek niet voor me hadden uitgestoken. Toen ik het hard nodig had, zeiden zij: ‘Niemand zal u iets in de weg leggen.’ Dankzij hun steun kon ik me blijven ontwikkelen, anders had ik misschien mijn job verloren. Dat zal ik nooit vergeten. Ik probeer nu ook een steun te zijn voor kwetsbare jongeren, door hen te vertellen dat ze in zichzelf moeten geloven en zich nooit moeten laten wijsmaken dat ze ‘maar’ een vrouw of migrant zijn.”

Is uw leven hard veranderd sinds u minister bent?

De Sutter: “Mijn familiaal en sociaal leven is weggeveegd. We hobbelen al anderhalf jaar van crisis naar crisis, waardoor ik tijdens de week vaak niet naar huis kan. Ik heb een pied-à-terre in Brussel waar ik overnacht als het te laat wordt. Alleen in de weekends heb ik een paar uur voor mezelf en mijn vrouw. Hopelijk wordt het in de krokusvakantie wat rustiger. Ik kijk ernaar uit om een paar dagen niet aan politiek te moeten denken. Wat wandelen, uitslapen, lezen en genieten: dat zal me deugd doen.”

© Humo